علی پهلوانی تهرانی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | علی پهلوانی تهرانی |
| لقب | سعادت‌پرور |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۵ ش |
| محل زندگی | تهران، قم |
| تاریخ وفات | ۱۳۸۳ش |
| محل دفن | حرم حضرت معصومه(س) |
| شهر وفات | قم |
| خویشاوندان سرشناس | حسن پهلوانی تهرانی (برادر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام خمینی • آیت‌الله بروجردی • علامه طباطبایی و … |
| شاگردان | محمدحسین رخشاد • محمدباقر تحریری و… |
| محل تحصیل | قم |
| تألیفات | جمال آفتاب • جلوه نور • ظهور نور • فروغ شهادت • پاسداران حریم عشق • نور هدایت • سر الاسراء • رسائل عرفانی • راز دل • ثمرات حیات |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | حمایت از ملی شدن صنعت نفت • صدور بیانیه در حمایت از امام خمینی |
علی پهلوانی تهرانی (۱۳۰۵–۱۳۸۳ش) معروف به علی سعادت‌پرور عارف شیعه که نزد سید محمدحسین طباطبائی مراحل سیر و سلوک را طی نمود. وی شاگردانی زیادی تربیت کرد. برای سعادت‌پرور ویژگی‌های اخلاقی مانند زهد و ارادت به امام زمان(ع) ذکر شده است. سعادت‌پرور همچنین در امور سیاسی مانند ملی شدن صنعت نفت با رهبری سید ابوالقاسم کاشانی و محمد مصدق و نیز در مبارزات انقلاب اسلامی فعالیت داشت. او در سال ۱۳۸۳ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.
سعادت‌پرور، آثار متعدد در مباحث عرفانی همچون جمال آفتاب، سرالاسراء و نور هدایت تألیف کرد.
جایگاه علمی و عرفانی
علی پهلوانی تهرانی معروف به (علی سعادت‌پرور) در ۱۳۰۵ش در تهران متولد شد. او دروس مقدماتی مانند جامع المقدمات و نصاب الصبیان را نزد شیخ حسین زاهد و سیوطی، مغنی، معالم، قوانین و شرح لمعه را نزد علی‌اکبر برهان آموخت.[۱] بعد از ورود به قم در سال ۱۳۶۴ق[۲] مکاسب و کفایه را پیش سید محمدباقر سلطانی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی خواند. وی در درس خارج فقه و اصول، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی و تفسیر و فلسفه علامه طباطبایی شرکت کرد.[۳]
سعات‌پرور به خاطر ویژگی‌های اخلاقی‌اش، مورد توجه علما بود.[۴] علامه طباطبایی برخی از افراد را برای سیر و سلوک به او ارجاع می‌داد.[۵] محمدتقی مصباح یزدی نیز او را برای استادی سیر و سلوک معرفی می‌کرد.[۶] آیت‌الله بهجت بعد از شنیدن خبر کسالت سعادت‌پرور برای شفای او صدقه نذر کرد.[۷]
سعادت‌پرور از دوران طلبگی با با آیت‌الله خامنه‌ای در مدرسه حجتیه رابطه صمیمی داشت.[۸] خامنه‌ای درباره او گفته است:
«علی پهلوانی ۸۰ سال زندگی خود را با طهارت و پاکیزگی واقعی گذراند و زهد، تقوا و بی‌رغبتی به دنیا به معنای حقیقی کلمه در این مرد وجود داشت».[۹]
حسین مظاهری (هم‌حجره‌ای او) درباره‌اش گفته است: من در مدرسه علمیه حجتیه انجام مکروه یا ترک مستحبی را از وی ندیدم.[۱۰]
به گفته سعادت‌پرور چون در انجام دستورات سیر و سلوک جدّیت داشته، مراحلی که بقیه افراد در چند سال طی می‌کنند را در شش ماه طی کرده است.[۱۱]
سیر و سلوک
پهلوانی در نوجوانی در تهران از راهنمایی‌های اخلاقی محمدحسین زاهد استفاده می‌کرد.[۱۲] هر هفته پیاده به همراه او به زیارت امامزاده داود و گاهی هم به مقبره شیخ صدوق می‌رفت.[۱۳] بعد از مهاجرت به قم در جلسات اخلاقی برخی از شاگردان میرزا جواد ملکی تبریزی شرکت می‌کرد. از سال ۱۳۷۲ق وارد جلسات عرفانی علامه طباطبایی شد.[۱۴] از او نقل شده که در مدت ۳۰ سال که شاگردی علامه طباطبایی را می‌کرده فقط دو مرتبه در جلساتش حاضر نشده است.[۱۵] او تا زمان حیات علامه طباطبایی از قبول شاگرد تربیتی امتناع ورزید (اگرچه علامه به این کار مایل بودند).[۱۶] ولی بعد از وفات استادش، عمر خویش را وقف تربیت شاگردان نمود.[۱۷] محمدحسین رخشاد و محمدباقر تحریری از شاگردان او بودند.
ویژگی‌های اخلاقی
برای پهلوانی ویژگی‌های اخلاقی ذکر کرده‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
- پایبندی به شریعت: او در تمام شئون زندگی به ظواهر دینی مقید بود و شاگردان را نیز به مطالعه و عمل به رساله توضیح‌المسائل سفارش می‌کرد.[۱۸]
- عشق و ارادت به امام زمان(عج): به گفته محمدتقی مصباح یزدی و حسین مظاهری علی سعادت‌پرور از همان دوران نوجوانی علاقه زیادی به امام زمان(عج) داشت و در برپایی جلسات برای معرفی ایشان خیلی تلاش می‌کرد[۱۹] حتی مراسم دعای کمیل و دعای ندبه را در مدرسه حجتیه راه‌اندازی کرد.[۲۰]
- زهد و ساده‌زیستی: وی زاهدانه می‌زیست. به گفته خودش: فقط از شهریه طلبگی برای خرج زندگی‌اش استفاده می‌کرد[۲۱] و در بین دوستانش به (شیخ علی زاهد) معروف بود.[۲۲]
- نظم و انضباط: در زندگی شخصی و سیر و سلوک منظم بود و از شاگردان بی‌نظم ناراحت می‌شد و می‌گفت: اگر کسی در امور مادی منظم نباشد نمی‌تواند در معنویات موفق شود.[۲۳]
- شهرت‌گریزی: با هر چیزی که موجب شهرتش می‌شد مخالف بود تا جایی که مانع انتشار عکس‌های خودش می‌شد و می‌گفت: نمی‌خواهم کسی مرا بشناسد.[۲۴]
- احترام به پدر و مادر: پدرش را در جوانی از دست داده بود اما مرتب سر مزار او می‌رفت و برایش قرآن می‌خواند.[۲۵] برای دیدار مادرش ماهی یا دو ماه یکبار از قم به تهران می‌رفت.[۲۶]
فعالیت سیاسی
سعادت‌پرور در زمان نخست‌وزیری مصدق در مجامع سیاسی طلاب تهران حضور داشت[۲۷] و با سید ابوالقاسم کاشانی مرتبط بود.[۲۸] او به همراه عده‌ای از روحانیان قم مانند سید عبدالله جعفری از طریق نامه‌نگاری بارها به هویدا نخست‌وزیر محمدرضا پهلوی نسبت به امور جاری کشور تذکراتی می‌دادند.[۲۹]
سعادت‌پرور از کسانی بود که در نامه‌ای سرگشاده به وزیر پهلوی نسبت به تبعید امام خمینی به ترکیه اعتراض کرده و خواستار آزادی او شدند.[۳۰] همچنین از اساتیدی بود که در طوماری مرجعیت امام خمینی را امضا کرد.[۳۱] در حمله رژیم پهلوی به فیضیه کتک خورد.[۳۲] سعادت‌پرور با امام خمینی رابطه عمیقی داشت.[۳۳] همچنین با آیت‌الله خامنه‌ای (رهبر ایران) نیز رابطه صمیمی داشت و از رهبری او حمایت می‌کرد.[۳۴] و به دوستانش سفارش می‌کرد در مسائل سیاسی طوری عمل کنید که نظام اسلامی تضعیف نشود.[۳۵]وی کسانی که با انقلاب اسلامی ارتباط نداشتند یا مخالف بودند را برای سیر و سلوک نمی‌پذیرفت.[۳۶]
تألیفات
سعادت‌پرور کتاب‌هایی با محوریت سیر و سلوک تألیف کرده است:
- جمالِ آفتاب و آفتابِ هر نظر: شرحی توحیدی عرفانی بر اشعار حافظ.[۳۷]
- سرّ الاِسراء فی شرح حدیث المعراج
- جلوه نور: بیان مقامات معنوی حضرت فاطمه زهرا(س).[۳۸]
- ظهور نور: درباره زندگانی امام مهدی(ع) و مسائل پیرامون غیبت امام مهدی(ع)، ظهور و رجعت او.[۳۹]
- نور هدایت: شرح معارف برخی دعاهای توحیدی اهل‌بیت(ع) بر اساس کتاب اقبال الاعمال.[۴۰]
- پاسداران حریم عشق: شرح حال عارفان الهی و ذکر سخنان توحیدی آنان.[۴۱]
- فروغ شهادت: دربارهٔ اسرار مقتل سیدالشهداء(ع) بر اساس سخنان امام حسین(ع) از مدینه تا کربلا و زیارت‌نامه‌های ایشان.[۴۲]
- راز دل: شرح اشعار منظومه گلشن راز شیخ محمود شبستری.[۴۳]
- رسائل عرفانی: دارای ۱۱ رساله عرفانی مانند رساله سیر و سلوک، گزیده دیوان ابن‌فارض، منطق‌الطیر عطار نیشابوری.[۴۴]
- پندنامه سعادت: سفارشات اخلاقی و عرفانی.
- شرح فرازهایی از دعای کمیل.
- شرح زیارت امین‌الله.
درگذشت
علی سعادت‌پرور در ۱۲ شوال ۱۴۲۵ق مطابق با ۵ آذر ۱۳۸۳ش درگذشت. آیت‌الله بهجت بر جنازه او نماز خواند و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.[۴۵] سید علی خامنه‌ای رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مناسبت وفات او پیام تسلیت فرستادند.[۴۶] رهبر جمهوری اسلامی در این پیام او را نمونه‌ای از صفا و اخلاص معرفی کرد[۴۷] در مراسم وفاتش برخی از شخصیت‌های حوزوی مانند جوادی آملی، حسن‌زاده، امینی، مصباح یزدی، سبحانی شرکت کردند.[۴۸]
آثار تولیدشده درباره سعادت‌پرور
دربارهٔ زندگی و شخصیت عرفانی سعادت‌پرور آثاری تولید شده است:
- تک‌نگاری‌ها: چندین کتاب درباره زندگی عرفانی سعادت‌پرور نوشته شده است ازجمله سبوی عشق، ناگفته‌های عارفان (دفتر سوم و چهارم)، پند سعادت، یاد استاد، سلوک سعادت، عید وصال، همای سعادت.
- مستند طریق سعادت: مصاحبه با تعدادی از شاگردان سعادت‌پرور.[۴۹]
- نرم‌افزار گنج سعادت: تولید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مراکز مرتبط
همچنین براکز مختلفی درباره سیره عرفانی وی تأسیس شده است از جمله:
- مرکز تخصصی اخلاق و معنویت آیت‌الله سعادت‌پرور.
- مؤسسه فقهی معارفی برهان.
- مؤسسه فرهنگی پژوهشی اندیشۀ سعادت: با مدیریت ابوالفضل سعادت‌پرور (فرزند)
- انتشارات آفتاب فطرت.
- مؤسسه فرهنگی هنری جلوه نور علوی(ع).
پانویس
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۰.
- ↑ سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
- ↑ سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۴.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۷.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۱.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۸.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۸۵.
- ↑ سخنان مقام معظم رهبری درباره مقام عرفانی آیت‌الله شیخ علی پهلوانی + فیلم.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۷.
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۴.
- ↑ سعادت‌پرور، پندنامه سعادت، ۱۳۸۵ش، ص۶.
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۱۹.
- ↑ سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
- ↑ میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۴.
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۳۳–۳۴؛ میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۷۸.
- ↑ میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۹.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۲۶
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۳۹-۲۴۰
- ↑ میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۵.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۷۸.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۴.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۴۱ و ۱۱۷.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۹۱.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۵۳.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۲۷.
- ↑ خواجه‌سروی، خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، ۱۳۸۵ش، ص۸۸–۸۹.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۲.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۹۱.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۹۳.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۲.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۳۸.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۳ و ۱۷۴.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۸۷.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۳.
- ↑ میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۳.
- ↑ سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ص۱۸–۲۰.
- ↑ سعادت‌پرور، جلوه نور، ۱۳۸۵ش، ص۷.
- ↑ سعادت‌پرور، ظهور نور، ۱۳۸۷ش، ص۲۴–۲۵.
- ↑ سعادت‌پرور، نور هدایت، ۱۳۸۶ش، ص۱۱.
- ↑ سعادت‌پرور، پاسداران حریم عشق، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۷.
- ↑ سعادت‌پرور، فروغ شهادت، ۱۳۸۸ش، ص۶–۸.
- ↑ سعادت‌پرور، راز دل، ۱۳۸۳ش، ص۸–۹.
- ↑ سعادت‌پرور، رسائل عرفانی، ۱۳۹۰ش، ص۱۱.
- ↑ سعادت‌پرور، پندنامه سعادت، ۱۳۸۵ش، ص۱۸.
- ↑ دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۷–۸
- ↑ «پیام تسلیت در پی درگذشت عالِم عامل و عارف پارسا حجّت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی آقای پهلوانی‌تهرانی»
- ↑ مستند طریق سعادت: دقیقه ۳:۴۰ تا ۵:۲۰
- ↑ مستند طریق سعادت
منابع
- خواجه‌سروی، غلامرضا، خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
- دفتر تبلیغات، سبوی عشق، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
- سعادت‌پرور، علی، پاسداران حریم عشق، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۸ش.
- سعادت‌پرور، علی، پندنامه سعادت، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
- سعادت‌پرور، علی، جلوه نور، تهران، احیاء کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۵ش.
- سعادت‌پرور، علی، راز دل، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
- سعادت‌پرور، علی، رسائل عرفانی، قم، تشیع، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
- سعادت‌پرور، علی، ظهور نور، تهران، احیاء کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۷ش.
- سعادت‌پرور، علی، فروغ شهادت، تهران، احیاء کتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۸ش.
- سعادت‌پرور، علی، نور هدایت، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- سعادت‌پرور، علی، جمال آفتاب، تهران، احیاء کتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۲ش.
- میررکنی بنادکی، حمدرضا، یاد استاد، تهران، فیض فرزان، چاپ اول، ۱۴۰۱ش.
- نورمحمدی، محمدجواد، ناگفته‌های عارفان (دفتر چهارم)، قم، آفتاب خوبان، چاپ اول، ۱۳۹۵ش.
- نورمحمدی، محمدجواد، ناگفته‌های عارفان (دفتر سوم)، قم، آفتاب خوبان، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.