محسن قرائتی (متولد ۱۳۲۴ش) روحانی شیعه و مفسر قرآن. او در برنامۀ درس‌هایی از قرآن که از صدا و سیمای ایران پخش می‌شود، به تفسیر قرآن می‌پردازد. روان‌گویی، استفاده از تمثیل و ایراد مطالب عمیق با استفاده از کلمات ساده، از جمله ویژگی‌های سخنرانی و درس او است. مجموعه ۱۰ جلدی تفسیر نور از جمله آثار او به شمار می‌آید.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محسن قرائتی |
| تاریخ تولد | ۱۳۲۴ش |
| محل زندگی | قم، تهران |
| اطلاعات علمی | |
| محل تحصیل | حوزه‌های علمیه کاشان، قم و نجف |
| تألیفات | تفسیر نور • اصول عقائد اسلامی• شیوه‌ها و تجربه‌های تبلیغی • گناه‌شناسی • غدیر در قرآن و... |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | ریاست نهضت سوادآموزی • تأسیس ستاد احیاء امر به معروف و نهی‌از منکر • تأسیس ستاد اقامه نماز • تأسیس ستاد زکات و... |
زندگینامه
محسن قرائتی در سال ۱۳۲۴ش در کاشان به دنیا آمد. پدرش علی‌نقی قرائتی از متدینین بازار کاشان بود. از آنجا که پدربزرگ وی در دوره سلطنت رضاشاه، اقدام به برگزاری جلسات قرائت قرآن می‌نمود، شهرت و بعدها نام‌خانوادگی وی قرائتی نام گرفت.[۱] محسن قرائتی با راهنمایی پدر خود، در ۱۴ سالگی وارد حوزه‌علمیه کاشان شد و در کنار دروس حوزه در درس تفسیر شیخ علی آقا نجفی شرکت می‌کرد.[۲]وی از سال دوم به حوزه علمیه قم رفت و در مدرسه خان و مدرسه آیت‌الله گلپایگانی به تحصیل مشغول شد.[۳] پس از آن به حوزه علمیه نجف رفت و پس از بازگشت به مطالعه و مباحثه تفاسیر مختلف مانند مجمع البیان مشغول شد و اقدام به یادداشت برداشت‌های تفسیری خود نمود. قرائتی به مدت ۱۵ سال در تدوین تفسیر نمونه همکاری داشته است.[۴]
فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها
محسن قرائتی علاوه بر فعالیت در صدا و سیما، چندین مسئولیت را در جمهوری اسلامی ایران برعهده داشته است، ازجمله: [۵]
- ریاست نهضت سوادآموزی
- تأسیس ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر
- تأسیس ستاد اقامه نماز
- تأسیس ستاد زکات
- تأسیس ستاد تفسیر
- تأسیس ستاد ترویج فرهنگ قرآنی
- تأسیس بنیاد فرهنگی امام زمان(عج)
- تأسیس مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن
درس‌هایی از قرآن
برنامه درس‌هایی از قرآن که در آن قرائتی به تفسیر آیاتی از قرآن می‌پردازد، به پیشنهاد مرتضی مطهری و موافقت امام خمینی از ۴ فروردین سال ۱۳۵۹ش[۶]، در شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران آغاز شد.[۷] البته چند سال پس از پخش برنامه، رئیس وقت صدا و سیما می‌خواست برنامه را تعطیل کند که با مخالفت امام خمینی مواجه شد.[۸]
قرائتی در برنامه‌های دیگری در تلویزیون مانند برنامه سمت خدا نیز شرکت می‌کند.[۹] و برنامه‌ای تحت عنوان آینه وحی نیز از وی در رادیو پخش می‌شده است. محتوای ارائه شده در این برنامه رادیویی، متن ابتدایی تدوین تفسیر نور قرار گرفت.[۱۰]
نظرات و دیدگاه‌ها
از منظر قرائتی، دین همراه و همگام با سیاست است. وی اندیشه کسانی که دین را از سیاست جدا می‌بینند و همچنین کسانی که تنها به عبادت شخصی دلخوشند را نادرست می‌داند.[۱۱] او در نامه‌ای به اهل سیاست دلایل متعددی از قرآن بر نفی جدایی دین از سیاست ارائه نموده است و اعلام می‌کند که اگر دین از سیاست جدا بود، نباید انبیا و یاران‌شان کشته، تبعید و یا شکنجه می‌شدند.[۱۲] قرائتی به طلاب توصیه می‌کند که گرایش سیاسی حاد نداشته باشند، چرا که در وظیفه خود ناموفق خواهند بود و می‌بایست حول محور ولایت فقیه گردش نمایند.[۱۳] او در یک برنامه تلویزیونی شعار مرگ بر آمریکا را دارای ریشه‌ای قرآنی دانسته است.[۱۴]
تبلیغی
قرائتی با اعتقاد به اینکه ما پزشک اطفال داریم اما روحانی اطفال نداریم، تصمیم گرفت، اسلام و معارف قرآنی را با زبان ساده و روان به مردم منتقل کند.[۱۵] استفاده اولیه از واژه خنده حلال از جمله رویکردهای او در امر تبلیغ دین است. قرائتی ضمن تأکید به اهمیت خنده حلال، بیان می‌دارد که ده هزار متن در خصوص خنده حلال از میان سخنرانی‌هایش استخراج نموده است.[۱۶]
قرائتی معتقد است تفاسیر قرآن می‌بایست دائما به روز گردد.[۱۷] او قرآن را مهجور و مسئولان ایران را کم‌توجه به آن خوانده است.[۱۸]
تألیفات
از محسن قرائتی آثاری حدود ۶۱ جلد در موضوعات مختلف به چاپ رسیده است. خاطرات (۲ جلد)، تفسیر آیات دین و زندگی (۲ جلد)، ۳۰۰ نکته در مدیریت اسلامی، تفسیر قرآن برای جوانان، راه رشد، هزارویک نکته از قرآن کریم، یکصدوپنجاه موضوع از قرآن و احادیث از جمله آثار وی است.
مهم‌ترین اثر وی مجموعه تفسیر نور به زبان فارسی با متنی ساده و روان است. این تفسیر، همه قرآن را دربردارد و در دو چاپ ۱۰ و ۱۲ جلدی منتشر شده است. تفسیر نور در سال ۱۳۷۶ش به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد و در سال ۱۳۹۳ش به زبان عربی ترجمه و منتشر شد.[۱۹]
پانویس
- ↑ «زندگینامه خودنوشت حجت‌الاسلام قرائتی»، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
- ↑ «زندگینامه خودنوشت حجت الاسلام قرائتی»، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
- ↑ «زندگینامه: محسن قرائتی»، همشهری آنلاین
- ↑ «زندگینامه خودنوشت حجت‌الاسلام قرائتی»، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
- ↑ بن‌عباس، «قرائتی از قرائتی»، صص۷۸-۸۵.
- ↑ «مروری بر پیشنهاد جنجالی محسن قرائتی»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «مصاحبه حجت‌الاسلام قرائتی»
- ↑ بن‌عباس، «قرائتی از قرائتی»، ص۷۸-۸۵.
- ↑ «صفحه برنامه سمت خدا در تارنمای شبکه سه»
- ↑ «زندگینامه خودنوشت حجت الاسلام قرائتی»، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
- ↑ «نامه حجت‌الاسلام قرائتی به اهل سیاست»، خبرآنلاین.
- ↑ «نامه حجت الاسلام قرائتی به اهل سیاست»، خبرآنلاین.
- ↑ «توصیه سیاسی قرائتی به روحانیون»، سایت خبری تابناک.
- ↑ «شعار مرگ بر امریکا از زبان حجت الاسلام قرائتی»، سایت آپارات.
- ↑ «زندگینامه: محسن قرائتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «قرائتی: از سخنرانی‌هایم ۱۰ هزار متن خنده حلال استخراج کردم»، سایت خبری انتخاب.
- ↑ «قرائتی: امر تبلیغ نیازمند مهندسی است»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ «انتقاد حجت‌الاسلام قرائتی از کم‌توجهی به تفسیر قرآن»، سایت مشرق‌نیوز.
- ↑ «ترجمه عربی تفسیر نور حجت‌الاسلام محسن قرائتی رونمایی شد»، خبرگزاری فارس.
منابع
- «زندگینامه خودنوشت حجت‌الاسلام قرائتی»، تارنمای درس‌هایی از قرآن، تاریخ بازدید:۷ بهمن۱۳۹۶
- «قرائتی: امر تبلیغ نیازمند مهندسی است»، تاریخ خبر:۲۱ دی ۱۳۹۷، تاریخ بازدید:۸ بهمن ۱۳۹۷
- «زندگینامه: محسن قرائتی»،تاریخ خبر: ۱۷ بهمن ۱۳۹۱، تاریخ بازدید: ۴ بهمن ۱۳۹۷
- «انتقاد حجت‌الاسلام قرائتی از کم‌توجهی به تفسیر قرآن»،تاریخ خبر: ۱۸اردیبهشت ۱۳۹۷، تاریخ بازدید:۳ بهمن ۱۳۹۷.
- «قرائتی: از سخنرانی‌هایم ۱۰ هزار متن خنده حلال استخراج کردم»، تاریخ خبر:۹ شهریور۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۵ بهمن ۱۳۹۷
- «افتتاح وبسایت خنده حلال توسط حجت الاسلام قرائتی»، تاریخ خبر:۲۳دی۱۳۸۹، تاریخ بازدید:۶ بهمن ۱۳۹۷.
- «مروری بر پیشنهاد جنجالی محسن قرائتی»،تاریخ خبر: ۱۵ اردیبهشت۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۴ بهمن۱۳۹۷
- زهرا بن عباس، قرائتی از قرائتی، تهران، مبلغان، ش ۷۷، صص ۷۸-۸۵
- مصاحبه حجت الاسلام قرائتی، تاریخ خبر:۱۲دی۱۳۹۵، تاریخ بازدید: ۳ بهمن۱۳۹۷
- صفحه برنامه سمت خدا در تارنمای شبکه سه، تاریخ بازدید:۳ بهمن ۱۳۹۷
- «نامه حجت الاسلام قرائتی به اهل سیاست»، تاریخ خبر: ۲۹ تیر۱۳۹۲، تاریخ بازدید: ۵ بهمن۱۳۹۷
- «توصیه سیاسی قرائتی به روحانیون»، تاریخ خبر:۵ تیر۱۳۹۱، تاریخ بازدید:۵ بهمن ۱۳۹۷
- «ترجمه عربی تفسیر نور حجت الاسلام محسن قرائتی رونمایی شد»، تاریخ خبر:۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۳، تاریخ بازدید:۹بهمن۱۳۹۷
- «کتاب تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ با رویکرد حقوقی منتشر شد»، تاریخ خبر:۱۸آبان۱۳۹۲، تاریخ بازدید:۹ بهمن۱۳۹۷
پیوند به بیرون
- مفسران شیعه قرن ۱۴ (شمسی)
- روحانیان فعال در انقلاب اسلامی ایران
- واعظان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)
- مفسران شیعه قرن ۱۵ (قمری)
- روحانیان شیعه اهل کاشان
- نویسندگان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)
- دانشآموختگان حوزه علمیه کاشان
- دانشآموختگان حوزه علمیه قم (پس از سال ۱۳۰۰ شمسی)
- دانشآموختگان حوزه علمیه نجف (پس از سال ۱۲۰۰ قمری)
- واعظان شیعه قرن ۱۵ (قمری)
- نویسندگان شیعه قرن ۱۵ (قمری)