پرش به محتوا

خصائص النبی: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله متوسط
کپی‌کاری از منابع خوب
از ویکی شیعه
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها)
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۶۵ ویرایش‌ها
جز ←مفهوم‌شناسی: ویرایش صوری مختصر
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها)
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۶۵ ویرایش‌ها
جز ←مباحات: ویرایش صوری
خط ۱۱: خط ۱۱:


==مباحات==
==مباحات==
برخی از مباحات اختصاصی پیامبر عبارتند از:
برخی از [[مباحات|مُباحات]] اختصاصی پیامبر عبارتند از:
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
*ازدواج با بیش از چهار زن با عقد دائم<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۶.</ref>
*ازدواج با بیش از چهار زن با عقد دائم،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۶.</ref>
*نکاح با هبه(زنی خود را به او ببخشد).<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۹.</ref>
*نکاح با هبه(زنی خود را به او ببخشد)،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۹.</ref>
*عقد نکاح در حال [[احرام]]<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۳۰.</ref>
*عقد نکاح در حال [[احرام]]،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۳۰.</ref>
*رعایت نکردن حق قسم بین همسرانش.<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.</ref>
*رعایت‌نکردن حق قسم بین همسران،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.</ref>
*ورود به مکه بدون [[احرام]]<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.</ref>
*ورود به مکه بدون [[احرام]]،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.</ref>
*[[روزه وصال]]<ref>سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۸.</ref>(روزه یک روز را بدون افطار به روزه روز بعد متصل کردن یا روزه را سحر ادامه دادن).<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۰.</ref>  
*[[روزه وصال]]،<ref>سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۸.</ref>(روزه یک روز را بدون افطار به روزه روز بعد متصل کردن یا روزه را سحر ادامه‌دادن)،<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۰.</ref>  
*جنگ کردن در [[حرم مکی]] هنگام [[فتح مکه]]<ref> سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۱.</ref>
*جنگ‌کردن در [[حرم مکی]] هنگام [[فتح مکه]]،<ref> سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۱.</ref>
*ازدواج بدون موافقت ولی زوجه و شهادت شهود<ref>سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۷؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۶.</ref>
*ازدواج بدون موافقت ولیّ زوجه و شهادت شهود،<ref>سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۷؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۶.</ref>
*استفاده از عطر در حال احرام<ref> سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۳.</ref>
*استفاده از عطر در حال احرام،<ref> سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۳.</ref>
* تصرف در اموال مسلمانان.<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۱؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۵.</ref>
* تصرف در اموال مسلمانان.<ref>محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۱؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۵.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}

نسخهٔ ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۶

این مقاله دربارهٔ مفهوم خصائص‌النبی است. برای دیدن فهرستی از کتاب‌های خصائص‌النبی مدخل خصائص النبی (کتاب‌ها) را ببینید.

خصائص النبی یا اختصاصات پیامبر به ویژگی‌ها و احکام اختصاصی پیامبر اکرم اشاره دارد که او را از مسلمانان و دیگر پیامبران متمایز می‌کند.

خصائص النبی در فقه به احکام مخصوص پیامبر اسلام(ص) گفته می‌شود که بیشتر آنان مربوط به باب نکاح است. جواز ازدواج دائم با بیش از چهار زن، وجوب نماز شب، حرمت ازدواج با کنیزان و اهل کتاب، حرمت دریافت صدقه و حرمت ازدواجِ دیگر مسلمانان با زنان پیامبر از این ویژگی‌هاست البته خصائص النبی در کاربرد عام همه ویژگی‌های منحصر به فرد حضرت محمد(ص) و آیین او را دربرمی‌گیرد.

مفهوم‌شناسی

خصائص النبی در فقه به احکامی گفته می‌شود که فقط درباره پیامبر تشریع شده[۱] و سبب تمایز او از امتش می‌شود.[۲] البته این واژه در کاربرد عام به همه ویژگی‌ها و اختصاصاتی اشاره دارد که حضرت محمد(ص) را از مسلمانان و پیامبران دیگر متمایز می‌کند و ویژگی‌های امت و آیین او نیز دربرمی‌گیرد.[۳] خصائص، جمع خصیصه، به‌معنای ویژگی‌ها و اوصافی است که فردی را از دیگران متمایز می‌کند.[۴]

در فقه از اختصاصات پیامبر ذیل چهار عنوان مباحات، واجبات، مُحَرّمات و کرامات بحث می‌شود.[۵] در برخی از منابع از محرمات و واجبات با عنوان «تغلیظات» و از مباحات با عنوان «تخفیفات» یاد شده است.[۶]

مباحات

برخی از مُباحات اختصاصی پیامبر عبارتند از:

  • ازدواج با بیش از چهار زن با عقد دائم،[۷]
  • نکاح با هبه(زنی خود را به او ببخشد)،[۸]
  • عقد نکاح در حال احرام،[۹]
  • رعایت‌نکردن حق قسم بین همسران،[۱۰]
  • ورود به مکه بدون احرام،[۱۱]
  • روزه وصال،[۱۲](روزه یک روز را بدون افطار به روزه روز بعد متصل کردن یا روزه را سحر ادامه‌دادن)،[۱۳]
  • جنگ‌کردن در حرم مکی هنگام فتح مکه،[۱۴]
  • ازدواج بدون موافقت ولیّ زوجه و شهادت شهود،[۱۵]
  • استفاده از عطر در حال احرام،[۱۶]
  • تصرف در اموال مسلمانان.[۱۷]

محرمات

برخی از محرمات اختصاصی پیامبر عبارتند از:

  • ازدواج با کنیزان و اهل کتاب با صیغه عقد[۱۸]
  • تبدیل یا افزایش تعداد همسران پس از نازل شدن آیه ۵۲ سوره احزاب[۱۹]
  • دریافت زکات و صدقه[۲۰]
  • نوشتن[۲۱]
  • گفتن شعر[۲۲] و تعلیم آن.[۲۳]
  • چشم‌دوختن به اموال مردم[۲۴]
  • درآوردن لباس جنگی یا کنار گذاردن ادوات جنگی قبل از ملاقات با دشمن [۲۵]
  • اشاره کردن با چشم در امور مباح، مانند صدور فرمان با اشاره چشم[۲۶]

واجبات

برخی از واجبات اختصاصی پیامبر به شرح ذیل است:

کرامات

برخی از احکام اختصاصی که در ذیل عنوان کرامات آمده است برخی از آنها عبارتند از:

  1. نامیدن همسران پیامبر به عنوان امهات المؤمنین.[۳۴]
  2. حرمت ازدواج همسران پیامبر پس از او با دیگران[۳۵]
  3. بالاتر نبردن صدای مسلمانان از صدای پیامبر[۳۶]
  4. جایز نبودن خروج از مجلس پیامبر بدون اجازه گرفتن از او[۳۷]
  5. جواز سلام به پیامبر در هنگام خواندن نماز[۳۸]
  6. اولویت پیامبر در تصرف کردن در امور مومنان[۳۹]
  7. دارای مقام محمود و شفاعت و کوثر[۴۰]
  8. قرار دادن ترس از او در دل دشمنانش[۴۱]
  9. جهانی نبوت و رسالت او [۴۲]
  10. خاتمیت[۴۳]
  11. جاودانه بودن قرآن[۴۴]

حکمت

حکمت واجبات اختصاصی را افزایش درجه و قدرت پیامبر،[۴۵] حکمت محرمات را تنزیه او از آنها،[۴۶] حکمت مباحات را افزایش اختیارات و حکمت کرامات را توجه دادن پیامبر به جایگاهش بیان کرده‌اند.[۴۷]

کتاب‌شناسی

مقالهٔ اصلی: خصائص النبی (کتاب‌ها)

عالمان شیعه و سنی آثار مستقلی درباره خصائص النبی نوشته‌اند هرچند به گفته محقق کرکی رویه فقها بر این بوده که خصائص پیامبر را در کتاب‌های فقهی در مبحث نکاح مطرح می‌کردند چرا که بیشتر اختصاصات او مربوط به باب نکاح است.[۴۸] همچنین در کتاب‌های سیره نبوی، دلائل النبوه و فضایل نیز آمده است.

  • کفایةالطالب اللَبیب فی خصائص الحبیب معروف به الخصائص الکبری اثر عالم اهل سنت جلال‌الدین سیوطی (درگذشت ۹۱۱ق)؛ این کتاب شامل حدود ۵۷۰ باب درباره خصایص پیامبر است[نیازمند منبع] که معجزات و احکام اختصاصی او را دربرمی‌گیرد.[۴۹] بر این کتاب شرح‌ها و تلخیص‌هایی نوشته شده است.
  • خصائص النبی احمد بن محمد بن دؤل قمی عالم شیعی (درگذشت ۳۵۰ق)[۵۰]

پانویس

  1. ↑ الصادق، خصائص المصطفی، ۲۰۰۰م، ص۲۴.
  2. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶.
  3. ↑ الصادق‌، خصائص المصطفی، ۲۰۰۰م، ص۲۴.
  4. ↑ المعجم الوسیط، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۲۳۸، ذیل خص.
  5. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶؛ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۳.
  6. ↑ نگاه کنید به محقق کرکی، جامع‌المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۳.
  7. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۶.
  8. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۹.
  9. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۳۰.
  10. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.
  11. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۸.
  12. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۸.
  13. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۰.
  14. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۱.
  15. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۷؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۶.
  16. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۳.
  17. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۱؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۲۵.
  18. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد،۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۷؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۲،۴۱۴.
  19. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۷.
  20. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۶؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۰۴.
  21. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۷؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۰۸.
  22. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۷؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۰۸.
  23. ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۳
  24. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۱.
  25. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۰؛ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۳.
  26. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۶؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۱۴.
  27. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۲؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶.
  28. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۲؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶.
  29. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۲؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶.
  30. ↑ نووی، روضه‌الطالبین، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۳.
  31. ↑ نووی، روضه‌الطالبین، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۴؛ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۲.
  32. ↑ نووی، روضه‌الطالبین، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۳؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۸.
  33. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۰۰
  34. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۴؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۳۷.
  35. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، ج۲، ص۴۳۷.
  36. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۴۴.
  37. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۴۳.
  38. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۴۳.
  39. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۴-۶۵.
  40. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۵.
  41. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۵.
  42. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۵.
  43. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۵.
  44. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۶۵.
  45. ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۲؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۳۹۶.
  46. ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۲؛ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۲، ص۴۰۴.
  47. ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۵۲.
  48. ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۵۳.
  49. ↑ سیوطی، الخصائص الکبری، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۴.
  50. ↑ نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۹۰

منابع

  • الصادق بن محمد، خصائص‌المصطفی صلی‌اللّه‌علیه وسلم بین الغلو و الجفاء، ریاض، ۲۰۰۰م.
  • سیوطی عبدالرحمان بن ابی‌بکر، الخصائص الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
  • شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع‌الاسلام، قم، ۱۴۱۳-۱۴۱۹ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تصحیح سید محمدتقی کشفی، تهران، المکتبة المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، ۱۳۸۷ق.
  • مجمع اللغة العربیه بالقاهره، المعجم الوسیط، استانبول، دار الدعوه، ۱۹۸۹م.
  • محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۴ق.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، تحقیق موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، ۱۳۶۵ش.
  • نووی، یحیی بن شرف، روضة الطالبیین و عمدة المفتین، تحقیق زهیر الشاویش، بیروت، دمشق-عمان، المکتب الاسلامی، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۱م.

پیوند به بیرون


برگرفته از «https://fa.wikishia.net/w/index.php?title=خصائص_النبی&oldid=83561»