آب مضاف

آب مُضاف آبی است که چیزی به آن اضافه شده و خالص نباشد به گونه‌ای که در عرف به آن آب نگویند. آب بسیار گِل آلود، گلاب و آب‌میوه‌ها، مثال‌هایی برای آب مضاف هستند. آب مضاف در مقابل آب مطلق است و از آن در کتاب‌های فقهی در باب طهارت بحث شده است. وضو و غسل با آب مضاف صحیح نیست و چیز نجس با آب مضاف پاک نمی‌شود.

احکام

• آب مضاف در صورت پاک بودن اصل آن، پاک است، امّا پاک کننده نجس و برطرف کننده حَدَث نیست؛ یعنی وضو و غسل با آب مضاف باطل است.
• آبی که پیش از این مضاف بوده و هم اکنون معلوم نیست مطلق شده یا نه، مضاف محسوب می‌شود.
• آب مضاف هرچند زیاد باشد در تماس با نجاست نجس می‌شود؛ ولی چنانچه با فشار از بالا به پایین یا از پایین به بالا مانند فوّاره در جریان باشد، با نجس شدن بخش پایین درصورت نخست و بخش بالا در صورت دوم، بالا و پایین آن نجس نمی‌شود؛ زیرا به نظر عرف، بالا و پایین آن، دو آب به شمار می‌رود.
• برخی از مراجع تقلید معتقدند آب مضافِ نجس با تبدیل شدن به بخار پاک شده و آب حاصل از تبخیر آن نیز پاک خواهد بود.
• آب مضافِ نجس در صورت استهلاک در آب کرّ یا جاری به گونه‌ای که دیگر به آن مضاف گفته نشود، پاک می‌گردد؛ گرچه تعبیر به پاک شدن دراین فرض خالی از مسامحه نیست؛ زیرا آب مضاف در این صورت، عنوان آب کرّ یا جاری را پیدا می‌کند و از مضاف بودن خارج می‌شود.

منابع

• منبع: فرهنگ فقه مطابق با مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص ۱۱۱.
• طباطبائی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین، قم، ۱۴۱۷ -۱۴۲۰ق.