آب قلیل

آب قلیل، از اقسام آب در فقه شیعه است و به آبی گفته می‌شود که جاری و از چاه نیست و مقدار آن هم از آب کرّ کمتر است. با آب قلیل می‌توان وضو گرفت و غسل کرد ولی پاک کردن اشیاء نجس با آن شرایط خاصی دارد. به گفته بسیاری از فقیهان شیعه، برخورد نجاست با آب قلیل آن را نجس می‌کند.

احکام

• آب قلیل از اقسام آب مطلق و پاک کننده است و به قول مشهور در برخورد با نجاست یا متنجّس، نجس می‌گردد و با اتّصال به آب کرّ، جاری یا باران و باآمیخته شدن با آنها پاک می‌شود. در کفایت صرفِ اتّصال بدون آمیختگی، اختلاف است.
• اگر آب قلیل از بالا به پایین یا با فشار از پایین به بالا جریان داشته باشد، تماس قسمت پایین در اوّلی و قسمت بالا در دومی با نجاست، موجب نجاست قسمت دیگر نمی‌شود؛ زیرا در هر دو صورت، آن بخش از آب که با نجس برخورد کرده و بخش دیگر که با نجس در تماس نیست، به نظر عرف دو آب شمرده می‌شود.
• بنابر مشهور، تطهیر لباس و بدنی که با ادرار ـ جز ادرار پسر بچّه شیر خوار ـ نجس شده، با آب قلیل منوط به تحقق امور ذیل است:

1. دو بار شستن
2. فشردن لباس، فرش و مانند آن برای خروج غساله
3. ریختن آب بر نجس، نه شستن چیز نجس در آب

• در اینکه در تطهیر ظرف متنجّس به غیر ولوغ (وَلوغ = زبان زدن سگ به ظرف) با آب قلیل، سه بار شستن شرط است یا نه، اختلاف است. معروف میان معاصران، قول نخست است.

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

• منبع: فرهنگ فقه مطابق با مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۰۴-۱۰۵.
• طباطبائی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین، قم، ۱۴۱۷-۱۴۲۰ق.