confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
تمسخر: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(ویکی سازی) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
تمسخر از رذائل اخلاقی به‌معنای ریشخند کردن و مسخره‌کردن که نهی | تمسخر از رذائل اخلاقی به‌معنای ریشخند کردن و مسخره‌کردن که نهی [[قرآن]]ی دارد.<ref>خرمشاهی، دانشنامۀ قرآن و قرآن‌پژوهی،۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۱۹۶.</ref>آیات متعددی در قرآن به تمسخر با واژگانی همچون: «همز»<ref>سوره همزه، آیه۱.</ref>؛ «لمز»<ref>سوره توبه، آیه ۵۸، ۷۹.</ref>؛ «غمز»<ref> سوره مطفّفین، آیه ۳۰.</ref>؛ «تنابز»<ref>سوره حجرات، آیه۱۱.</ref>؛ «ضِحْك»<ref>سوره مؤمنون، آیه ۱۱۰.</ref>، با اهداف کوچک شمردن، تحقیرکردن، توجه‌دادن به عیوب دیگران، بکار رفته است. | ||
== جایگاه و اهمیت== | == جایگاه و اهمیت== | ||
تمسخر دیگران یکی از رذایل اخلاقی<ref>نراقی، جامع السعادة، [بی‌تا]، ج۲، ص۲۹۷.</ref> و از زشت‌ترین گناهان برشمرده شده است<ref>نراقی، مولی احمد، معراج السعادة، ص۵۵۶.</ref> به گفته [[ملا احمد نراقی|ملااحمد نراقی]] مسخره کننده از ایمان، انسانیت و عقل بی‌بهره و در قیامت گرفتار انواع عذاب خواهد شد<ref>نراقی، معراج السعاده، [بی‌تا]، ص۵۵۵. </ref>در آیات و روایات متعدد به مذمت تمسخر اشاره شده<ref>کاشف الغطاء، أنوار الفقاهة، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۳۳.</ref>و چنین خصلتی زشتی صفت مجرمین،<ref>سوره مطففین، آیه ۲۹.</ref>صفت [[منافق|منافقین]]،<ref>سوره بقره، آیات ۱۴ ـ ۱۵.</ref>ظالم‌ترین افراد<ref>سوره کهف، آیات ۵۶ ـ۵۷.</ref> و افراد بی‌خرد<ref>سوره مائده، آیه۵۸.</ref> معرفی شده است. همچنین در کتاب‌های حدیثی و اخلاقی، باب‌های جداگانه‌ای به تمسخر اختصاص داده شده است<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۳۵۰ـ۳۵۶؛ محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۲۴۸ ـ ۲۴۹. </ref> برای نمونه در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] در باب الغمز و اللمز و السخرية و الاستهزاء، آیات و احادیثی در مذمت تمسخر نقل شده است<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۵، ص۲۹۲.</ref>براساس آیات قرآن مسخره‌کنندگان، مورد استهزا خداوند قرار می‌گیرند<ref>سورۀ بقره، آیۀ ۱۵؛ سورۀ توبه، آیۀ ۷۹. </ref>در روایتی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در مورد آیاتی که استهزا را به خداوند نسبت می‌دهند، سؤال شد که حضرت در پاسخ، مراد از آیات را کیفر و عذاب مسخره‌کنندگان برشمرده‌اند<ref>ابن‌بابویه، عیون اخبار الرضا(ع)، [بی‌تا]، ج۱، ص۱۲۴؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۵. </ref>تمسخر در کتاب‌های اخلاقی نیز به‌عنوان یکی از رذایل اخلاقی مورد بحث قرار گرفته است<ref>برای نمونه نگاه کنید به نراقی، جامع السعادة، [بی‌تا]، ج۲، ص۲۹۷ـ۳۰۰.</ref> | تمسخر دیگران یکی از رذایل اخلاقی<ref>نراقی، جامع السعادة، [بی‌تا]، ج۲، ص۲۹۷.</ref> و از زشت‌ترین گناهان برشمرده شده است<ref>نراقی، مولی احمد، معراج السعادة، ص۵۵۶.</ref> به گفته [[ملا احمد نراقی|ملااحمد نراقی]] مسخره کننده از ایمان، انسانیت و عقل بی‌بهره و در قیامت گرفتار انواع عذاب خواهد شد<ref>نراقی، معراج السعاده، [بی‌تا]، ص۵۵۵. </ref>در آیات و روایات متعدد به مذمت تمسخر اشاره شده<ref>کاشف الغطاء، أنوار الفقاهة، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۳۳.</ref>و چنین خصلتی زشتی صفت مجرمین،<ref>سوره مطففین، آیه ۲۹.</ref>صفت [[منافق|منافقین]]،<ref>سوره بقره، آیات ۱۴ ـ ۱۵.</ref>ظالم‌ترین افراد<ref>سوره کهف، آیات ۵۶ ـ۵۷.</ref> و افراد بی‌خرد<ref>سوره مائده، آیه۵۸.</ref> معرفی شده است. همچنین در کتاب‌های حدیثی و اخلاقی، باب‌های جداگانه‌ای به تمسخر اختصاص داده شده است<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۳۵۰ـ۳۵۶؛ محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۲۴۸ ـ ۲۴۹. </ref> برای نمونه در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] در باب الغمز و اللمز و السخرية و الاستهزاء، آیات و احادیثی در مذمت تمسخر نقل شده است<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۵، ص۲۹۲.</ref>براساس آیات قرآن مسخره‌کنندگان، مورد استهزا خداوند قرار می‌گیرند<ref>سورۀ بقره، آیۀ ۱۵؛ سورۀ توبه، آیۀ ۷۹. </ref>در روایتی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در مورد آیاتی که استهزا را به خداوند نسبت می‌دهند، سؤال شد که حضرت در پاسخ، مراد از آیات را کیفر و عذاب مسخره‌کنندگان برشمرده‌اند<ref>ابن‌بابویه، عیون اخبار الرضا(ع)، [بی‌تا]، ج۱، ص۱۲۴؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۵. </ref>تمسخر در کتاب‌های اخلاقی نیز به‌عنوان یکی از رذایل اخلاقی مورد بحث قرار گرفته است<ref>برای نمونه نگاه کنید به نراقی، جامع السعادة، [بی‌تا]، ج۲، ص۲۹۷ـ۳۰۰.</ref> | ||