Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۷
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←جایگاه حُسن و قُبح) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حُسن و قُبح'''، مسئلهای کلامی است درباره اینکه خوبی یا بدی افعال، ذاتی است یا هرچه خدا به آن امر کند نیکو و هرچه از آن نهی کند ناپسند است. عالمان مسلمان به مسئله حسن و قبح، توجه بسیار کرده و بحثهای پردامنهای ذیل آن مطرح کردهاند. | |||
'''حُسن و قُبح'''، | |||
در زمینه حسن و قبح، میان اندیشمندان مسلمان اختلافنظر هست: معتزله و شیعیان به حسن و قبح عقلی باور دارند؛ یعنی ارزش افعال را ذاتی میدانند و میگویند عقل توان درک حسن و قبح برخی افعال را دارد. در مقابل، اشاعره بر آناند که حسن و قبح، شرعی است؛ یعنی افعال بهخودیخود، نه خوباند، نه بد. آنچه خدا به آن دستور دهد، حَسَن و آنچه از آن باز دارد، قبیح است. | |||
بحث از حسن و قبح، به دانش [[اصول فقه]] نیز راه یافته است تا در صورت اثبات حسن و قبح عقل، عقل هم از منابع چهارگانه شناخت احکام شرعی باشد؛ چنانکه اصولیان شیعه به آن اعتقاد دارند. | |||
==جایگاه حُسن و قُبح== | ==جایگاه حُسن و قُبح== | ||
خط ۹: | خط ۱۲: | ||
در دانش اخلاق، پذیرش حسن و قبح عقلی بهمعنای اثبات مطلق بودن ارزشهای اخلاقی و نپذیرفتن آن به معنای قبول نسبی بودن آنها است.<ref>سبحانی، حسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودان، ۱۳۸۱ش، ص۷-۸.</ref> | در دانش اخلاق، پذیرش حسن و قبح عقلی بهمعنای اثبات مطلق بودن ارزشهای اخلاقی و نپذیرفتن آن به معنای قبول نسبی بودن آنها است.<ref>سبحانی، حسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودان، ۱۳۸۱ش، ص۷-۸.</ref> | ||
در اصول فقه هم در باب «ملازمات عقلیه» از آن بحث میشود و تنها درصورت اثبات | در اصول فقه هم در باب «ملازمات عقلیه» از آن بحث میشود و تنها درصورت اثبات حسن و قبح عقلی، عقل از منابع شناخت احکام شرعی میشود.<ref>سبحانی، حسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودان، ۱۳۸۱ش، ص۷-۸.</ref> | ||
در کتابهای کلامی<ref>برای نمونه، نگاه کنید به حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ۱۹۸۲م، ص۸۲-۸۵؛ فخرالدین رازی، الاربعین، ۱۹۸۶م، ج۱، ص۳۴۸.</ref> و اصولی شیعه و اهلسنت،<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۲۷۱؛ فخرالدین رازی، المحصول، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۲۳-۱۴۰.</ref> بهتفصیل، از حسن و قبح بحث شده است. | در کتابهای کلامی<ref>برای نمونه، نگاه کنید به حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ۱۹۸۲م، ص۸۲-۸۵؛ فخرالدین رازی، الاربعین، ۱۹۸۶م، ج۱، ص۳۴۸.</ref> و اصولی شیعه و اهلسنت،<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۲۷۱؛ فخرالدین رازی، المحصول، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۲۳-۱۴۰.</ref> بهتفصیل، از حسن و قبح بحث شده است. |