آب قلیل

آب قَلیل، به آبی گفته می‌شود که مقدار آن از آب کرّ کمتر باشد، و همچنین جاری و از چاه نباشد. بنابر احکام فقهی، با آب قلیل می‌توان وضو گرفت و غسل کرد، ولی پاک کردن اشیاء نجس با آن را با شرایط خاصی چون دو بار شستن ذکر کرده‌اند. به گفته بسیاری از فقیهان شیعه، برخورد نجاست با آب قلیل، آن را نجس می‌کند.

معرفی

آب قلیل عنوانی فقهی است و در باب طهارت از آن سخن به میان آمده است. آب قلیل به آبی که کمتر از آب کر بوده و آب جاری یا آب چاه نباشد، گفته می‌شود. آب قلیل از اقسام آب مطلق است که با شرایط خاصی پاک‌کننده نجاسات دانسته شده است.

احکام

آب قلیل در فقه اسلامی و شیعی، احکامی دارد؛ از جمله اینکه آب قلیل می‌تواند پاک‌کننده باشد. این احکام عبارتند از اینکه:

• آب قلیل اگر با نجاست یا جسم نجس برخورد کند، بنابر قول مشهور نجس می‌شود و اگر به آب کرّ، جاری یا باران متصل و آمیخته شود، پاک می‌شود.
• اگر آب قلیل از بالا به پایین جریان داشته باشد و پایین آن با نجاست تماس پیدا کند، باعث نجاست بخش دیگر نمی‌شود.
• بنابر نظر مشهور فقیهان شیعه، لباس و بدنی که با ادرار نجس شده، به چند شرط با آب قلیل پاک می‌شود:

1. دو بار شستن
2. فشردن لباس، فرش و مانند آن برای خروج غساله
3. ریختن آب بر نجس، نه شستن چیز نجس در آب

• قول معروف فقهای معاصر این است که برای طهارت ظرف نجس شده باید آن را سه بار با آب قلیل شست. ظرفی را که سگ از آن خورده یا آن را لیسیده است، پیش از شستن باید خاک‌مالی کرد.

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

• طباطبائی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعة المدرسین، ۱۴۱۷-۱۴۲۰ق.
• جمعی از مؤلفان، مجله فقه اهل‌بیت(ع)ُ، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(ع)، بی‌تا.