ابابیل: تفاوت میان نسخه‌ها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز تمیزکاری |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز تمیزکاری |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== مفهوم و جایگاه== | == مفهوم و جایگاه== | ||
واژه ابابیل یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|وَأَرْ‌سَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرً‌ا أَبَابِيلَ|سوره=[[سوره فیل|فیل]]|آیه=۳}} به کار رفته است<ref>سوره فیل، آیه۳.</ref> به گفته مفسران ابابیل در قرآن به | واژه ابابیل یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|وَأَرْ‌سَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرً‌ا أَبَابِيلَ|سوره=[[سوره فیل|فیل]]|آیه=۳}} به کار رفته است<ref>سوره فیل، آیه۳.</ref> به گفته مفسران [[ابابیل]] در قرآن به عنوان وصف پرندگان به‌کار رفته است. از این‌رو ابابیل نام پرنده نیست و منظور قرآن از تعبیر «طَيْراً أَبابيل»، پرندگانی است که گروه‌گروه از هر طرف به سوی اصحاب فیل آمدند و سپاهیان ابرهه را سنگباران کردند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۶۲؛ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۶-۳۳۷؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳.</ref> البته در فرهنگ عامیانه فارسی ابابیل به خود پرندگان اشاره دارد نه معنای وصفی آنها. ابابیل در لغت به معنای دسته‌دسته، دسته‌ها، گروه‌ها و گروه‌های پراکنده است.<ref> [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84 دهخدا، لغت‌نامه.]</ref> | ||
درباه نوع، شکل و جزئیات پرندگانی که اصحاب فیل را سنگباران کردند بین مفسران | درباه نوع، شکل و جزئیات پرندگانی که اصحاب فیل را سنگباران کردند بین مفسران اختلاف‌نظر است؛ بیشتر مفسران آنها را پرستو یا شبیه آن<ref> مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ سبزواری نجفی، الجدید، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۱۸.</ref> و برخی نیز خفاش یا از نوع دیگر پرندگان دانسته‌اند.<ref> آلوسی، روح المعانی، بیروت، ج۳۰، ص۲۳۶.</ref> به گفته محمد بن جریر طبری رنگ این پرندگان سفید یا سیاه و یا سبز، منقارشان زرد و چنگال‌های آنها شبیه چنگال سگان بوده است.<ref> طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> همچنین از [[امام باقر(ع)]] نقل شده که سر و چنگال‌هایی چون سر و چنگال درندگان داشتند که پیش از آن دیده نشده بود و پس از آن نیز دیده نشد.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۸۴.</ref> همچنین این پرندگان به شکل زنبور عسل، سیاه‌سر، درازگردن و سرخ‌منقار توصیف شده‌اند.<ref> ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref> | ||
فخر رازی | فخر رازی گفته چون این پرندگان دسته‌دسته بودند، شاید هر دسته شکلی داشته و هر کسی آنچه را که دیده وصف کرده است.<ref>فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳.</ref> | ||
== سنگباران شدن سپاه ابرهه== | == سنگباران شدن سپاه ابرهه== | ||
{{اصلی|اصحاب فیل}} | {{اصلی|اصحاب فیل}} | ||
هنگامی‌که سپاهیان ابرهه خواستند [[کعبه]] را تخریب کنند، پرندگانی ظاهر شدند که سنگریزه‌هایی با خود داشتند؛ [[قرآن]] از این سنگریزهها به [[سجیل|سِجّیل]] تعبیر کرده است.<ref>سوره فیل، آیه ۴.</ref> گفته شده این پرندگان از دریا برخاسته بودند<ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> و بنا بر روایات هر یک از آنها سنگی با منقار و دو سنگ با چنگال‌های خود حمل می‌کرد | هنگامی‌که سپاهیان ابرهه خواستند [[کعبه]] را تخریب کنند، پرندگانی ظاهر شدند که سنگریزه‌هایی با خود داشتند؛ [[قرآن]] از این سنگریزهها به [[سجیل|سِجّیل]] تعبیر کرده است.<ref>سوره فیل، آیه ۴.</ref> گفته شده این پرندگان از دریا برخاسته بودند<ref> مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> و بنا بر روایات هر یک از آنها سنگی با منقار و دو سنگ با چنگال‌های خود حمل می‌کرد<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۸۴؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> و بر هر یک نام یکی از اصحاب فیل نوشته شده بود.<ref> ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref> آنها هر سنگی را می‌انداختند، به هدف می‌خورد و بدن یکی از اصحاب فیل را سوراخ می‌کرد و از طرف دیگر آن بیرون می‌آمد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۹ق، ج۵، ص۵۴۲؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.</ref> گفته شده سنگریزهها بزرگتر از عدس و کوچکتر از نخود بودند.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳. </ref> | ||
بنا بر نقلی که طبری آورده، سنگ‌ها به هر کس که اصابت می‌کرد، موجب می‌شد تا بدن او به خارش افتد. او همچنین گفته نخستین‌بار در همان سال آبله و حصبه در عرب پدیدار شد.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> با این حال برخی شرق‌شناسان دلیل شکست سپاه ابرهه را بیماری ساری عنوان کرده‌اند.<ref> کارادووو، ۱۹۲۳م، III، ص۳۹۸؛ بلاشر، ۱۹۴۹م، I، ص۱۱۵.</ref> این دیدگاه از سوی برخی پژوهشگران رد شده است.<ref>آذرتاش، ابابیل، ج۲، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref> | بنا بر نقلی که طبری آورده، سنگ‌ها به هر کس که اصابت می‌کرد، موجب می‌شد تا بدن او به خارش افتد. او همچنین گفته نخستین‌بار در همان سال آبله و حصبه در عرب پدیدار شد.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.</ref> با این حال برخی شرق‌شناسان دلیل شکست سپاه ابرهه را بیماری ساری عنوان کرده‌اند.<ref> کارادووو، ۱۹۲۳م، III، ص۳۹۸؛ بلاشر، ۱۹۴۹م، I، ص۱۱۵.</ref> این دیدگاه از سوی برخی پژوهشگران رد شده است.<ref>آذرتاش، ابابیل، ج۲، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref> | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
* طبری، محمد، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت، ۱۴۱۲ق. | * طبری، محمد، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت، ۱۴۱۲ق. | ||
* فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق. | * فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق. | ||
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: | *کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۷۴ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۷۴ش. | ||
*Blachère,R,Le Coran,Traduction, Paris,1949. | *Blachère,R,Le Coran,Traduction, Paris,1949. | ||
نسخهٔ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۵۵
اَبابیل به معنای گروه‌گروه، ویژگی پرندگانی است که اصحاب فیل را سنگباران کردند. این پرندگان با منقار و چنگال‌های خود سنگریزه‌هایی که قرآن از آنها به سِجِّیل یاد کرده، حمل کردند و بر سپاهیان ابرهه که قصد تخریب کعبه را داشتند، زدند.
مفهوم و جایگاه
واژه ابابیل یک‌بار در قرآن وَأَرْ‌سَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرً‌ا أَبَابِيلَ[فیل–۳] به کار رفته است[۱] به گفته مفسران ابابیل در قرآن به عنوان وصف پرندگان به‌کار رفته است. از این‌رو ابابیل نام پرنده نیست و منظور قرآن از تعبیر «طَيْراً أَبابيل»، پرندگانی است که گروه‌گروه از هر طرف به سوی اصحاب فیل آمدند و سپاهیان ابرهه را سنگباران کردند.[۲] البته در فرهنگ عامیانه فارسی ابابیل به خود پرندگان اشاره دارد نه معنای وصفی آنها. ابابیل در لغت به معنای دسته‌دسته، دسته‌ها، گروه‌ها و گروه‌های پراکنده است.[۳]
درباه نوع، شکل و جزئیات پرندگانی که اصحاب فیل را سنگباران کردند بین مفسران اختلاف‌نظر است؛ بیشتر مفسران آنها را پرستو یا شبیه آن[۴] و برخی نیز خفاش یا از نوع دیگر پرندگان دانسته‌اند.[۵] به گفته محمد بن جریر طبری رنگ این پرندگان سفید یا سیاه و یا سبز، منقارشان زرد و چنگال‌های آنها شبیه چنگال سگان بوده است.[۶] همچنین از امام باقر(ع) نقل شده که سر و چنگال‌هایی چون سر و چنگال درندگان داشتند که پیش از آن دیده نشده بود و پس از آن نیز دیده نشد.[۷] همچنین این پرندگان به شکل زنبور عسل، سیاه‌سر، درازگردن و سرخ‌منقار توصیف شده‌اند.[۸]
فخر رازی گفته چون این پرندگان دسته‌دسته بودند، شاید هر دسته شکلی داشته و هر کسی آنچه را که دیده وصف کرده است.[۹]
سنگباران شدن سپاه ابرهه
هنگامی‌که سپاهیان ابرهه خواستند کعبه را تخریب کنند، پرندگانی ظاهر شدند که سنگریزه‌هایی با خود داشتند؛ قرآن از این سنگریزهها به سِجّیل تعبیر کرده است.[۱۰] گفته شده این پرندگان از دریا برخاسته بودند[۱۱] و بنا بر روایات هر یک از آنها سنگی با منقار و دو سنگ با چنگال‌های خود حمل می‌کرد[۱۲] و بر هر یک نام یکی از اصحاب فیل نوشته شده بود.[۱۳] آنها هر سنگی را می‌انداختند، به هدف می‌خورد و بدن یکی از اصحاب فیل را سوراخ می‌کرد و از طرف دیگر آن بیرون می‌آمد.[۱۴] گفته شده سنگریزهها بزرگتر از عدس و کوچکتر از نخود بودند.[۱۵]
بنا بر نقلی که طبری آورده، سنگ‌ها به هر کس که اصابت می‌کرد، موجب می‌شد تا بدن او به خارش افتد. او همچنین گفته نخستین‌بار در همان سال آبله و حصبه در عرب پدیدار شد.[۱۶] با این حال برخی شرق‌شناسان دلیل شکست سپاه ابرهه را بیماری ساری عنوان کرده‌اند.[۱۷] این دیدگاه از سوی برخی پژوهشگران رد شده است.[۱۸]
جستارهای وابسته
پانویس
الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود
منابع
- آلوسی، محمود، روح المعانی، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
- ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تحقیق: محمدجعفر یاحقی، محمدمهدی ناصح، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق.
- سبزواری نجفی، محمد بن حبیب‌الله، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تهران، ۱۳۷۹ق.
- طبری، محمد، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت، ۱۴۱۲ق.
- فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۷۴ش.
- Blachère,R,Le Coran,Traduction, Paris,1949.
- Carra de Vaux,B.,Les penseurs de l'Islam,Paris,1923.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله : دایرةالمعارف بزرگ اسلامی
- ↑ سوره فیل، آیه۳.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۶۲؛ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۶-۳۳۷؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳.
- ↑ دهخدا، لغت‌نامه.
- ↑ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ سبزواری نجفی، الجدید، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۱۸.
- ↑ آلوسی، روح المعانی، بیروت، ج۳۰، ص۲۳۶.
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۸۴.
- ↑ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.
- ↑ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۲۹۳.
- ↑ سوره فیل، آیه ۴.
- ↑ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۸۴؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
- ↑ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۹ق، ج۵، ص۵۴۲؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
- ↑ کارادووو، ۱۹۲۳م، III، ص۳۹۸؛ بلاشر، ۱۹۴۹م، I، ص۱۱۵.
- ↑ آذرتاش، ابابیل، ج۲، ص۲۹۸-۲۹۹.