| مرگ | |
|---|---|
| احتضار • عزرائیل • غسل میت • کفن • نماز میت • تدفین • شهادت | |
| برزخ | |
| شب اول قبر • سؤال قبر • نکیر و منکر • حیات برزخی • بدن برزخی | |
| قیامت | |
| اسرافیل • معاد جسمانی • نفخ صور • نامه اعمال • صراط • صحرای محشر • اصحاب یمین • اصحاب شمال | |
| بهشت | |
| درهای بهشت • حور العین • غلمان • رضوان • نعمت‌های بهشت | |
| جهنم | |
| درهای جهنم • درکات جهنم • زقوم • اسفل سافلین • هاویه • جحیم • غساق | |
| مفاهیم وابسته | |
| شفاعت • تجسم اعمال • رقیب و عتید • تناسخ • رجعت • روح • باقیات صالحات | |
أَسْفَل سافِلین در لغت به «پست‌ترین مراتب» معنا شده است.[۱] در سوره تین از تعبیر «أسفل سافلین» استفاده شده: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْانسَانَ فىِ أَحْسَنِ تَقْوِیم ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِینَ؛ ما انسان را در بهترین صورت و نظام آفریدیم، سپس او را به پایین‌ترین مرحله بازگرداندیم».[۲] پیرامون معنای این کلمه در آیه اختلافاتی وجود دارد:
- برخی مفسران اسفل سافلین را به معنای آتش جهنم دانسته‌اند[۳] و در این آیه به پایین‌ترین درجه و طبقه اهل عذاب اشاره دارد.[۴] و به تعبیر برخی دیگر کنایه از هفتمین طبقه ٔدوزخ دارد که زیر همه طبقات دوزخ است.[۵]
- برخی مفسران معتقدند تعبیر اسفل سافلین اشاره به پیری و کهولت سن دارد.[۶]
جساتارهای وابسته
پانویس
- ↑ معین، فرهنگ فارسی، کلمه اسفل سافلین
- ↑ سوره تین، آیه۴-۵.
- ↑ ابن‌قیم‌جوزی، التبیان فی أیمان القرآن، ۱۴۲۹ق، ج۱،ص۷۳.
- ↑ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۲۰.
- ↑ دهخدا، لغت‌نامه، کلمه اسفل سافلین.
- ↑ فضل الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۴، ص۳۲۳.
- ↑ مازندرانی، شرح الكافی، ۱۳۸۲ق، ج۱۰، ص۱۳۶.
- ↑ دهخدا، لغت‌نامه، کلمه اسفل سافلین.
منابع
- ابن‌قیم‌جوزی، التبیان فی أیمان القرآن، محقق، عبدالله بن سالم البطاطی، مکه، دار عالم الفوائد، ۱۴۲۹ق.
- دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه.
- طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.
- فضل الله، سید محمد حسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
- مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضة)، محقق و مصحح: ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.
- معین، محمد، فرهنگ فارسی.