پس از پنجاه سال (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | سید جعفر شهیدی |
| موضوع | قیام امام حسین(ع) |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دفتر نشر فرهنگ اسلامی |
پس از پنجاه سال، کتابی با نام کامل «پس از پنجاه سال؛ پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین(ع)»، اثر سید جعفر شهیدی، تاریخ‌نگار شیعه، که در سال ۱۳۵۸ش به چاپ رسید. شهیدی در این کتاب، در عین وفاداری به روایت‌های تاریخی، نگاه تحلیلی دارد و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، قومی و مذهبی را در شکل‌گیری قیام امام حسین(ع)، مورد توجه قرار می‌دهد. کتاب در ۳۰ بخش کوتاه تنظیم شده و سیر تاریخی وقایع به همراه تحلیل نویسنده، ذکر شده است. گزیده‌ای از این اثر نیز به عنوان «خلاصه کتاب قیام حسین(ع)» منتشر شده است.
درباره مؤلف
سید جعفر شهیدی (۱۲۹۷-۱۳۸۶ش) نویسنده، مترجم، پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، فقه، تاریخ اسلام، دانشآموخته حوزه علمیه نجف وقم و استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بود.
«زمامداری از قریش، به مداخله‌ی تیره‌ی اموی، و زمامداری اموی به سلطنت موروثی، و سلطنت موروثی به استبداد مطلق کشیده شد. حق مداخله‌ی مردم در کارها از آنان سلب گردید، چنانکه در بیست سال آخر این پنجاه سال[پس از وفات پیامبر]، دیگر سخن در این نبود که زمامدار باید چه کند؟ عادل باشد یا نه؟ اگر بر خلاف عدالت رفت باید بدو هشدار دهند یا نه؟ آنچه در این سالها مهم می‌نمود اینکه چه باید کرد تا زمامدار را راضی نگاه داشت.»
شهیدی، پس از پنجاه سال، ص۳۲.
انگیزه نگارش
سید جعفر شهیدی، انگیزه خود از نگارش «پس از پنجاه سال» را بررسی دلایل «خونسردی و بی‌اعتنایی» مردم در قبال واقعه عاشورا دانسته است. یکی از پرسش‌های اصلی نویسنده، این است که چه شد که پس از گذشت نیم‌قرن از وفات رسول خدا(ص)، جامعه مسلمین آن اندازه از فقه اسلام و احکام دین بی‌اطلاع ماندند که ندانستند چگونه منکری می‌کنند و چه ننگی دامنگیرشان می‌شود؟ انگیزه سید جعفر شهیدی از نوشتن این کتاب، یافتن پاسخ این سوال است که اگر یزید برای حفظ حکومت خود، اصول مسلم اسلامی را نادیده گرفت، چرا مردم تا آن حد خونسرد و بی‌اعتنا بودند؟[۱]
شیوه تالیف
نگاه تاریخی سید جعفر شهیدی، مبتنی بر این اصل کلی است که کمتر حادثه تاریخی است که از رنگ تبلیغات سیاسی امویان و عباسیان و یا تعصبات دینی مذاهب مختلف بر کنار مانده و حقیقت آن دگرگون نشده باشد. او معتقد است که برای دریافت حقیقت تاریخی، خواندن متن تاریخ به تنهایی کافی نیست و باید تاریخ را در کنار وضع جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی مورد مطالعه قرار داد.[۲] او در این کتاب، نگاهی تحلیلی و تطبیقی دارد و چنانکه خود گفته، رویدادها را با هم سنجیده تا گرفتار نقل‌های اشتباه منابع تاریخی نشود.[۳]
چاپ کتاب
این کتاب در ۲۱۶ صفحه توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی چاپ شده، و تا سال ۱۳۹۹ هجری شمسی ۵۵ چاپ منتشر شده است.
گزیده این اثر، توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی در قطع پالتویی منتشر شده که بارها تجدید چاپ شده است.
پانویس
منابع
- شهیدی، سید جعفر؛ «پس از پنجاه سال؛ پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین(ع)»، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۰ش.