مناقب علی بن ابی‌طالب (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | ابن مردویه (متوفای ۴۱۰ق) |
| موضوع | فضائل امام علی(ع) |
| سبک | روایی |
| زبان | عربی |
| مجموعه | ۱ جلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دارالحدیث |
| تاریخ نشر | ۱۴۲۴ق |
مَناقِبُ عَلیّ بْن أبی طالب وَ ما نَزَلَ مِنَ القُرْآنِ فی عَلیّ یا مناقب ابن مَرْدَوَیْه، کتابی به زبان عربی اثر احمد بن موسی بن مَردَوَیه اصفهانی (متوفای ۴۱۰ق) محدث اهل سنت، با موضوع فضائل علی بن ابی‌طالب(ع). مؤلف در این کتاب، بخشی جداگانه را به آیات نازل‌شده درباره امام علی(ع) اختصاص داده و آیاتی از حدود پنجاه سوره قرآن کریم را که در شأن حضرت علی(ع) نازل شده، ذکر کرده است.
درباره مؤلف
ابوبکر احمد بن موسی بن مردویه اصفهانی، محدث، مفسر و مورخ اهل سنت، در سال ۳۲۳ق در اصفهان متولد شد. مقام او در حدیث به‌اندازه‌ای است که به «حافظ» شهرت دارد[یادداشت ۱] و آثار متعددی از او مانند تفسیرالقرآن، الأمالی، مسند فی الحدیث، کتاب العلم، کتاب الدعاء، تاریخ اصبهان، الجامع فی الطب و حدود بیست اثر دیگر بر جای مانده است. ابن مردویه در سال ۴۱۰ق درگذشت.[۱]
سبک نگارش
مؤلف در کنار بیان مناقب، به شرح حال مختصری از امام(ع) پرداخته است. هر چند شیوه کتاب بر نقل حدیث است، اما مؤلف در موارد زیادی سلسله اسناد خود را ذکر نکرده و به نام یکی یا چند راوی حدیث بسنده کرده است.[۲]
محتوا
ابن مردویه در بخش اول کتاب، فضایل امام علی(ع) را در ۲۲ فصل آورده و کنیه‌ها و القاب، اسلام آوردن، ایمان، علم، زهد، شجاعت علی(ع) و... را ذکر کرده و احادیثی نظیر حدیث طیر، حدیث رد شمس، و حدیث سد ابواب را نقل می‌کند. وی در این اثر به فضایل حضرت فاطمه(س) ، حسنین و فضائل دیگر اهل‌بیت(ع) هم می‌پردازد.[۳]
بخش دوم کتاب با عنوان «ما نزل من القرآن فی علی»، شامل آیاتی از سوره‌های مختلف قرآن است که در شأن و مقام امام علی(ع) نازل شده است.[۴]
اهمیت و اعتبار
این کتاب مورد توجه بسیاری از عالمان بوده است. ابن شهر آشوب، ابن طاووس، اربلی، عمادالدین طبری، علامه حلی و علامه مجلسی از کسانی‌اند که به کتاب مناقب ابن مردویه دسترسی داشته یا از آن نقل کرده‌اند. بنابر نظر برخی از عالمانی که نامشان ذکر شد، ابن مردویه مناقب دیگری برای صحابه هم تألیف کرده است.[۵]
پانویس
- ↑ ابن مردویه، مناقب علی بن ابی طالب، ۱۴۲۴ق، مقدمه کتاب.
- ↑ مناقب علی بن ابی‌طالب، کتابخانه دیجیتال نور.
- ↑ شخصیت‌شناسی، ۱۳۸۰ش، ص۱۹۴.
- ↑ ابن مردویه، مناقب علی بن ابی طالب، ۱۴۲۴ق، فهرست کتاب.
- ↑ مناقب علی بن ابی‌طالب، کتابخانه دیجیتال نور.
یادداشت
- ↑ اصطلاحی است که در حدیث اهل سنت کاربرد دارد و یکی از کلمات مدح در علم رجال برای راوی است. از تعریف‌های حافظ این است که او یک‌صد هزار حدیث را متناوباً و با سند آن از حفظ باشد.(که البته ممکن است رقمی مبالغه‌آمیز باشد) و یا کسی که بر سنن رسول اکرم(ص) احاطه داشته باشد، طرق و اسناد و موارد اتفاق و اختلاف آن‌را بداند و به احوال راویان و طبقات مشایخ حدیث کاملاً مطلع و آگاه باشد.
منابع
- ابن مردویه، مناقب علی بن ابی طالب، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۴ق.
- مناقب علی بن ابی‌طالب، کتابخانه دیجیتال نور.
- درآمدی بر مناقب‌نگاری اهل بیت، علوم حدیث، پاییز و زمستان ۱۳۸۶، شماره ۴۵ و ۴۶.
- شخصیت‌شناسی، کتاب‌های اسلامی، پاییز ۱۳۸۰ش، شماره ۶.
پیوند به بیرون
فضائل اهل البیت علیهم‌السلام | ||
|---|---|---|
| قرآن |  | |
| روایات | حدیث علی مع الحق • حدیث ثقلین • حدیث سفینه • حدیث کساء • خطبه غدیر • حدیث وصایت • حدیث منزلت • حدیث یوم الدار • حدیث طیر • حدیث قضیب احمر • حدیث ولایت • حدیث تشبیه • حدیث نور واحد • حدیث مناصبت • حدیث لولاک • حدیث سلسلةالذهب • حدیث دوازده خلیفه • حدیث جابر • حدیث شجره • خلقت نوری اهل بیت(ع) • حدیث امان | |
| وقایع | ||
| کتاب‌ها | مناقب • الثاقب فی المناقب • خصائص الأئمة • الیقین • نوادر المعجزات • اثبات الهداة • تأویل الآیات الظاهرة • الرسالة العلویة • الدر النظیم • عیون المعجزات • فضائل الخمسة • الکلمة الغراء • المناقب و المثالب • ریاض الابرار • فضائل اهل بیت • الهدایة الکبری • مدینة المعاجز • الخرائج و الجرائح • تنزیه الانبیاء • نور الابصار • نظم درر السمطین • فرائد السمطین • تذکرة الخواص • جواهر العقدین • الانوار الباهرة • مناقب آل محمد • مطالب السؤول • اتحاف السائل • المعیار و الموازنة • احیاء المیت • معارج الوصول • نخب المناقب • الفصول العلیة • غایة المرام فی فضائل علی | |
| مرتبط | ||