کرگل

از ویکی شیعه
کرگل
اطلاعات کلی
استانلداخ
مساحت۱۴۰۳۶ متر مربع
جمعیت کل۱۲۰هزار
نام محلیپوریک، پُرکستان
زبانبلتی
نژادتبتی
ادیانمسلمان
مذهبشیعه
اطلاعات تاریخی
پیشینه اسلامقرن هشتم هجری قمری
پیشینه تشیعقرن هشتم هجری قمری
اماکن
زیارتگاهسید میر هاشم
حوزه علمیهجامعة الزهراء و جامعه امام خمینی
مساجدمسجد جامع امام علی(ع)
مؤسساتموسسه امام خمینی، جمعیت علما اثناعشریه


کَرْگِل یکی از شهرهای شیعه‌نشین هند در ناحیه کشمیر است و ۹۰ در صد جمعیت این شهرستان را شیعیان تشکیل می‌دهند. اسلام و شیعه توسط عالمان شیعه همانند میر شمس‌الدین عراقی، سید میرهاشم و شیخ علی نجفی شعبانی، شیخ جواد ناصرالدین الاسلام در این شهر وارد، تثبیت و گسترش یافت. به کرگل به‌دلیل علاقه ساکنان آن به انقلاب اسلامی ایران، ایران کوچک گفته می‌شود. در این شهر اماکن تاریخی و مزار‌ مبلغان شیعه همچون مزار سید میرهاشم وجود دارد. عالمان شیعه با پیروی از انقلاب اسلامی ایران به کارهای تشکیلاتی روی‌ آوردند. مؤسسات دینی همچون مؤسسه یادبود امام خمینی و جمعیت علمای کرگل در عرصه‌های فرهنگی و آموزشی فعال است.

جغرافیا

کرگل یکی شهرستان‌های لداخ در ناحیه کشمیر است و در شهر کرگل اکثریت با مسلمانان شیعه‌مذهب می‌باشد و مساحت تقریبی کرگل ۱۴۰۳۶ متر مربع است.[۱] قاضی نورالله شوشتری برای کرگل و بلتستان «تبت خورد» تبت کوچک اسلامی در مقابل «تبت کلان» تبت بزرگ بودائی نام برده است.[۲] کرگل از لحاظ اداری به هفت منطقه تقسیم شده است.[۳] براساس گفته‌های محققان، کرگل یک منطقه سردسیر است و آب و هوای این منطقه تا حدودی خشک است.[۴]

ورود تشیع

بر اساس منابع تاریخی، اسلام و تشیع در اواخر قرن هفتم توسط میر شمس‌الدین عراقی به این منطقه رسیده است.[۵] براساس منابع محلی با تبلیغ میر شمس‌الدین عراقی بسیاری از هندوها و راجه‌ها (حاکمان محلی) مسلمان شدند و میر شمس‌الدین عراقی در این منطقه مسجدی ساخت.[۶]

گفته شده که بعد از سید میر شمس‌الدین عراقی، سید حسین شاه برای تبلیغ دین به این منطقه آمد و برای تبلیغ دین سعی و تلاش نمود. او در این منطقه درگذشت و آرامگاه او در منطقه بُوقما کَهْربُو است و مردم به زیارت قبرش می‌آیند.[۷]

براساس منابع تاریخی، ازدواج دختر حاکم سکردو بلتستان، با حاکم کرگل باعث گسترش تشیع در این منطقه شد.[۸] گفته شده که حاکم کرگل از دختر حاکم سْکَردو بلتستان خواستگاری کرد و حاکم برای ازدواج دخترش شرط گذاشت که حاکم کرگل مسلمان شود و حاکم کرگل این شرط را قبول کرد و مسلمان شد و با مسلمان شدن حاکم، بسیاری از مردم هم مسلمان شدند.[۹] گفته شده که حاکم سکردو همراه دخترش دو روحانی شیعه برای تبلیغ دین اسلام به کرگل فرستاد.[۱۰]

کاچو سکندر می‌گوید که وقتی انقلاب دینی در کرگل شروع شد، فرهنگ اسلام، فرهنگ آن‌ جا را تحت تأثیر قرار داد و فرهنگ بومی جایگاه خودش را از دست داد و در مقابل فرهنگ اسلامی گسترش و توسعه پیدا کرد. در مناطق و محله‌های مختلف مساجد و حسینیه‌ ها ساخته شد و مردم به مراسم عبادی و دینی از جمله نماز، روزه، حج و زیارت عتبات عالیات و مشاهد مشرفه واقع در عراق و ایران روی‌آوردند.[۱۱]

گفته شده که سید میرهاشم یکی از مبلغان شیعه بود که برای آموزش و پرورش محمد سلطان فرزند حاکم این منطقه از کشمیر آورده بود. او برای گسترش شیعه در این منطقه تلاش کرد و سید میرهاشم در کرگل درگذشت و قبر وی در کَهْربُو هست و مردم برای زیارت آن می‌آیند.[۱۲]

براساس گفته‌های مورخان، در دوره‌های مختلف مبلغان متعددی همانند محمد یوسف، شیخ جواد ناصرالدین الاسلام، شیخ علی شعبانی برای گسترش تشیع در این منطقه سعی و تلاش نموده‌اند.[۱۳]

جایگاه کرگل

۹۰ در صد جمعیت کرگل را شیعیان تشکیل می‌دهند.[۱۴] این منطقه بین هند، چین و پاکستان قرار گرفته است و یک منطقه سوق الجیشی به حساب می‌آید.[۱۵]

براساس منابع تاریخی کرگل با تأثیرپذیری از اندیشه امام خمینی به عنوان رهبر شیعیان جهان به ساماندهی فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی خود پرداخته و تحولی در ساختار اقتصادی و اجتماعی پیرامون خویش به وجود آورده‌اند. آنان سعی دارند که با افزایش سطح تحصیلات و بهبود اوضاع اقتصادی، وضعیت جامعۀ شیعی خویش را ارتقاء دهند.[۱۶] بسیاری از روحانیون کرگل در حوزه علمیه نجف و قم، حضور دارند.[۱۷] براساس گفته کاچو سکندر رهبری امور دینی و مذهبی در دست مراجع و مجتهدین ایران و عراق هست. افکار و اندیشه امام خمینی باعث گسترش ایمان و یقین مردم به اسلام و انسجام میان آنان شده است.[۱۸]

براساس گفته کنوری از عالمان و مجتهدان لکهنو در میان مردم این منطقه جایگاه خاصی دارند. کتاب‌ها و نوشته‌های آنها که در موضوعات فلسفه شهادت، واقعه کربلا، سیره‌انبیاء و اهل‌بیت(ع) وغیره است، شیعیان با اشتیاق فراوان، آنها را مطالعه می‌کنند.[۱۹] براساس منابع محلی در شهرستان کرگل یک حوزه علمیه وجود دارد که در آن به بچه‌ها معارف دینی آموزش داده می‌شود. هزینه این حوزه را شیعیان تأمین می‌کنند و علمای بومی و محلی این حوزه را اداره می‌کنند که اکثر آنها فارغ‌التحصیلان حوزه‌های علمیه نجف و قم هستند.[۲۰]

آثار تاریخی و مراکز فرهنگی و علمی

براساس منابع تاریخی مسجد کِهری لا خاتون (نام دختر حاکم)، توسط کِهری لا خاتون در منطقه کَرْچَهْ یک مسجد ساخته شد.[۲۱] این مسجد در زمان حمله دوگره‌ها (حاکمان هندی) باقی مانده بود.[۲۲] برخی سازمان و مراکز دینی و مذهبی کرگل در ذیل اشاره می‌گردد:

  • انجمن اصحاب سفینه، را فارغ التحصیلان حوزه علمیه نجف تأسیس نمودند. توسط این انجمن محافل و مجالس چهارده معصومین(ع) برگزار می‌شود.[۲۳]
  • بنیاد درمانی سجادیه (سجادیه میدکل ترست) که توسط کارمندان دولتی به وجود آمده بود.[۲۴]
  • انجمن منتظرین امام زمان(عج) جهت اطلاع رسانی اخبار جهان اسلام و اخبار جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. رئیس این مؤسسه این محمدحسین ذاکری بود.[۲۵]
  • جمعیت علما اثنا عشریه کرگل هند: این مؤسسه در زمینه‌های بهداشتی، فرهنگی، ‌آموزشی، علوم عصری، و فرهنگی فعالیت می‌کند.[۲۶]
  • برخی از اهداف این بنیاد عبارتند از :
  • گسترش آموزش و فرهنگ دینی، ایجاد وحدت بین مسلمانان، از بین بردن فقر و بیکاری، کمک به فقرا و نیازمندان، تأسیس مدارس دینی و عصری برای شیعیان.[۲۸]
  • تلاش برای احیای فکر اصیل اسلام ناب محمدی و التزام به نظام ولایت فقیه.
  • تلاش برای احیای ندیشه‌های امام و انقلاب اسلامی.[۲۹]
  • برخی از فعالیت این بنیاد:
  • تأسیس انجمن علمی و مدرسه عصری شهید مطهری.
  • تشکیل بسیج امام، زینبیه و روحانی.
  • تأسیس مرکز بهداشتی – درمان باقریه.
  • تأسیس حوزه علمیه به نام جامعه امام خمینی
  • تأسیس جامعة الزهرا(ع) برای خواهران.
  • راه‌اندازی شبکه خبری وأس آف لداخ (صدای لداخ).[۳۰]

کرگل و انقلاب اسلامی‌ایران

براساس منابع محلی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، توجه مردم این منطقه به سوی ایران جلب شد. بعد از رحلت آیت‌الله حکیم، مردم مقلد امام خمینی‌ شدند.[۳۱] براساس گفته‌های محققان، مردم این منطقه به انقلاب اسلامی علاقه‌مند هستند و اسم این منطقه را ایران کوچک گذاشتند.[۳۲]

براساس گزارش خبرنگاران مردم با گذاشتن عکس امام و رهبر انقلاب در مغازه‌ها و دیوارها و برافراشتن پرچم ایران علاقۀ خود را به انقلاب ایران نشان می‌دهند. وقتی خبرنگاران خارجی مخصوصاً آمریکایی وارد این شهر می‌شوند، از دیدن آن تصاویر و پرچم‌ها خیلی تعجب می‌کنند و باور ندارند که انقلاب ایران به شمالی‌ترین نقطۀ هند هم رسیده باشد.[۳۳]

گفته شده که مردم این شهر هر ساله پیروزی انقلاب اسلامی ایران را در این شهر جشن می‌گیرند.[۳۴] مردم این شهر |آخرین جمعۀ رمضان را به فرمان امام خمینی به برپا کردن تظاهرات ضد امریکا و اسرائیل و حمایت از مردم بی‌دفاع فلسطین می‌نماید. به همین دلیل مردم کشمیر این شهر را بیت امام هم می‌خوانند.[۳۵]

نماینده بی‌بی‌سی در گزارشی آورده است که در کرگل، توی این کوهستان که بایستی ده، پانزده کیلومتر پیاده‌روی کنیم تا به خانه‌ها برسیم. خانه‌ها حتی برق‌کشی هم نشده. من ندیدم هیچ خانه‌ای در کوهستان خالی از عکس‌های امام خمینی و رهبر جمهوری اسلامی باشد![۳۶]

نماینده بی‌بی‌سی می‌گوید که برای من تعجب‌آور بود که چه‌طور این‌ها در این کوهستان از حمایت‌کنندگان و پیروان خمینی هستند؟! در حالی که آب و برق به سختی به آنجا می‌رسد.[۳۷]

پانویس

  1. کاچو، قدیم لداخ، ۱۹۹۰م، ص۵۶۶‌.
  2. شوشتری، مجالس المؤمنین، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۲۰.
  3. حسنین، تبیین مباسبات شیعیان و بوداییان، ‌۱۳۹۶ش، ص۱۴.
  4. حسنین، تبیین مناسبات شیعیان و بوداییان، ‌۱۳۹۶ش، ص۱۳.
  5. کشمیری، تحفه الاحباب، ‌۱۹۸۰م، ص۶۰-۶۱
  6. همدانی، تاریخ شیعیان کشمیر، ۱۳۸۰ش، ص۲۰.
  7. کاچو، قدیم لداخ، ۱۹۹۰م، ص۵۶۶‌.
  8. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۱۵م، ص۳۲.
  9. کاچو، قدیم لداخ، ۲۰۰۱۵م، ص۵۶۴‌.
  10. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۱۵م، ص۳۳.
  11. کاچو، قدیم لداخ، ۲۰۰۱۵م، ص۵۶۵‌.
  12. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۱۵م، ص۳۵.
  13. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۱۵م، ص۳۶.
  14. جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۷۸ش، ص۶۰۰.
  15. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۱۵م، ص۲۸.
  16. انصاری، دیدار با شیعیان هند و کشمیر، ص۹۴.
  17. جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۷۸ش، ص۶۰۰.
  18. کاچو، قدیم لداخ، ۲۰۰۱۵م، ص۵۶۶‌.
  19. کنوری، تذکره پاکستان، ۲۰۱۵م، ص۵۶.
  20. کاچو، قدیم لداخ، ۲۰۰۱۵م، ص۵۶۹‌.
  21. کنوری، تذکره پرکستان، ۲۰۰۱۵م، ص۳۱.
  22. لکهنوی، تاریخ جموّن، ۱۹۹۱م، ص۲۹۰.
  23. کنوری، تذکره پرکستان، ‌۲۰۱۵م، ص۱۰۱.
  24. کنوری، تذکره پرکستان، ‌۲۰۱۵م، ص۱۰۲.
  25. کنوری، تذکره پرکستان، ‌۲۰۱۵م، ص۱۰۵.
  26. «نمائنده ولی هندوستان» حوزه نیوز.
  27. «مؤسسه یادبود امام خمینی»، سایت مؤسسه یادبود امام خمینی.
  28. کنوری، تذکره پرکستان، ‌۲۰۱۵م، ص۱۰۵.
  29. «مؤسسه یادبود امام خمینی»، سایت مؤسسه یادبود امام خمینی.
  30. «مؤسسه یادبود امام خمینی»، سایت مؤسسه یادبود امام خمینی.
  31. موسوی، گسترش اسلام در منطقه لداخ، ۱۳۹۸ش، ص۴۰.
  32. موسوی، گسترش اسلام در منطقه لداخ، ۱۳۹۸ش، ص۴۰.
  33. «مؤسسه یاد امام خمینی»، سایت مؤسسه یادبود امام خمینی.
  34. مخدومی، من مدیر جلسه ام، ص۲۲
  35. مخدومی، من مدیر جلسه‌ام، ص۲۲
  36. مخدومی، من مدیر جلسه ام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲.
  37. مخدومی، من مدیر جلسه‌ام، ۱۳۹۱ش، ص۲۳.

منابع

  • «مؤسسه یادبود امام خمینی»، سایت مؤسسه یادبود امام خمینی، تاریخ بازدید:۲۴خرداد۱۴۰۲ش.
  • انصاری، افتخار حسین، دیدار با شیعیان هند و کشمیر، گزارشی از سفر هیئت اعزامی از سوی حضرت آیت الله العظمی سیستانی، بی‌تا، بی‌نا.
  • جعفریان، رسول، اطلس شیعه، تهران، انتشارات سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
  • حسنین، تبیین مناسبات شیعیان و بوداییان تبتی در لداخ، جامعه المصطفی العالمیه، ‌مجتمع آموزش عالی امام خمینی رح، مدرسه تاریخ تاریخ و ادیان و مذاهب، ‌۱۳۹۶ش، .
  • شوشتری، قاضی نور الله، مجالس المومین، ج۱، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۷۷ش.
  • کاچو، سکندر خان، قدیم لداخ، تاریخ و تمدن، له لداخ، کاچو پبلیشر، ۱۹۹۰م.
  • کشمیری، محمد علی، تحفه الاحباب، اپند سنز لاهور، ۱۹۸۰م.
  • کنوری‌، آخوند محمد یوسف، تذکره پُرکستان، کرگل، آخوند پبلیکیشنز، چاپ اول، ‌۲۰۱۵م.
  • لکهنوی، حشمت الله خان، تاریخ جمون، میرپور آزادکشمیر، ویری ناگ پبلیشرز، ۱۹۷م.
  • مخدومی، رحیم، کتاب من مدیر جلسه ام، تهران رسول آفتاب، چاپ اول، ۱۳۹۱ش.
  • موسوی، آرنچو نساء، گسترش اسلام در منطقه لداخ (هند)، دوفصلنامه تخصصی تاریخنامه اسلام، شماره۱، ۱۳۹۸ش.
  • همدانی، صفدر، تاریخ شیعیان کشمیر، سرینگر کشمیر، امام حسین ریسرچ ایند پبلشنگ سنیتر، ‌۱۳۸۰ش.