مرکز بینالمللی میکروفیلم نور
 نشان مرکز | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| تأسیس | ۱۳۶۴ش |
| بنیانگذار | آیتالله خامنهای |
| رویکرد | علمی و پژوهشی |
| گستره فعالیت | بینالمللی |
| اهداف | حفظ، معرفی و احیای میراث شیعی، ایرانی و اسلامی |
| فعالیتها | تهیه میکروفیلم از نسخ خطی و چاپی • تحقیق، تصحیح و چاپ • فهرستنگاری نسخههای خطی و اسناد |
| مکان | هند |
| رئیس/مسئول | مهدی خواجهپیری |
| سایر | |
| وضعیت | فعال |
| وبگاه | https://indianislamicmanuscript.com/ |
مرکز بینالمللی میکروفیلم نور مرکزی علمی و پژوهشی در هند که در حوزه حفظ، معرفی و احیای میراث شیعی، ایرانی و اسلامی فعالیت میکند. این مجموعه در سال ۱۳۶۴ش با دستور آیتالله خامنهای و تلاش مهدی خواجهپیری در خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در دهلینو تأسیس شد. مرکز نور از ابتدا با کتابخانهها و مراکز اسناد در هند همکاری داشته و به تهیه میکروفیلم از نسخههای خطی و چاپی پرداخته است.
معرفی کلی
مرکز میکروفیلم نور یک نهاد علمی و پژوهشی در هند است که با هدف معرفی، حفظ و پژوهش در میراث مشترک فرهنگی میان ایران و هند فعالیت میکند.[۱] این مرکز با تهیه میکروفیلم از کلیه کتابخانههای هند، نسخههای خطی و چاپی آن را مستندسازی کرده و برای استفاده پژوهشگران به مؤسسات، دانشگاهها و مراکز تخصصی در ایران ارائه کرده است.[۲] کتابخانههای زیر از جمله منابع مورد استفاده این مرکز بودهاند:
- مولانا آزاد، دانشگاه اسلامی علیگر
- حکیم سید ظلالرحمن، علیگر
- درگاه پیر محمدشاه، احمدآباد گجرات
- درگاه عالیه چشتیه، احمدآباد گجرات
- عالیه مهدویه، پالنپور گجرات.[۳]
تاریخچه و اهداف تأسیس
مرکز میکروفیلم نور در سال ۱۳۶۴ش به دستور آیتالله خامنهای، با هدف پاسداری از زبان فارسی و حفظ میراث شیعی ایرانی-اسلامی، در خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در دهلینو تأسیس شد.[۴] این مجموعه با تلاش مهدی خواجهپیری آغاز به کار کرد و مدیریت آن بر عهده اوست.[۵]
از زمان تأسیس، مرکز میکروفیلم نور اهداف متعددی را دنبال کرده است، از جمله:
- انجام مطالعات و تحقیقات علمی در راستای احیا و معرفی آثار اندیشمندان ایران و هند؛
- برقراری ارتباط با محققان و پژوهشگران و کمک به تحقیقات مرتبط با ایران و هند؛
- ایجاد تعامل میان کتابخانهها و مراکز شرقشناسی هند و ایران برای همکاریهای علمی و فرهنگی؛
- آموزش و ارتقای دانش مرتبط با میراث مکتوب؛
- تسهیل دسترسی پژوهشگران به منابع تاریخی و علمی؛
- حمایت از پروژههای پژوهشی مرتبط با میراث مکتوب؛
- شناسایی، گردآوری و حفظ میراث مکتوب جهان اسلام و ایران؛
- صیانت و احیای آثار و میراث هنری ایرانی-اسلامی در دیگر کشورها، بهویژه در حوزه کتابت و کتابآرایی.[۶]
اقدامات و فعالیتها
مرکز میکروفیلم نور، علاوه بر تهیه میکروفیلم از کتابخانهها و مراکز اسناد در هند،[۷] وارد حوزههای دیگر نیز شده است، از جمله ترمیم و آفتزدایی از نسخ خطی. بسیاری از کتابهایی که به دلیل رطوبت یا موریانهخورگی آسیب دیده بودند، تجلید و بازسازی شدهاند.[۸] همچنین، تحقیق، تصحیح و چاپ برخی آثار از میراث مکتوب هند نیز از جمله اقدامات این مرکز است.[۹]
مرکز میکروفیلم نور با مراکز بینالمللی مشابه در کشورهای دیگر نیز همکاری داشته و مبادلات علمی و پژوهشی در این زمینه انجام داده است.[۱۰]
دیگر فعالیتها
- فهرستنگاری و دیجیتالسازی: از جمله همکاریهای این مرکز، فهرستنگاری و دیجیتال اسناد فارسی مرکز اسناد ملی هند و مرکز اسناد تلنگانه است.[۱۱]
- دیجیتالسازی نسخهها، اسناد و کتابهای چاپ سنگی و خطی: تاکنون بیش از ۷۰ هزار نسخه خطی، ۲۰ هزار کتاب چاپ سنگی و ۱.۳ میلیون سند تاریخی از طریق تفاهمنامهها و همکاریهای مشترک تهیه شده است.[۱۲]
- مستندنگاری و فهرستنگاری نسخههای خطی و اسناد: ۳۶ جلد فهرست نسخههای خطی تهیه و چاپ شده است.[۱۳]
- نسخه همانند: بازنشر و چاپ ۴۵۰ جلد کتاب خطی بهصورت نسخه همانند.[۱۴]
- حفظ و نگهداشت اسناد و نسخ خطی: شامل پاکسازی و استحکامبخشی بیش از ۱.۵ میلیون برگ تاریخی.[۱۵]
- دانشنامه اسلامی: تأسیس این دانشنامه در سال ۱۳۹۶ش با هدف احیای آثار علمای هند. چاپ مجموعههایی مانند «نجوم الهدایة» در ۷ جلد، اجازات علمای هند، تألیفات شیعه در هند و اجازات شیخ عبدالکریم حائری یزدی در قم.[۱۶]
- برگزاری دورههای آموزشی: برای ارتقای آگاهی و حفظ میراث مکتوب اسلامی-ایرانی در کشورهای مختلف.[۱۷]
پانویس
- ↑ «مرکز میکروفیلم نور؛ گنجینه قرآن و نسخ اسلامی در سرزمین ۷۲ ملت»، خبرگزاری ایکنا.
- ↑ موسوی، «آشنایی با مرکز میکروفیلم نور»، ص۱۳۰.
- ↑ «وبسایت مرکز بینالمللی میکروفیلم نور»، وبگاه بساتین.
- ↑ «درباره ما»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «وبسایت مرکز بینالمللی میکروفیلم نور»، وبگاه بساتین.
- ↑ «درباره ما»، سایت مرکز میکروفیلم نور؛ موسوی، «آشنایی با مرکز میکروفیلم نور»، ص۱۲۹.
- ↑ «همکاری با کتابخانهها و مراکز اسناد»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ موسوی، «آشنایی با مرکز میکروفیلم نور»، ص۱۳۰.
- ↑ موسوی، آشنایی با مرکز میکروفیلم نور، ص۱۳۰و۱۳۱.
- ↑ موسوی، «آشنایی با مرکز میکروفیلم نور»، ص۱۳۰.
- ↑ «همکاری با کتابخانهها و مراکز اسناد»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «بخش دیجیتالسازی نسخهها، اسناد و کتابهای چاپ سنگی و خطی»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «فهرستنگاری»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «چاپ نسخههای همانند»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «حفظ و مرمت اسناد و نسخههای خطی»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «دانشنامه اسلامی»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
- ↑ «دورههای آموزش»، سایت مرکز میکروفیلم نور.
منابع
- درباره ما، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ بازدید: ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
- موسوی، سید محسن، آشنایی با مرکز میکروفیلم نور، کتاب ماه، کلیات سال ششم اسفند ۱۳۸۱ و فروردین ۱۳۸۲، شماره ۳ و ۴.
- دورههای آموزش، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۶/۱۴.
- دانشنامه اسلامی، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۶/۱۴.
- حفظ و مرمت اسناد و نسخههای خطی، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۶/۱۴.
- چاپ نسخههای همانند، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۶/۱۴.
- بخش دیجیتالسازی نسخهها، اسناد و کتابهای چاپ سنگی و خطی، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۶/۱۴.
- فهرستنگاری، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انتشار خبر: ۱۴۰۲/۰۹/۱۸.
- همکاری با کتابخانهها و مراکز اسناد، سایت مرکز میکروفیلم نور، تاریخ انشتار خبر: ۱۴۰۲/۰۷/۳۰.
- وبسایت مرکز بین المللی میکروفیلم نور، وبگاه بساتین، تاریخ بازدید: ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
- مرکز میکروفیلم نور؛ گنجینه قرآن و نسخ اسلامی در سرزمین ۷۲ ملت، خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۳۹۷ش.