ترکه میت

تَرَکهٔ میّت و یا ماتَرَک میت به کلیه دارایی‌ها، اموال منقول و غیرمنقول و حقوق مالی باقی‌مانده از فرد متوفی گفته می‌شود. ماترک شامل مواردی همچون طلب متوفی از دیگران، حق خیار، خط تلفن و سهام بورس نیز می‌گردد.

بر اساس فقه شیعه، پیش از تقسیم این دارایی‌ها میان وراث، باید بدهی‌های متوفی پرداخت و وصایای قانونی او اجرا شود. بنابر اجماع فقهای شیعه، اگر میت بدهی یا حق دیگری نداشته باشد، دارایی‌اش بلافاصله پس از مرگ به وارثان منتقل می‌شود.

در مورد مالکیت ورثه بر ترکه پیش از پرداخت بدهی‌ها، میان فقها اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی از فقیهان معتقدند ورثه تا پیش از پرداخت بدهی‌ها و حقوق، مالک ترکه محسوب نمی‌شوند. عده‌ای از عالمان شیعه بر این باورند که اگر بدهی‌های متوفی کمتر از کل دارایی او باشد، وارثان مالک ترکه خواهند بود و گروهی دیگر بر این باورند که ورثه از همان لحظه مرگ میت، حتی پیش از پرداخت بدهی‌ها، مالک ترکه هستند.

از ترکه در ابواب مختلف فقه از جمله حجر، زکات فطره، وصیت و ارثسخن گفته شده است.

بر اساس تعریف مندرج در قانون مدنی ایران، ترکه مفهومی عام‌تر از ارث دارد چراکه ارث تنها بخش خالص و باقی‌مانده از ترکه، پس از کسر بدهی‌ها و اجرای وصیت است.