بنی آدم
بَنی آدَم به معنای فرزندان حضرت آدم و نوع انسان است. این اصطلاح از دو بخش «بنی» جمع ابن به معنای فرزند[۱] و «آدم» به معنای آدم نخستین (حضرت آدم) یا همان پدر آدمیان یا به معنای آدمی و انسان، تشکیل شده است.[۲]
این اصطلاح در قرآن کریم ۷ مرتبه و در آیات ۲۶، ۲۷، ۳۱، ۳۵،۱۷۲ سوره اعراف، آیه ۷۰ سوره اسراء و همچنین آیه ۶۰ سوره یس تکرار شده است.[۳] بسیاری از مفسران معتقدند که مخاطب این اصطلاح همه آدمیان و نوع انسان می‌باشد. برخی عنوان کرده‌اند که مخاطب «بنی آدم» در برخی از موارد، فقط مسلمانان هستند.[۴] گروهی این نظر را مردود دانسته و معتقدند: چون پیامبر اسلام، پیامبر تمام جهانیان است؛ لذا مخاطب این اصطلاح نیز همه مردم جهان هستند.[۵] برخی عنوان کرده‌اند از آنجا که منظور از «ابن» فرزندان پسر است، لذا این اصطلاح از لحاظ عقلی شامل زنان نمی‌شود؛ اما از جهت شرعی و یکسانی تکلیف مرد و زن این خطاب شامل زنان می‌شود. طباطبایی با این قول مخالفت کرده و معتقد است «بنی» از لحاظ عقلی علاوه بر اینکه شامل زنان نیز می‌شود، شامل همه مردم جهان نیز می‌شود.[۶]
شعری از سعدی در گلستان، به شعر بنی آدم مشهور شده است.[۷]
پانویس
- ↑ نحاس، اعراب القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۱۴؛ البستانی، دایرةالمعارف، بیروت، ص۶۳۱.
- ↑ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۸۰؛ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۳۸.
- ↑ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۳۸.
- ↑ مراغی، تفسیر المراغی، بیروت، ج۴، ص۱۷۶.
- ↑ رجوع کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۶۸-۷۲؛ فضل‌الله، من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۷، ص۲۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۱۳۱؛ مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۲۴۳-۲۴۴؛ مظهری، تفسیر المظهری، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۲۷۵؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۴۳ و ۳۶۹؛ ابوحیان اندلسی، البحر المحیط ، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۲۸۱؛ قمی کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۰ش، ج۴، ص۱۷.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۶۹؛ منشورات اسماعیلیان، ج۸، ص۸۷.
- ↑ سعدی، گلستان سعدی، ۱۳۷۶ش، ص۳۳.
منابع
- ابوحیان اندلسی، محمدبن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، تحقیق صدقی محمد جمیل، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۰ق.
- آلوسی، سید محمود، روح‌المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق علی عبدالباری عطیه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق.
- دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش.
- سعدی، مصلح‌بن عبدالله، گلستان سعدی، تهران، دانش، ۱۳۷۶ش،
- شبر، سید عبدالله، تفسیر القران الکریم، بیروت، دارالبلاغه، ۱۴۱۲ق.
- طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۷ق.
- فضل‌الله، سید محمد حسین، من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، ۱۴۱۹ق.
- قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.
- مراغی، احمدمصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی.
- مظهری، محمد ثناءالله، تفسیر المظهری، پاکستان، مکتبه رشدیه، ۱۴۱۲ق.
- مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۲۴ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش.
- نحاس، احمدبن محمد، اعراب القرآن، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۱ق.