هانی بن ثُبَیت (شبیب) حَضرَمی(کشته شده در ۶۶ق)، قاتل عبدالله و جعفر فرزندان علی بن ابی طالب(ع) در واقعه کربلا. در روز عاشورا در غارت کمان و لباس‌های امام حسین(ع) و شهادت عبدالله بن عمیر کلبی نقش داشت و از کسانی بود که به دستور عمر بن سعد با اسب بر بدن آن حضرت تاخت. وی سرانجام در قیام مختار کشته شد. وی برخی وقایع حادثه کربلا را گزارش کرده است.
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | هانی بن ثبیت حضرمی |
| درگذشت | ۶۶ق |
| نحوه درگذشت | یاران مختار ثقفی با اسب بر بدنش تاختند تا کشته شد. |
| نقش در واقعه کربلا | |
| اقدامات | ، شهادت عبدالله و جعفر فرزندان امام علی(ع) • ربودن کمان و لباس‌های امام تاختن اسب بر بدن آن حضرت • نقش‌داشتن در شهادت عبدالله بن عمیر |
| نقش‌های برجسته | گزارشگر واقعه کربلا |
روز عاشورا
هانی بن ثبیت، در روز عاشورا در لشکر عمر بن سعد بود. او از ده سواری بود که در عصر عاشورا، به دستور عمر بن سعد، با اسب بر بدن امام حسین(ع) تاختند و استخوان‌های سینه و پشت آن حضرت را در هم شکستند.[۱] و به همراه رحیل بن خیثمه جعفی و جریر بن مسعود حضرمی کمان و لباس‌های او را ربودند.[۲]
او قاتل عبدالله بن علی بن ابی طالب[۳] و جعفر بن علی بن ابی طالب معرفی شده است.[۴] و در زیارت ناحیه مقدسه به عنوان قاتل این دو فرزند امام علی(ع) لعن شده است.[۵] البته برخی منابع شهادت جعفر بن علی را به خولی بن یزید نسبت داده اند.[۶]
برخی منابع او را قاتل عبدالله بن حسین[۷] و عبدالله بن حسن نیز معرفی کرده‌اند.[۸] هانی بن ثبیت، با کمک بکیر بن حی تمیمی، عبدالله بن عمیر کلبی را نیز به شهادت رساندند.[۹]
گزارشگری واقعه
هانی بن ثبیت برخی از وقایع کربلا را گزارش کرده است.[۱۰] ابومخنف با واسطه ابوجناب کلبی به نقل از هانی، آخرین گفت‌وگوی امام حسین (ع) با عمر بن سعد را گزارش کرده است که امام حسین (ع) توسط عمرو بن قرظه به عمر سعد پیغام داد تا شبانه با یکدیگر دیدار کنند. شب هنگام، امام(ع) و ابن سعد هر یک با همراهی بیست سوار به محل ملاقات آمدند؛ هر دو از یاران خود خواستند تا فاصله گیرند، دیدار آنان تا پاسی از شب طول کشید.[۱۱]
درگذشت
هانی بن ثبیت در سال ۶۶ قمری در قیام مختار به دستوی وی کشته شد.[۱۲] در برخی منابع از وی به هانی بن شبیب حضرمی[۱۳] و هانی بن ثبیت قابضی[۱۴] هانی بن شبیت[۱۵] یاد شده است.
پانویس
- ↑ ابن طاوس، لهوف، ص۱۳۰؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۱۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۵۹.
- ↑ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۱۱.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۱؛ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل‌الطالبیین، ص۸۸؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۷.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۹؛ ابن سعد، طبقات، ج۵، ص۴۷۵؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۶؛ مفید، ارشاد، ج۲، ص۱۰۸.
- ↑ ابن طاوس، اقبال، ص۵۷۴؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۶۹.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۸۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۹.
- ↑ ابن سعد، طبقات، ج۵، ص۴۷۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۹۲.
- ↑ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۶.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۸.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۹.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۳.
- ↑ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۱۱.
- ↑ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۶.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۹۳،۱۱۸.
- ↑ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۱۱.
منابع
- ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل ابی طالب، مؤسسه انتشارات علامه، قم، ۱۳۷۹ق.
- بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
- شیخ مفید، الإرشاد، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- علامه مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.
- ابن اثیر، علی بن ابی کرم، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
- دمشقی(ابن کثیر)، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
- هاشمی بصری، (ابن سعد)، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
- ابن طاوس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، دارالکتب الإسلامیة تهران، ۱۳۶۷ش.
- ابن طاوس، علی بن موسی، اللهوف، انتشارات جهان، تهران، ۱۳۴۸ش.
- ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق: سیداحمد صقر، دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.