سرجون بن منصور رومی

سرجون
مشخصات فردی
نام کاملسرجون بن منصور رومی
محل زندگیشام
درگذشت۸۶ق
نقش در واقعه کربلا
اقداماتتحریک یزید بن معاویه به گماشتن عبیدالله بن زیاد به ولایت کوفه
نقش‌های برجستهاز مشاوران معاویه و یزید
دیگر فعالیت‌هاکاتب معاویه


سَرْجون بن مَنْصور رومی (درگذشته ۸۶ق) از مشاوران معاویة بن ابی‌سفیان و یزید بن معاویه. زمانی که کوفیان با مسلم بن عقیل بیعت کردند، یزید با نظر او عبیدالله بن زیاد را برای سرکوب آنان به حکومت کوفه گماشت.

سرجون بن منصور، از مسیحیان شام[۱] و غلام معاویه[۲] بود. او در حکومت معاویه، کاتب[۳] و مشاور او در امر حکومت[۴] بود و مسئولیت دیوان خراج وی را بر عهده داشت.[۵]

سرجون پس از درگذشت معاویه، در دربار یزید بن معاویه نیز نقش داشت.[۶] برخی معتقدند که وی و اَخطل نصرانی[یادداشت ۱] از ندیمان یزید به هنگام شُرب خمر بوده‌اند.[۷] هنگامی که شیعیان کوفه با مسلم بن عقیل بیعت کردند، یزید با سرجون مشورت کرد و با نظر او ابن‌زیاد را برای سرکوب نهضت کوفیان، به حکومت کوفه گماشت.[۸] سرجون، عهدنامه‌ای از معاویه به یزید نشان داد و گفت: «معاویه در حال مرگ، این نامه را نوشت که اگر در کوفه شورشی صورت گرفت، عبیدالله بن زیاد مأمور آنجا شود.»[۹]

سرجون در دوره حکومت مروان بن حکم و فرزندش عبدالملک نیز کاتب آن دو بود اما عبدالملک او را به دلیل کوتاهی از این سمت برکنار کرد.[۱۰] گفته شده او در حکومت عبدالملک به‌عنوان کاتب بیت‌المال مشغول بود.[۱۱] وی در سال ۸۶ قمری درگذشت.[۱۲]

پانویس

  1. مسعودی، التنبیه و الاشراف، دارالصاوی، ص۲۶۵.
  2. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۱۵۹، ۲۸۸؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۳۵۶؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۲.
  3. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۱۵۹.
  4. ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۸۶م، ج۸، ص۱۴۶.
  5. خلفیه بن خیاط، تاریخ، ۱۹۹۵م، ص۱۴۱؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، دارالصاوی، ص۲۶۱.
  6. طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۳۴۸؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۵۴، ۳۷۹.
  7. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۴.
  8. طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۳۵۶؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۲؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۷۹.
  9. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۷۹؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۳۵۶.
  10. ابن‌عبدربه، العقد الفرید، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۵۲.
  11. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۷، ص۲۲۲.
  12. خلیفه بن خیاط، تاریخ، ۱۹۹۵م، ص۱۸۹.

یادداشت

  1. غياث‌ بن‌ غوث‌ شاعر هجو گوی عصر اموی.

غياث‌ بن‌ غوث، شاعر هجو گوی وستایشگر امویان در عصر اموی د ح‌ ۲ق‌/۱۱م‌ .ابن عبد ربه ، العقد الفرید، الناشر : دار الكتب العلمية، ج۱، ص۳۸؛ .https://lib.eshia.ir/23022/7/3015/

منابع

  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۹۹۴م۱۴۱۵ق.
  • ابن‌عبدربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، تحقیق: مفید محمد قمیحه، بیروت، دار الکتب العلمیه، الطبعة الثالثة، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م.
  • ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
  • بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الأشراف، تحقیق احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الألمانیة، ۱۹۷۹م/۱۴۰۰ق.
  • خلیفه بن خیاط، تاریخ، تحقیق: فواز، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
  • مسعودی، علی بن حسین، التنبیه و الإشراف، تصحیح: عبدالله اسماعیل الصاوی، قاهره، دارالصاوی، بی‌تا (افست قم: مؤسسة نشر المنابع الثقافة الاسلامیة).
  • مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.