فهرست کتاب‌های درباره مختار ثقفی

از ویکی شیعه

فهرست کتاب‌ها درباره مختار ثقفی مجموعه آثار و نوشته‌ها درباره مختار بن ابی‌عبید ثقفی (کشته‌شده در سال ۶۷ق) که به زبان‌های فارسی و عربی تألیف شده است. به گفته نویسندگان مقاله «مختار ثقفی در گستره آثار رجالیان»، آقابزرگ تهرانی کتاب‌شناس شیعه (درگذشته ۱۳۸۹ق) در الذریعه بیش از ۳۷ کتاب درباره مختار نام برده است.[۱] بیشتر این کتاب‌ها با هدف تبیین شخصیت یا هدف مختار از قیام علیه امویان نوشته شده است. این کتاب‌ها عبارتند از:

  • اخبار المختار بن ابی‌عبید الثقفی نوشته ابی‌مخنف (درگذشته ۱۵۷ق)
  • اخبار المختار بن ابی‌عبید الثقفی نوشته نصر بن مزاحم (درگذشته ۲۱۲ق)
  • اخبار المختار بن ابی‌عبید الثقفی نوشته ابراهیم بن محمد ثقفی (درگذشته ۲۸۳ق)
  • اخبارالمختار بن ابی‌عبید الثقفی نوشته عبدالعزیز بن یحیی جلودی (درگذشته ۳۳۲ق)
  • اخبار المختار نوشته شیخ صدوق (درگذشته ۳۸۲ق)
  • اخبار المختار بن ابی‌عبید الثقفی نوشته شیخ طوسی (درگذشته ۴۶۰ق)[۲]
  • تحفة الاخیار فی اثبات نجاة المختار نوشته سید محمدحسین هندی (زاده ۱۲۹۰ق) به زبان اردو[۳]
  • اخبار المختار نوشته ابوالحسن مدائنی (درگذشته ۲۲۵ق)
  • اخبار المختار نوشته محمد بن حسن بن حمزه جعفری طالبی شاگرد شیخ مفید
  • اصدق الاخبار فی قصة الاخذ بالثار و تنکیل المختار علی اعداء آل رسول الله الاطهار اثر سید محسن امین
  • ذوبُ النُّضار فی شَرحِ الثّار؛ به زبان عربی نوشته جعفر بن محمد حلی (درگذشت ۶۸۰ق).
  • روضة المجاهدین؛ به زبان فارسی، اثر نوشته واعظ هروی، (قرن ۱۰ق).
  • قرة العین فی شرح ثارات الحسین نوشته علی بن حسن عاملی مروزی
  • قرة العین فی شرح ثار الحسین علیه‌السلام نوشته ابوعبدالله عبد بن محمد
  • نور الابصار فی اخذ الثار به زبان فارسی نوشته سید ابراهیم بن محمدتقی
  • حمله المختاریه فی تاریخ المختار و اخذه الثار الحسین علیه‌السلام نوشته محمدحسین بن موسی عبدالله ارجستانی
  • نظارة انتقام نوشته کاتب هندی نواب علی
  • مختارنامه فی سوانح المختار به زبان گجراتی نوشته حاج غلامعلی بن اسماعیل بهاونگری هندی
  • مختارنامه به زبان فارسی به صورت منظوم سلطان حسن[۴]
  • تنزیه المختار نوشته سید عبدالرزاق مقرم
  • سبیک النضار او شرح حال شیخ الثار نوشته میرزا محمدعلی اردوبادی[۵]
  • کتاب المختار، ابوسعید عبید بن کثیر عامری[۶]
  • نهضت مختار ثقفی اثر محمود افتخارزاده
  • قیام مختار اثر یوسف‌علی میرشکاک
  • مختار ثقفی در آینه عصر اموی اثر علی حسنی خربوطلی
  • تاریخچه زندگی امام حسین و انتقام مختار سید ابوالفضل تقوی [۷]
  • ماهیت قیام مختار نوشته ابوفاضل رضوی اردکانی
  • سرگذشت و قیام مختارثقفی (مختارنامه) اثر علی حسنی خربوطلی

پانویس

  1. غلامعلی و غریب، «مختار ثقفی در گستره آثار رجالیان»، ص۷۷.
  2. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، اسماعیلیان، ج۱، ص۳۴۸-۳۴۹.
  3. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، اسماعیلیان، ج۳، ص۳۴۷.
  4. ابن‌نما حلی، ذوب النضار، ۱۴۱۶ق، ص۳۸-۴۲.
  5. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، اسماعیلیان، ج۷، ص۱۲۳.
  6. غلامعلی و غریب، «مختار ثقفی در گستره آثار رجالیان»، ص۷۷.
  7. بارانی و معتمد لنگرودی، «تحلیل جامعه‌شناختی جنبش مختار ثقفی»، ص۲.

منابع

  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، قم، اسماعیلیان، بی‌تا.
  • ابن‌نما حلی، محمد بن جعفر، ذوب النضار فی شرح الثار، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۶ق.
  • بارانی و معتمد لنگرودی، محمدرضا و فاطمه، «تحلیل جامعه‌شناختی جنبش مختار ثقفی»، پژوهشنامه تاریخ اسلام، سال نهم، ش۳۳، بهار ۱۳۹۸ش.
  • غلامعلی مهدی؛ غریب، مجتبی، «مختار ثقفی در گستره آثار رجالیان» حدیث اندیشه، شماره ۱۰ و۱۱، پاییز ۱۳۸۹و تابستان ۱۳۹۰ش.