سید عبدالعلی بن جعفر خوانساری

افزودن پیوند
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از ابوتراب خوانساری)
برای دیگر کاربردها خوانساری را ببینید.
عبدالعلی بن جعفر خوانساری
اطلاعات فردی
لقبابوتراب • ضیاء الدین
نسبخاندان خوانساری
تاریخ تولد۱۲۷۱ق
محل زندگیخوانسار- اصفهان - نجف
تاریخ وفات۱۳۴۶ق
محل دفنوادی‌السلام
شهر وفاتنجف
اطلاعات علمی
استادانمحمدباقر خوانساری • میرزا هاشم خوانساری
شاگردانسید محمد حجت کوه کمری • سید محسن حکیم • ابوالحسن شعرانی
اجازه اجتهاد ازمحمدعلی خوانساری • لطف‌الله مازندرانی • محمدحسین کاظمی
تألیفاتسُبُل الرشاد • النجوم الزاهرات
سایرتدریس در حوزه علمیه نجف
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
اجتماعیامام جماعت


عبدالعلی بن جعفر خوانساری مشهور به ابوتراب خوانساری (۱۲۷۱-۱۳۴۶ق) فقیه و رجالی شیعه قرن سیزدهم و چهاردهم قمری.

او کتاب‌هایی در فقه استدلالی، حدیث، رجال و تفسیر تألیف کرد و با فقه اهل سنت نیز آشنایی داشت. ابوتراب، نزد محمدباقر خوانساری و میرزا هاشم خوانساری شاگردی کرد. افرادی از احساء، قطیف، بحرین، جبل عامل، هند و ایران نزد او شاگردی کردند. سید محسن حکیم و سید محمد حجت کوه کمری از جمله شاگردان او بودند.

خوانساری، در ۱۳۴۶ق در نجف درگذشت، سید ابوالحسن اصفهانی بر او نماز خواند و در وادی السلام به خاک سپرده شد.

نسب

مقالهٔ اصلی: خاندان خوانساری

عبدالعلی فرزند سید جعفر بن محمدمهدی (درگذشت: ۱۲۸۰) بود، پدرش از نوادگان جعفر بن حسین خوانساری معروف به میر کبیر (درگذشت: ۱۱۵۷) بود.[۱] جد وی سید مهدی موسوی خوانساری از رجالیان بود.[۲] نسب خاندان خوانساری به امام کاظم(ع) می‌رسد. پسران عبدالعلی؛ محمدعلی، محمدحسین و محمدمهدی، هر سه در زمان حیات پدر از دنیا رفتند.[۳]

زندگی‌نامه

لقب عبدالعلی، ضیاء‌الدین و کنیه‌اش ابوتراب است. او در ۱۷ رجب ۱۲۷۱ق[۴] در خوانسار زاده شد.[۵] پدرش در سال ۱۲۸۰ق درگذشت. پس از آن محمدعلی خوانساری، نویسنده الصراط المستقیم، سرپرستی او را بر عهده گرفت.[۶]

ابوتراب برای امرار و معاش در زمین‌های زراعی که از پدرش به ارث رسیده بود کشاورزی می‌کرد.[۷] او در سال ۱۳۴۶ق در نجف درگذشت. سید ابوالحسن اصفهانی بر او نماز گزارد و در وادی السلام به خاک سپرده شد.[۸]

تحصیلات

خوانساری قرآن و ادبیات عربی را در خوانسار آموخت.[۹] او در ۱۲۹۱ق به اصفهان رفت و به تحصیل علوم دینی ادامه داد.[۱۰] و در ۱۲۹۵ق[۱۱] به نجف رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند. او در حوزه علمیه نجف تدریس می‌کرد و منصب افتا و امام جماعت را نیز بر عهده داشت.[۱۲]

استادان و شاگردان

خوانساری از محمدعلی خوانساری[۱۶]، لطف الله مازندرانی نجفی و محمد حسین کاظمی[۱۷] اجازه روایت داشت. او شاگردانی از احساء، قطیف، بحرین، جبل عامل، هند و ایران تربیت کرد. از جمله:

ویژگی‌ها

آثار

خوانساری از جوانی نوشتن را آغاز کرد.[۲۳] او بیش از ۴۵ عنوان اثر در علوم مختلف نوشت. او فهرستی از آثار خود فراهم آورده بود که آقا بزرگ تهرانی در الذریعة از آن استفاده کرده است.[۲۴] نسخۀ اصلی برخی از آثار خوانساری نزد سید محمد رضا تبریزی نجفی، وصی او بوده است.[۲۵] نسخه‌هایی از آثار او به خط خودش در حسینیۀ شوشتری‌ها در نجف نگهداری می‌شود.[۲۶]

ابراهیم کلباسی و ابوالقاسم خوانساری ریاضی تقریرات درس رجال او را به نام‌های دُرَرُ المقالِ فی علمَیِ الدرایة و الرجال و الفوائد الرجالیة چاپ کرده‌اند.[۳۴]

خوانساری قصیدۀ عام الخوارق را در ۷۰ بیت دربارۀ معجزات مرقد حضرت علی (ع) سروده است.[۳۵] رضا استادی این قصیده را در پیوست کتاب خود، یادنامۀ علامه آقا سید ابوتراب خوانساری آورده است.

منابع برای مطالعه بیشتر

محمد مهدی موسوی اصفهانی کتاب مواهب الباری فی ترجمة العلامة الخوانساری را در شرح حال وی نوشته است.[۳۶]

پانویس

  1. ↑ موسوی اصفهانی،احسن الودیعه(تتمیم روضات الجنات)، ۱۳۴۸ق، ج۲، ص۴۹.
  2. ↑ موسوی اصفهانی، احسن الودیعه(تتمیم روضات الجنات)، ۱۳۴۸ق، ج۲، ص۵۰-۵۱
  3. ↑ موسوی اصفهانی،احسن الودیعه(تتمیم روضات الجنات)، ۱۳۴۸ق، ج۲، ص۴۹؛ حبیب آبادی، مکارم الآثار، ‍۱۳۶۴ش، ج۶، ص۱۹۸۲
  4. ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۷.
  5. ↑ آقا بزرگ طهرانی، مصفی المقال، ستون۲۴
  6. ↑ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا، قسم ۱، ص۲۷-۲۸؛ همان، الکرام، قسم۱، ص۶۶-۶۷؛ موسوی اصفهانی، ج۲، ص۱۰، ۴۹-۵۰
  7. ↑ ابن الرضا،ج۱، ص۲۹۹
  8. ↑ موسوی اصفهانی، ج۲، ص۴۴-۴۳؛ حبیب آبادی، ج۶، ص۱۹۸۲؛ تبریزی خیابانی، ص ۲۴۰
  9. ↑ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا، قسم ۱، ص۲۷-۲۸؛ همان، الکرام، قسم۱، ص۶۶-۶۷؛ موسوی اصفهانی، ج۲، ص۱۰، ۴۹-۵۰
  10. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۴ ،۲۳۷-۲۳۸؛ امین،ج۸، ص۲۹؛ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا،قسم ۱، ص۲۷-۲۸
  11. ↑ قس: آقا بزرگ طهرانی، طبقات، نقبا، قسم ۱، ص۲۷:۱۲۹۹؛ همو، مصفی المقال، ستون،۲۴:۱۲۹۶
  12. ↑ امین، ج۸، ص۲۹؛ مدرس تبریزی، ج۲، ص۱۸۸
  13. ↑ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا، قسم ۱، ص۲۷-۲۸؛ همان، الکرام، قسم۱، ص۶۶-۶۷؛ موسوی اصفهانی، ج۲، ص۱۰، ۴۹-۵۰
  14. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۴ ،۲۳۷-۲۳۸؛ امین،ج۸، ص۲۹؛ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا،قسم ۱، ص۲۷-۲۸
  15. ↑ امین، ج۸، ص۲۹؛ مدرس تبریزی، ج۲، ص۱۸۸
  16. ↑ آقا بزرگ طهرانی، طبقات: نقبا، قسم ۱، ص۲۷-۲۸؛ همان، الکرام، قسم۱، ص۶۶-۶۷؛ موسوی اصفهانی، ج۲، ص۱۰، ۴۹-۵۰
  17. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۷-۲۳۸؛ امین، ج۸، ص۲۹؛ آقا بزرگ، طبقات: نقبا،قسم ۱، ص۲۷-۲۸؛ برای فهرستی از استادان او نک: موسوی اصفهانی، ج۲، ص۱۵-۱۷؛ حسینی یزدی و همکاران، ص۲۸۴-۲۸۶
  18. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۹؛ حرزالدین، ج۳، ۳۱۰؛ حسینی یزدی و همکاران، ص۲۸۶-۲۹۰
  19. ↑ آقا بزرگ طهرانی، مصفی المقال، ستون، ۱۰، ۳۴؛ همو، الذریعة، ج۸، ص۱۳۵
  20. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۳
  21. ↑ موسوی اصفهانی ج۲، ص۶
  22. ↑ امین، ج۸، ص۲۹؛ آل محبوبه، ج۳، ص۳۷۹
  23. ↑ کشوری، ص۱۲
  24. ↑ آقا بزرگ، الذریعه،۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۰۲، ج۵، ص۱۹۰
  25. ↑ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۱۷،۲۰۲، ج۱۶، ص۲۸۱
  26. ↑ اسماعیلیان و استادی، ص۸۰۱، ۸۶۸-۸۶۹، ۸۷۲
  27. ↑ تبریزی خیابانی، کتاب علما معاصر، ۱۳۸۲ش،ص۲۳۵-۲۳۷؛ امین، اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین، ج۸، ۳۰؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۱۲، ص۱۳۳-۱۴۳، ۲۱۳، ج۱۶، ص۲۸۱، ج۱۷، ص۹۹
  28. ↑ تبریزی خیابانی، کتاب علما معاصر، ۱۳۸۲ش،ص۲۳۶-۲۳۷؛ امین، اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین،ج۸،ص ۳۰؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة،۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۱۷، ۲۰۱-۲۰۲، ج۱۷، ص۹۹
  29. ↑ تبریزی خیایانی، کتاب علما معاصر، ۱۳۸۲ش،ص۲۳۷؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة،۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۳۲
  30. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۶-۲۳۷؛ امین، اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین،ج۸، ص۳۰، آقا بزرگ، الذریعه،۱۴۰۸ق، ج۴، ص۱۴۸، ج۱۶، ص۳۳۶
  31. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۶؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق،ج۳، ص۱۷۲
  32. ↑ تبریزی خیابانی، ص۲۳۶-۲۳۷؛امین،اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین،ج۸، ص۳۰؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۸، ص۸۰
  33. ↑ امین،اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین، ج۸، ص۳۰؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة،۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۳۳۸؛برای فهرست آثار خوانساری، نک: موسوی اصفهانی،احسن الودیعه، ۱۳۴۸ق، ج۲، ص۱۱-۱۴؛ ابن الرضا، ج۱، ص۲۹۲-۲۹۸؛ حسینی یزدی و همکاران، ص۲۹۰-۲۹۷
  34. ↑ آقا بزرگ طهرانی، مُصفَّی المقال، ستون، ۱۰، ۳۴؛ آقابزرگ، الذریعة،۱۴۰۸ق، ج۸، ص۱۳۵
  35. ↑ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۱۱۹
  36. ↑ موسوی اصفهانی، ج۲، ۴، ۴۲

منابع

  • محمدمحسن آقا بزرگ طهرانی، الذریعة|الذریعة الی التصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
  • محمدمحسن آقا بزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، الکرام البررة، قسم ۲-۱، مشهد، ۱۴۰۴. همان، نقبا البشر فی القرن الرابع عشر، قسم، ۴-۱، ۱۴۰۴.
  • محمدمحسن آقا بزرگ طهرانی، مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال، چاپ احمد منزوی، تهران، ۱۳۷۷ش.
  • جعفر بن باقر آل محبوبه، ماضی النجف، و حاضر ها، بیروت، ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
  • مهدی بن الرضا، ضیاء الابصار فی ترجمةعلماء خوانسار، قم ۱۳۸۲ش.
  • اسدالله اسماعیلیان و رضا استادی، فهرست نسخه های خطی کتابخانۀ مرکزی حسینیۀ شوشتری ها (عراق-نجف) در نسخه های خطی: نشریه کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، دفتر ۱۱و۱۲، زیر نظر محمد تقی دانش پژوه، و اسماعیل حاکمی، تهران، ۱۳۶۲ش.
  • امین، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دار التعارف.
  • علی تبریزی خیابانی، کتاب علماء معاصر، چاپ عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، ۱۳۸۲ش.
  • محمدعلی حبیب آبادی، مکارم الآثار، اصفهان، ج۶، ۱۳۶۴ش.
  • محمد حرزالدین، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء، قم، ۱۴۰۵.
  • محمد علی حسینی یزدی، رسول علوی و علی اکبر زمانی نژاد، دانشمندان خوانسار، قم، ۱۳۷۸ش.
  • احمد رضا کشوری فرزانگان خوانسار، قم، ۱۳۷۸ش.
  • محمد علی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، تهران، ۱۳۶۹ش.
  • محمد مهدی موسوی اصفهانی، احسن الودیعه فی تراجم اشهر مشاهیر مجتهدی الشیعة، او تتمیم روضات الجنات، بغداد، ۱۳۴۸.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikishia.net/w/index.php?title=سید_عبدالعلی_بن_جعفر_خوانساری&oldid=1292522»