Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵
ویرایش
محمدتقی مصباح یزدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←درگذشت) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
مصباح یزدی در [[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|سال ۱۳۳۰ش]] به همراه خانواده برای ادامه تحصیل به [[نجف]] مهاجرت کرد؛ اما بعد از شش ماه سکونت، به سبب وضع نابسامان مالی خانواده‌اش، به یزد بازگشت.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> پس از آن به [[قم]] مهاجرت کرد و در دروس [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]]، [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] و [[شرح منظومه]] شرکت کرد.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷، ص۴۲ و ۴۳.</ref> | مصباح یزدی در [[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|سال ۱۳۳۰ش]] به همراه خانواده برای ادامه تحصیل به [[نجف]] مهاجرت کرد؛ اما بعد از شش ماه سکونت، به سبب وضع نابسامان مالی خانواده‌اش، به یزد بازگشت.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> پس از آن به [[قم]] مهاجرت کرد و در دروس [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]]، [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] و [[شرح منظومه]] شرکت کرد.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷، ص۴۲ و ۴۳.</ref> | ||
وی در دروس [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، هشت سال از [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، دو سال از [[محمدعلی اراکی| | وی در دروس [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، هشت سال از [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، دو سال از [[محمدعلی اراکی|آیت‌الله اراکی]] و پانزده سال از [[محمدتقی بهجت|آیت‌الله بهجت]] بهره برد.<ref>[http://www.mesbahyazdi.ir/node/837 «ابعاد علمی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] در درس [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] حاضر شد و دروس [[الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (کتاب)|اسفار ملاصدرا]] و [[شفا (کتاب)|شفا]] [[ابن سینا]] را نزد وی گذراند. در [[اخلاق]] و [[عرفان]] نیز از محضر علامه طباطبایی، آیت‌الله بهجت و [[محمدجواد انصاری همدانی|انصاری همدانی]] بهره برد.<ref>[http://www.mesbahyazdi.ir/node/837 «ابعاد علمی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> محمدعلی نحوی، عبدالحسین عجمین، سیدعلیرضا مدرّسی، میرزا محمد انواری، [[مرتضی حائری یزدی]] و شیخ عبدالجواد جبل عاملی از دیگر اساتید وی بودند.<ref> صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۴۲ و ۴۳.</ref> | ||
مصباح یزدی در دوران تحصیل با محمدحسین بهجتی اردکانی، علی بهجتی، علی پهلوانی، میرزا حسن نوری و علی‌اکبر مسعودی خمینی دوست و هم‌درس بود.<ref>[http://www.mesbahyazdi.ir/node/836#9 «شرح حال»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> | مصباح یزدی در دوران تحصیل با محمدحسین بهجتی اردکانی، علی بهجتی، علی پهلوانی، میرزا حسن نوری و علی‌اکبر مسعودی خمینی دوست و هم‌درس بود.<ref>[http://www.mesbahyazdi.ir/node/836#9 «شرح حال»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
*از تابستان ۱۳۷۵ش با مسئولیت مصباح یزدی و همکاری سازمان بسیج مستضعفان، «طرح ولایت» آغاز شد. هدف این برنامه آشنا کردن اساتید و دانشجویان با مبانی اندیشه اسلامی بود. متون این دوره‌ها خلاصه‌ای از اندیشه‌های مصباح یزدی و شاگردان او است.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۹.</ref> | *از تابستان ۱۳۷۵ش با مسئولیت مصباح یزدی و همکاری سازمان بسیج مستضعفان، «طرح ولایت» آغاز شد. هدف این برنامه آشنا کردن اساتید و دانشجویان با مبانی اندیشه اسلامی بود. متون این دوره‌ها خلاصه‌ای از اندیشه‌های مصباح یزدی و شاگردان او است.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۹.</ref> | ||
*درس [[اخلاق]] مصباح یزدی، سال‌ها و به صورت هفتگی در دفتر [[آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[قم]] برگزار می‌شد.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/2459 «آغاز دوره جدید درس اخلاق | *درس [[اخلاق]] مصباح یزدی، سال‌ها و به صورت هفتگی در دفتر [[آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[قم]] برگزار می‌شد.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/2459 «آغاز دوره جدید درس اخلاق آیت‌الله مصباح»،] پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> | ||
[[پرونده:مناظره مصباح یزدی با احسان طبری.jpg|بندانگشتی|300px|تصویری از مناظره مصباح یزدی، [[عبدالکریم سروش]]، احسان طبری و فرخ نگهدار.]] | [[پرونده:مناظره مصباح یزدی با احسان طبری.jpg|بندانگشتی|300px|تصویری از مناظره مصباح یزدی، [[عبدالکریم سروش]]، احسان طبری و فرخ نگهدار.]] | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
==اندیشه‌ها== | ==اندیشه‌ها== | ||
محمدتقی مصباح یزدی در حوزه‌های مختلف اندیشه دینی تالیفات متعددی دارد.<ref>نگاه کنید به: [http://mesbahyazdi.ir/works/written «آثار نوشتاری»،] پایگاه اطلاع‌رسانی آثار | محمدتقی مصباح یزدی در حوزه‌های مختلف اندیشه دینی تالیفات متعددی دارد.<ref>نگاه کنید به: [http://mesbahyazdi.ir/works/written «آثار نوشتاری»،] پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> او در آثارش، نظام فکری خود را ارائه کرده است. سازش نکردن با فرهنگ غربی به عنوان فرهنگ [[کفر]]، نفی قرائت‌های متعدد از دین، مرجعیت روحانیت در دین‌شناسی و دفاع از [[ولایت فقیه|ولایت مطلقه فقیه]] از جمله اندیشه‌های اوست. | ||
===دین دربرگیرنده همه ابعاد زندگی بشری و ارزش‌دهی به آن=== | ===دین دربرگیرنده همه ابعاد زندگی بشری و ارزش‌دهی به آن=== | ||
در اندیشه مصباح یزدی، دین مجموعه‌ای فراگیر از دستورات و [[احکام شرعی|احکام]] است که دنیا و [[آخرت]] و همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان را دربرمی‌گیرد. از نظر او دین جهت ارزشی پدیده‌ها را مشخص می‌کند؛ یعنی ارزش‌یابی و بیان کیفیت استفاده از آنها برای زندگی در جهت سعادت وظیفه دین است؛ اما کیفیت پیدایش آنها را علم بیان می‌کند.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/3731/%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85 مصباح یزدی، «علم دینی(۴)»،] پایگاه اطلاع‌رسانی آثار | در اندیشه مصباح یزدی، دین مجموعه‌ای فراگیر از دستورات و [[احکام شرعی|احکام]] است که دنیا و [[آخرت]] و همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان را دربرمی‌گیرد. از نظر او دین جهت ارزشی پدیده‌ها را مشخص می‌کند؛ یعنی ارزش‌یابی و بیان کیفیت استفاده از آنها برای زندگی در جهت سعادت وظیفه دین است؛ اما کیفیت پیدایش آنها را علم بیان می‌کند.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/3731/%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85 مصباح یزدی، «علم دینی(۴)»،] پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> | ||
===تعارض فرهنگ اسلامی و غربی=== | ===تعارض فرهنگ اسلامی و غربی=== | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
===نفی قرائت‌های متعدد از دین=== | ===نفی قرائت‌های متعدد از دین=== | ||
از نگاه | از نگاه آیت‌الله مصباح، قرائت‌های متعدد از دین قابل پذیرش نیست. احکام و گزاره‌های دینی روشن و واضح‌اند و فهم آنها نیاز به تفسیر و توجیهات علمی ندارد.{{یادداشت|مصباح یزدی معتقد است آیات قرآن و روایات را کسی که با زبان و ادبیات عرب آشنا باشد، می‌تواند بفهمد و تصور تنوع و تعدد در فهم گزاره‌های دینی باوری ملحدانه است. دامنه قطعیات دینی گسترده است و باید براساس آنها عمل کرد.{{مدرک}}}}<ref>مصباح یزدی، کاوش‌ها و چالش‌ها، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۹۹.</ref> | ||
===مرجعیت روحانیت در دین‌شناسی=== | ===مرجعیت روحانیت در دین‌شناسی=== | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
{{اصلی|آثار محمدتقی مصباح یزدی}} | {{اصلی|آثار محمدتقی مصباح یزدی}} | ||
[[پرونده:کتاب آموزش فلسفه.jpg|200px|بندانگشتی]] | [[پرونده:کتاب آموزش فلسفه.jpg|200px|بندانگشتی]] | ||
آثار مصباح یزدی در زمینه [[تفسیر قرآن]]، [[فلسفه اسلامی]]، عقاید و [[کلام اسلامی|کلام]]، [[اخلاق]] و [[اندیشه سیاسی اسلام]] است.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۹۲۵.</ref> پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مصباح یزدی بیش از صد مورد از این آثار را فهرست کرده و متن بسیاری از آنان را نیز در دسترس گذاشته است.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/3030 «راهنمای سیر مطالعاتی آثار | آثار مصباح یزدی در زمینه [[تفسیر قرآن]]، [[فلسفه اسلامی]]، عقاید و [[کلام اسلامی|کلام]]، [[اخلاق]] و [[اندیشه سیاسی اسلام]] است.<ref>صنعتی، گفتمان مصباح، ۱۳۸۷ش، ص۹۲۵.</ref> پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مصباح یزدی بیش از صد مورد از این آثار را فهرست کرده و متن بسیاری از آنان را نیز در دسترس گذاشته است.<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/3030 «راهنمای سیر مطالعاتی آثار آیت‌الله مصباح يزدی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی.</ref> | ||
از آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد: | از آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد: | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
[[پرونده:نماز آیت‌الله خامنه‌ای بر پیکر آیت‌الله مصباح یزدی.jpg|250px|بندانگشتی|اقامه [[نماز میت|نماز بر جنازه]] مصباح یزدی توسط [[آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[تهران]] (۱۳ دی ۱۴۰۰ش)]] | [[پرونده:نماز آیت‌الله خامنه‌ای بر پیکر آیت‌الله مصباح یزدی.jpg|250px|بندانگشتی|اقامه [[نماز میت|نماز بر جنازه]] مصباح یزدی توسط [[آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[تهران]] (۱۳ دی ۱۴۰۰ش)]] | ||
محمدتقی مصباح یزدی، در [[۱۲ دی]] [[۱۳۹۹ش]]، بعد از مدتی تحمل بیماری در [[تهران]] درگذشت.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13991012000566 «آیت‌الله مصباح یزدی دار فانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس.</ref> در پی درگذشت وی، تمامی [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] ایران شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۹ش تعطیل اعلام شد.<ref>[http://noo.rs/Z1cog تعطیلی حوزه های علمیه به مناسبت رحلت | محمدتقی مصباح یزدی، در [[۱۲ دی]] [[۱۳۹۹ش]]، بعد از مدتی تحمل بیماری در [[تهران]] درگذشت.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13991012000566 «آیت‌الله مصباح یزدی دار فانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس.</ref> در پی درگذشت وی، تمامی [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] ایران شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۹ش تعطیل اعلام شد.<ref>[http://noo.rs/Z1cog تعطیلی حوزه های علمیه به مناسبت رحلت آیت‌الله مصباح یزدی]، خبرگزاری حوزه.</ref> [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در پیامی او را فقیه و حکیم مجاهد، متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبان گویا در اظهار حق و استقامتی در صراط مستقیم توصیف کرد و خدمات وی در عرصه‌های مختلف همچون تولید اندیشه دینی و تربیت شاگردان ممتاز را کم‌نظیر دانست. همچنین وی درگذشت آیت‌الله مصباح را خسارتی برای حوزه علمیه و حوزه معارف اسلامی خواند.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=47016 پیام تسلیت آیت‌الله خامنه‌ای در پی درگذشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> | ||
[[پرونده:تشییع علامه مصباح.jpg|بندانگشتی|[[تشییع]] مصباح یزدی در [[قم]] از میدان جانبازان به سمت [[حرم حضرت معصومه(س)]] (۱۵ دی ۱۴۰۰ش)<ref>[https://www.isna.ir/photo/99101511208 «تشییع پیکر آیت‌الله مصباح یزدی در قم»]، ایسنا.]]</ref>]] | [[پرونده:تشییع علامه مصباح.jpg|بندانگشتی|[[تشییع]] مصباح یزدی در [[قم]] از میدان جانبازان به سمت [[حرم حضرت معصومه(س)]] (۱۵ دی ۱۴۰۰ش)<ref>[https://www.isna.ir/photo/99101511208 «تشییع پیکر آیت‌الله مصباح یزدی در قم»]، ایسنا.]]</ref>]] | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۴۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*[https://www.farsnews.ir/news/13991012000566 | *[https://www.farsnews.ir/news/13991012000566 «آیت‌الله مصباح یزدی دار فانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: ۱۲ دی ۱۳۹۹ش. | ||
*«آیین تشییع آیت‌الله مصباح‌یزدی در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) برگزار شد»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار خبر: ۱۳ دی ۱۳۹۹ش. | *«آیین تشییع آیت‌الله مصباح‌یزدی در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) برگزار شد»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار خبر: ۱۳ دی ۱۳۹۹ش. | ||
*[http://www.mesbahyazdi.ir/node/837 «ابعاد علمی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی،تاریخ بازدید: ۱۵ دی ۱۳۹۹ش. | *[http://www.mesbahyazdi.ir/node/837 «ابعاد علمی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی،تاریخ بازدید: ۱۵ دی ۱۳۹۹ش. | ||
| خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
*[http://ipr.isri.ac.ir/article_44939.html برزگر، ابراهیم، اکبر تقوی شوازی و فریبرز محرمخانی، «تحلیل متاتئوریک ریشه‌های نظریه مشروعیت حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی آیت‌الله مصباح یزدی»]، دوفصلنامه پژوهش‌های سیاسی اسلامی، شماره ۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. | *[http://ipr.isri.ac.ir/article_44939.html برزگر، ابراهیم، اکبر تقوی شوازی و فریبرز محرمخانی، «تحلیل متاتئوریک ریشه‌های نظریه مشروعیت حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی آیت‌الله مصباح یزدی»]، دوفصلنامه پژوهش‌های سیاسی اسلامی، شماره ۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش. | ||
*«پیکر آیت‌الله مصباح یزدی در حرم حضرت معصومه(س) آرام گرفت»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۹ش. | *«پیکر آیت‌الله مصباح یزدی در حرم حضرت معصومه(س) آرام گرفت»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۹ش. | ||
*«تعطیلی حوزه های علمیه به مناسبت رحلت | *«تعطیلی حوزه های علمیه به مناسبت رحلت آیت‌الله مصباح یزدی»، خبرگزاری حوزه، تاریخ انتشار: ۱۳ دی ۱۳۹۹ش. | ||
*جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(۱۳۲۰-۱۳۵۷)، قم، نشر علم، ۱۳۹۰ش. | *جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(۱۳۲۰-۱۳۵۷)، قم، نشر علم، ۱۳۹۰ش. | ||
*[http://www.irdc.ir/fa/news/268 جعفربگلو، محمد، «سوابق علامه مصباح‌یزدی در مبارزه با رژیم پهلوی»،] سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۴ مرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۲۹ مهر ۱۳۹۶ش. | *[http://www.irdc.ir/fa/news/268 جعفربگلو، محمد، «سوابق علامه مصباح‌یزدی در مبارزه با رژیم پهلوی»،] سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۴ مرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۲۹ مهر ۱۳۹۶ش. | ||