سال ۱۳۴۲ هجری شمسی برابر با سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ قمری و ۱۹۶۳ و ۱۹۶۴ میلادی است.
در این سال در کشورهای اسلامی و شیعی همچون ایران، عراق، بحرین و افغانستان حکومت پادشاهی مستقر بود.
| ۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳ | |
| ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ قمری و ۱۹۶۳ و ۱۹۶۴ میلادی | |
|---|---|
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| ایران | رژیم پهلوی، محمدرضا پهلوی |
| عراق | حزب بعث، عبدالسلام عارف |
| افغانستان | محمد ظاهرشاه |
| بحرین | آل خلیفه (شیخ عیسی بن سلمان) |
| وقایع مهم | |
| حمله مأموران رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه | |
| قیام ۱۵ خرداد | |
| وفات‌ها | |
| محمدرضا مظفر | |
| سید یحیی مدرسی یزدی | |
| سیدمحمد بهبهانی | |
| محمود شلتوت | |
از جمله وقایع مهم این سال، حمله مأموران رژیم پهلوی در سالروز شهادت امام صادق(ع) به مدرسه فیضیه است که در آن، تعدادی از طلبه‌ها و روحانیون کشته و زخمی شدند. همچنین امام خمینی در عصر عاشورای این سال در مدرسه فیضه سخنرانی کرد که منجر به دستگیری وی و قیام ۱۵ خرداد شد. در سال ۱۳۴۲ش، علما و فقهایی همچون سید یحیی مدرسی یزدی، سید محمد بهبهانی، محمدرضا مظفر و شیخ محمود شلتوت درگذشتند.
وضعیت کلی و سیاسی
در سال ۱۳۴۲ش در کشور ایران، رژیم پهلوی به پادشاهی محمدرضا پهلوی، در عراق حزب بعث به ریاست جمهوری عبدالسلام عارف،[۱] در بحرین حکومت آل خلیفه به پادشاهی شیخ عیسی بن سلمان[۲] و در افغانستان سلسله محمدزایی به پادشاهی محمد ظاهرشاه، آخرین پادشاه افغانستان،[۳] مستقر بود. در این سال، در افغانستان قانون اساسی جدیدی تصویب و منتشر شد.[۴]
رویدادها
- ۲ فروردین: حمله مأموران رژیم پهلوی به مراسم سوگواری شهادت امام صادق(ع) در مدرسه فیضیه (۲۵ شوال ۱۳۸۲ق) که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از روحانیون شد.[۵]
- ۱۳ خرداد/روز عاشورا: سخنرانی امام خمینی در مدرسه فیضیه و اعتراض به سیاست‌های رژیم پهلوی که منجر به زندانی شدن وی و قیام ۱۵ خرداد شد.(۱۰ محرم ۱۳۸۳ق)[۶]
- ۱۳ خرداد/۳ جون ۱۹۶۳م: کشتار تهیرهی در پاکستان توسط گروهی به‌نام "اهل سنت" در حمله به مراسم عزاداری شیعیان.[۷]
- ۱۵ خرداد: بازداشت امام خمینی توسط رژیم پهلوی و قیام ۱۵ خرداد در اعتراض به دستگیری او.[۸] امام خمینی در پی اعتراض تعدادی از مراجع تقلید و علما همچون آیت الله مرعشی نجفی و مرتضی حائری یزدی در ۱۱ مرداد از زندان آزاد شد و در حصر خانگی قرار گرفت.[۹]
تولدها و درگذشت‌ها
- ۱۸ تیر: درگذشت سید یحیی مدرسی یزدی، از فقهای شیعه و اساتید حوزه های علمیه نجف و قم (۱۶ صفر ۱۳۸۳ق).[۱۰]
- ۲۱ تیر: درگذشت سید مرتضی لنگرودی از فقها و اساتید حوزه علمیه قم (۱۹ صفر ۱۳۸۳ق).[۱۱]
- ۲۸ تیر: تولد فریده مهدوی دامغانی، مترجم شیعی آثار مذهبی همچون دعاها و زیارتنامه‌ها.[۱۲]
- ۱۱ آبان:اعدام طیب حاج رضایی توسط رژیم پهلوی
- ۲۰ آبان: درگذشت سیدمحمد بهبهانی، فقیه شیعه و فعال سیاسی در دوره پهلوی.[۱۳]
- ۱۵ آذر: درگذشت محمد خالصی‌زاده، فقیه شیعی و از علمای مبارز عراق (۱۹ رجب ۱۳۸۳ق)[۱۴]
- ۲۴ آذر: درگذشت محمود شلتوت، عالم و مفسر اهل سنت، از اساتید و رؤسای دانشگاه الازهر و از مؤسسان دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة.[۱۵]
- ۱۱ بهمن: درگذشت محمدرضا مظفر، فقیه و نویسنده شیعه و صاحب کتاب اصول الفقه از کتاب‌های درسی حوزه‌های علمیه (۱۶ رمضان ۱۳۸۳ق).[۱۶]
- ۲۹ بهمن: درگذشت میرزا رضا کلباسی، فقیه و روحانی مبارز و مخالف سیاست‌های ضددینی رضاخان که فتوای مبارزه با استعمار انگلستان را صادر کرد. (۴ شوال ۱۳۸۳ق).[۱۷]
- درگذشت شیخ عزیزالله غزنوی (متولد:۱۲۷۸ش) فقیه و مدرس افغانستانی.[۱۸]
پانویس
- ↑ «حزب بعث صدام و ۴ دهه جنایت»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «آل خلیفه از کجا آمده‌اند؟»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «از صدمین سالروز تولد ظاهرشاه بزرگداشت به عمل آمد»، خبرگزاری جمهور.
- ↑ «از صدمین سالروز تولد ظاهرشاه بزرگداشت به عمل آمد»، خبرگزاری جمهور.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۰۲.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۷۵.
- ↑ «پنجاه و ششمین سالگرد قتل عام خونین شیعیان خیرپور پاکستان در عاشورای 1963 میلادی»، سایت خبری راز نیوز.
- ↑ «فعالیتها در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲»، پورتال امام خمینی.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۹۸.
- ↑ «رحلت آیت الله العظمی سید یحیی مدرسی یزدی»، مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما.
- ↑ «مرتضوی لنگروی، سید مرتضی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ «بیست و هشتم تیرماه زادروز فریده مهدوی دامغانی، بانوی مترجم فعال ایرانی»، سایت انجمن صنفی مترجمان استان تهران.
- ↑ «آیت الله سید محمد بهبهانی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ «محمد خالصی‌زاده»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶۰.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۲.
- ↑ «کلباسی، محمدرضا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۳۹۲.
منابع
- «آیت الله سید محمد بهبهانی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آبان ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «آل خلیفه از کجا آمده‌اند؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۵ بهمن ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «از صدمین سالروز تولد ظاهرشاه بزرگداشت به عمل آمد»، خبرگزاری جمهور، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «بیست و هشتم تیرماه زادروز فریده مهدوی دامغانی، بانوی مترجم فعال ایرانی»، سایت انجمن صنفی مترجمان استان تهران، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش.
- حائری، علی و همکاران، روزشمار قمری، قم، مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.
- «حزب بعث صدام و ۴ دهه جنایت»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۳۱ شهریور ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «رحلت آیت الله العظمی سید یحیی مدرسی یزدی»، مرکز پژوهش و سجنش افکار صدا و سیما، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «فعالیتها در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲»، پورتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۲۶ تیر ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «کلباسی، محمدرضا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۶ تیر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «محمد خالصی‌زاده»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه، تاریخ درج مطلب: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «مرتضوی لنگروی، سید مرتضی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۳ دی ۱۳۹۰ش، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۰ش.