Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۱۱
ویرایش
جز (←منابع: افزودن منبع) |
جز (اصلاح و حذف برخی منابع به جهت عدم استفاده در مدخل) |
||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
===هجرت به عراق=== | ===هجرت به عراق=== | ||
آیتالله بهجت پس از طی تحصیلات مقدماتی در شهر فومن، در ۱۳۴۸ ق. برای ادامه تحصیل رهسپار حوزههای علمیه [[عراق]] و ابتدا در [[کربلا]] ساکن شد.<ref>برگی از دفتر آفتاب، | آیتالله بهجت پس از طی تحصیلات مقدماتی در شهر فومن، در ۱۳۴۸ ق. برای ادامه تحصیل رهسپار حوزههای علمیه [[عراق]] و ابتدا در [[کربلا]] ساکن شد.<ref>باقیزاده، برگی از دفتر آفتاب، باقیزاده، ص۲۲.</ref> اقامت آیتالله بهجت در کربلا، چهار سال به طول انجامید. در سال ۱۳۵۲ ق. از کربلا به [[نجف]] رفت و قسمتهای پایانی دروس دوره سطح را نزد عالمان آن سامان به ویژه [[مرتضی طالقانی]] به پایان رساند. پس از اتمام دوره سطح، [[خارج فقه]] و اصول و نیز [[اخلاق]] و [[عرفان]] را از اساتید حوزه نجف فرا گرفت.<ref>نگاه کنید به: رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۹۰؛ آثار الحجه، ج۲، ص۶۵.</ref> | ||
===بازگشت به ایران=== | ===بازگشت به ایران=== | ||
خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
# [[محمدکاظم شیرازی|محمّد کاظم شیرازی]]. | # [[محمدکاظم شیرازی|محمّد کاظم شیرازی]]. | ||
# [[سید علی قاضی طباطبایی|سید علی آقای قاضی]] | # [[سید علی قاضی طباطبایی|سید علی آقای قاضی]] | ||
# [[سید حسین بادکوبهای]].<ref>برگی از دفتر آفتاب، | # [[سید حسین بادکوبهای]].<ref>باقیزاده، برگی از دفتر آفتاب، ص۵۲؛ مجله قبسات، سال دوم، شماره دوم، تابستان</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
محمدتقی بهجت، از نوجوانی مسائل عرفانی و اخلاقی را نیز در کنار [[فقه]] و [[اصول]] دنبال میکرد. برداشت وی از عرفان ناب، تقید و [[تعبد]] است. بعضی چون [[علامه طباطبایی]]، [[آیتالله بهاءالدینی]]، [[شهید قدوسی]]، [[حسن زاده آملی]]، [[آیتالله جوادی آملی]] و... مقید به شرکت در [[نماز جماعت]] او به ویژه در شبهای جمعه بودند. در این نماز، صدای او به گریه بلند میشد. | محمدتقی بهجت، از نوجوانی مسائل عرفانی و اخلاقی را نیز در کنار [[فقه]] و [[اصول]] دنبال میکرد. برداشت وی از عرفان ناب، تقید و [[تعبد]] است. بعضی چون [[علامه طباطبایی]]، [[آیتالله بهاءالدینی]]، [[شهید قدوسی]]، [[حسن زاده آملی]]، [[آیتالله جوادی آملی]] و... مقید به شرکت در [[نماز جماعت]] او به ویژه در شبهای جمعه بودند. در این نماز، صدای او به گریه بلند میشد. | ||
او در خانهای قدیمی به فاصله کمی از مسجد فاطمیه گذر خان قم زندگی میکرد.<ref> | او در خانهای قدیمی به فاصله کمی از مسجد فاطمیه گذر خان قم زندگی میکرد.<ref>نگاه کنید به: مهاجر، مقاله «فقه در بستر عرفان»، هفتهناتمه کتاب قم.</ref> | ||
آیتالله بهجت دیر اقدام به انتشار [[رساله توضیح المسائل]] کرد. استدلالش این بود؛ صبر کنید همه رساله خود را نشر دهند. بعد اگر کسی ماند و از دیگران [[تقلید]] نکرد و فقط خواست از من تقلید کند، آن وقت رساله مرا منتشر کنید. بهجت، هرروز صبحها بعد از [[تعقیبات]] [[نماز صبح]] و طلوع آفتاب، به [[حرم حضرت معصومه]] میرفت و در مسجد شهید مطهری به عبادت میپرداخت.<ref>برگی از دفتر آفتاب، ص۶۸.</ref> | آیتالله بهجت دیر اقدام به انتشار [[رساله توضیح المسائل]] کرد. استدلالش این بود؛ صبر کنید همه رساله خود را نشر دهند. بعد اگر کسی ماند و از دیگران [[تقلید]] نکرد و فقط خواست از من تقلید کند، آن وقت رساله مرا منتشر کنید. بهجت، هرروز صبحها بعد از [[تعقیبات]] [[نماز صبح]] و طلوع آفتاب، به [[حرم حضرت معصومه]] میرفت و در مسجد شهید مطهری به عبادت میپرداخت.<ref>باقیزاده، برگی از دفتر آفتاب، ص۶۸.</ref> | ||
==از نگاه دیگران== | ==از نگاه دیگران== | ||
*[[امام خمینی]]:«جناب آقای بهجت، دارای مقامات معنوی بسیار ممتازی هستند. ایشان دارای موت اختیاری هستند».<ref> | *[[امام خمینی]]:«جناب آقای بهجت، دارای مقامات معنوی بسیار ممتازی هستند. ایشان دارای موت اختیاری هستند».<ref>مهاجر، «فقه در بستر عرفان»، ص۴.</ref> | ||
*[[علامه طباطبایی]]:«ایشان عبد صالح است».<ref> | *[[علامه طباطبایی]]:«ایشان عبد صالح است».<ref>مهاجر، «فقه در بستر عرفان»، ص۴.</ref> | ||
*[[سید رضا بهاءالدینی]]:«الان ثروتمندترین مرد جهان، به لحاظ معنوی، آقای بهجت است».<ref> | *[[سید رضا بهاءالدینی]]:«الان ثروتمندترین مرد جهان، به لحاظ معنوی، آقای بهجت است».<ref>مهاجر، «فقه در بستر عرفان»، ص۴.</ref> | ||
*[[محمد تقی جعفری]] پس از اشاره به روایت (زیارت عالمان در نزد خدا، محبوبتر از هفتاد بار طواف خانه خدا میباشد) در این مورد میگوید: «مصداق بارز علما، آیتالله بهجت هستند. صرف دیدن و ملاقات کردن ایشان، خود سر تا پا موعظه است. من هر وقت ایشان را میبینم، تا چند روز اثر این ملاقات در من باقی است».<ref> | *[[محمد تقی جعفری]] پس از اشاره به روایت (زیارت عالمان در نزد خدا، محبوبتر از هفتاد بار طواف خانه خدا میباشد) در این مورد میگوید: «مصداق بارز علما، آیتالله بهجت هستند. صرف دیدن و ملاقات کردن ایشان، خود سر تا پا موعظه است. من هر وقت ایشان را میبینم، تا چند روز اثر این ملاقات در من باقی است».<ref>مهاجر، «فقه در بستر عرفان»، ص۴.</ref> | ||
*[[سیدحسین بُدلا]]:«وضع مقامات آقای بهجت، از همان زمانی که درس [[آیتالله بروجردی]] میرفتیم، روشن بود و معلوم بود که ایشان لیاقت چنین مقاماتی را دارند».<ref>برگی از دفتر آفتاب، ص۱۲۰.</ref> | *[[سیدحسین بُدلا]]:«وضع مقامات آقای بهجت، از همان زمانی که درس [[آیتالله بروجردی]] میرفتیم، روشن بود و معلوم بود که ایشان لیاقت چنین مقاماتی را دارند».<ref>باقیزاده، برگی از دفتر آفتاب، ص۱۲۰.</ref> | ||
*[[محمد شریف رازی]] مؤلف کتاب [[گنجینه دانشمندان (کتاب)|گنجینه دانشمندان]]:«آیتالله آقای حاج شیخ محمّدتقی بهجت غروی فومنی، از آیات و مدرسین بزرگ و دانشمندان بنام حوزه علمیه قم، حقاً عالمی برجسته و دانشمندی شایسته و مهذّب و بارع و متّقی و پارسا و مُعْرِض از تظاهرات و اجتماعات و دائم الذکر و مورد توجّه افاضل مدرسین و دانشمندان حوزه علمیه قم میباشند».<ref>گنجینه دانشمندان، | *[[محمد شریف رازی]] مؤلف کتاب [[گنجینه دانشمندان (کتاب)|گنجینه دانشمندان]]:«آیتالله آقای حاج شیخ محمّدتقی بهجت غروی فومنی، از آیات و مدرسین بزرگ و دانشمندان بنام حوزه علمیه قم، حقاً عالمی برجسته و دانشمندی شایسته و مهذّب و بارع و متّقی و پارسا و مُعْرِض از تظاهرات و اجتماعات و دائم الذکر و مورد توجّه افاضل مدرسین و دانشمندان حوزه علمیه قم میباشند».<ref>رازی، گنجینه دانشمندان، ج۶، ص۱۱۷.</ref> | ||
== دستورالعملهای اخلاقی == | == دستورالعملهای اخلاقی == | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
در برخی از این دستورالعملها چنین آمده است: | در برخی از این دستورالعملها چنین آمده است: | ||
{{نقل قول|آقایانی که طالب مواعظ هستند، از ایشان سئوال میشود آیا به مواعظی که تا به حال شنیدهاید، عمل کردهاید یا نه؟ آیا میدانید که هر کس به معلومات خود عمل کرد، خداوند مجهولات او را معلوم میفرماید؟ آیا باید دعوت به حق از طریق لسان باشد؟ آیا نفرموده با اعمال خودتان دعوت به حق بنمایید؟ آیا طریق تعلیم را باید یاد بدهیم یا آن که یاد بگیریم؟<ref>به سوی محبوب، ص۳۹.</ref>}} | {{نقل قول|آقایانی که طالب مواعظ هستند، از ایشان سئوال میشود آیا به مواعظی که تا به حال شنیدهاید، عمل کردهاید یا نه؟ آیا میدانید که هر کس به معلومات خود عمل کرد، خداوند مجهولات او را معلوم میفرماید؟ آیا باید دعوت به حق از طریق لسان باشد؟ آیا نفرموده با اعمال خودتان دعوت به حق بنمایید؟ آیا طریق تعلیم را باید یاد بدهیم یا آن که یاد بگیریم؟<ref>ساعی، به سوی محبوب، ص۳۹.</ref>}} | ||
{{نقل قول|.... بعضی التماس دعا میگوییم برای چه؟ درد را بیان میکنند دوا را معرفی میکنیم، به جای تشکر و به کارانداختن، باز میگویند: دعا کنید! دور است آن چه میگوییم و آن چه میخواهند. شرطیت دعا را با نفیست آن مخلوط میکنند. ما از عهده تکلیف خارج نمیشویم بلکه بایداز عمل نتیجه بگیریم و محال است عمل بینتیجه باشد و نتیجه از غیر عمل حاصل شود.<ref>هفته نامه قم، دی سال ۱۳۸۳ ش.</ref>}} | {{نقل قول|.... بعضی التماس دعا میگوییم برای چه؟ درد را بیان میکنند دوا را معرفی میکنیم، به جای تشکر و به کارانداختن، باز میگویند: دعا کنید! دور است آن چه میگوییم و آن چه میخواهند. شرطیت دعا را با نفیست آن مخلوط میکنند. ما از عهده تکلیف خارج نمیشویم بلکه بایداز عمل نتیجه بگیریم و محال است عمل بینتیجه باشد و نتیجه از غیر عمل حاصل شود.<ref>هفته نامه قم، دی سال ۱۳۸۳ ش.</ref>}} | ||
خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
==اندیشه سیاسی== | ==اندیشه سیاسی== | ||
===حکومت اسلامی در عصر غیبت=== | ===حکومت اسلامی در عصر غیبت=== | ||
آیت الله محمد تقی بهجت از منظر ایجابی به سیاست مینگریست. وی درباره حکومت در دوره پس از [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]] میگوید «ایجاد حکومت اسلامی» [[واجب]] است «و توان اداره کشور را نیز داریم». تأکید او بر اقامه حکومت اسلامی در عصر غیبت، منوط بر اجرای کامل دستورات الهی و دوری جستن از مصلحت اندیشیهایی است که احیاناً منجر به تعطیلی احکام گردد. بهجت برخلاف کسانی که معتقد به تعویق افتادن وظایف اجتماعی و سیاسی [[معصوم|معصوم(ع)]] تا [[ظهور]] [[امام زمان(عج)]] هستند معتقد به جریان زندگی سیاسی شیعیان در عصر غیبت است. از این رو، بر فرد یا گروهی از مؤمنان واجب است که به اقامه چنین وظایفی قیام کنند. استدلال او بر چنین مدعایی، بر این فرض استوار است که «به دلیل عقلی و نقلی باید دین اسلام تا قیام [[قیامت]] باقی باشد و هر کس، دین دیگری غیر از [[اسلام]] بجوید، هرگز از او پذیرفته نمیگردد».<ref>فراتی، | آیت الله محمد تقی بهجت از منظر ایجابی به سیاست مینگریست. وی درباره حکومت در دوره پس از [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]] میگوید «ایجاد حکومت اسلامی» [[واجب]] است «و توان اداره کشور را نیز داریم». تأکید او بر اقامه حکومت اسلامی در عصر غیبت، منوط بر اجرای کامل دستورات الهی و دوری جستن از مصلحت اندیشیهایی است که احیاناً منجر به تعطیلی احکام گردد. بهجت برخلاف کسانی که معتقد به تعویق افتادن وظایف اجتماعی و سیاسی [[معصوم|معصوم(ع)]] تا [[ظهور]] [[امام زمان(عج)]] هستند معتقد به جریان زندگی سیاسی شیعیان در عصر غیبت است. از این رو، بر فرد یا گروهی از مؤمنان واجب است که به اقامه چنین وظایفی قیام کنند. استدلال او بر چنین مدعایی، بر این فرض استوار است که «به دلیل عقلی و نقلی باید دین اسلام تا قیام [[قیامت]] باقی باشد و هر کس، دین دیگری غیر از [[اسلام]] بجوید، هرگز از او پذیرفته نمیگردد».<ref>فراتی، «آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت»، مجله علوم سیاسی.</ref> | ||
===آیت الله بهجت و انقلاب اسلامی ایران=== | ===آیت الله بهجت و انقلاب اسلامی ایران=== | ||
براساس اسناد و مدارک موجود، گرچه اثری از بهجت در نهضت اسلامی مشاهده نمیشود، اما او همواره مؤید انقلاب و بر روحانیونی که به نهضت پیوستهاند تأثیر زیادی نهاده است. وی در اوایل دهه چهل بارها تأکید میکرد پهلوی دارد دین را از بین میبرند. روزی شخصی به ایشان عرض کرد احتمال نمیدهید [[امام خمینی|آیت الله خمینی]] در مخالفت با شاه، تُندی میکند؟ وی در جواب فرمود: شما احتمال نمیدهید که خیلی کُند میرود؟ | براساس اسناد و مدارک موجود، گرچه اثری از بهجت در نهضت اسلامی مشاهده نمیشود، اما او همواره مؤید انقلاب و بر روحانیونی که به نهضت پیوستهاند تأثیر زیادی نهاده است. وی در اوایل دهه چهل بارها تأکید میکرد پهلوی دارد دین را از بین میبرند. روزی شخصی به ایشان عرض کرد احتمال نمیدهید [[امام خمینی|آیت الله خمینی]] در مخالفت با شاه، تُندی میکند؟ وی در جواب فرمود: شما احتمال نمیدهید که خیلی کُند میرود؟ | ||
محمد هادی فقهی میافزاید: زمانی که آیت الله خمینی را تبعید کردند، ایشان در درس گفتند کسانی نیستند بروند این سران را بکُشند؟ علاوه بر این، روابط دوستانهای که میان او و امام خمینی برقرار بود، همواره او را خیرخواه انقلاب و دعاگوی آن فقید میساخت.<ref>فراتی، | محمد هادی فقهی میافزاید: زمانی که آیت الله خمینی را تبعید کردند، ایشان در درس گفتند کسانی نیستند بروند این سران را بکُشند؟ علاوه بر این، روابط دوستانهای که میان او و امام خمینی برقرار بود، همواره او را خیرخواه انقلاب و دعاگوی آن فقید میساخت.<ref>فراتی، «آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت»، مجله علوم سیاسی.</ref> | ||
==معرفی کتاب== | ==معرفی کتاب== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* فریادگر توحید؛ تهیه و تنظیم موسسهتحقیقاتیفرهنگیاهلبیت(ع) | * فریادگر توحید؛ تهیه و تنظیم موسسهتحقیقاتیفرهنگیاهلبیت(ع). | ||
* برگی از دفتر عارفان شرح حال شیخ السالکین حضرت آیت اللّه العظمی بهجت؛ تألیف رضا باقی زاده | * برگی از دفتر عارفان شرح حال شیخ السالکین حضرت آیت اللّه العظمی بهجت؛ تألیف رضا باقی زاده. | ||
* در محضر بهجت؛ تألیف محمدحسین رخشاد | * در محضر بهجت؛ تألیف محمدحسین رخشاد. | ||
* بهجت عارفان؛ تألیف رضا باقی زاده | * بهجت عارفان؛ تألیف رضا باقی زاده. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۸۶: | خط ۱۸۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | * منبع مقاله: [http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89__l-p-0-1--112.aspx سایت فرهیختگان، زندگی نامه شیخ محمدتقی بهجت] | ||
* برگی از دفتر | * باقیزاده، رضا، برگی از دفتر آفتاب. | ||
* | * رازی، محمّدشریف، آثار الحجة، ج۲، . | ||
* رازی، محمّدشریف، گنجینه دانشمندان، ج۲، . | |||
* | |||
* روزنامه اطلاعات، ۱۷ دی سال ۱۳۷۳ش. | * روزنامه اطلاعات، ۱۷ دی سال ۱۳۷۳ش. | ||
* [http://jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/111-modarresi-yazde-seiyed-mohammadreza/57 «زندگینامه حجت الاسلام والمسلمین سید محمدرضا مدرسی یزدی»، وبگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،] تاریخ بازدید: ۱۶ شهریور ۱۳۹۹ش. | * [http://jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/111-modarresi-yazde-seiyed-mohammadreza/57 «زندگینامه حجت الاسلام والمسلمین سید محمدرضا مدرسی یزدی»، وبگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،] تاریخ بازدید: ۱۶ شهریور ۱۳۹۹ش. | ||
* | * ساعی، سید مهدی، به سوی محبوب. | ||
* مجله قبسات، سال دوم، ش۲، تابستان ۷۶ش. | * مجله قبسات، سال دوم، ش۲، تابستان ۷۶ش. | ||
* مهاجر، میثم، مقاله «فقه در بستر عرفان»، هفته نامه کتاب قم، دی ۱۳۸۳ش. | |||
*فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵. | *فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://www.bahjat.ir/ سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت] | * [http://www.bahjat.ir/ سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت] | ||
* [http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,14223A46768.html?PHPSESSID=dd994d6c9b9cb2b94164bf23cc3d65fa آیت الله بهجت در قاب تصویر] | * [http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,14223A46768.html?PHPSESSID=dd994d6c9b9cb2b94164bf23cc3d65fa آیت الله بهجت در قاب تصویر] |