عباس محفوظی

عباس محفوظی

شناسنامه
شهر تولد	رودسر
دین	اسلام
مذهب	تشیع دوازده‌امامی
پیشه	مرجع تقلید
اطلاعات سیاسی
مناصب	عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی،جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
اطلاعات علمی و مذهبی
وبگاه رسمی	https://mahfoozi.ir/

عباس محفوظی (۱۳۰۷-۱۴۰۳ش) از مراجع تقلید شیعه ساکن قم. وی عضو مجلس خبرگان رهبری، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها بود. محفوظی از فعالان سیاسی در دوره پیش از انقلاب اسلامی نیز به شمار می‌رفت.

تشییع آیت‌الله محفوظی قم حدفاصل مسجد امام حسن عسکری و حرم حضرت معصومه(س) (۲۲ شهریور ۱۴۰۳ش)

وی در درس خارج استادانی همچون سید حسین بروجردی، میرزا هاشم آملی، سید محمدرضا گلپایگانی و امام خمینی شرکت کرد و فلسفه را نیز نزد علامه طباطبایی آموخت.

از محفوظی آثار گوناگونی همچون اندیشه‌های بنیادین در اخلاق اسلامی، طهارت، عرفان و عبادت، امام حسین و عاشورا، جوان و اصول عقاید و کتاب الحج منتشر شده است.

زندگی‌نامه

عباس محفوظی، در سال ۱۳۰۷ش در یکی از روستاهای شهرستان رودسر به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی خود را در رودسر شروع و در همانجا به پایان رساند. او پس از پایان سال اول دبیرستان، به حوزه علمیه رودسر وارد شد. دو سال بعد، برای ادامه تحصیلات دینی خود، به حوزه علمیه قم آمد. او مدتی را نیز برای ادامه تحصیلات به حوزه علمیه نجف رفت؛ اما با مخالفت خانواده، از مهاجرت به نجف منصرف شد. محفوظی سابقه تدریس دروس حوزوی را داشت و سال‌ها درس خارج فقه می‌داد. او در زمان حیات آیت‌الله بهجت، رئیس دفتر او بود. پس از درگذشت آیت‌الله بهجت، تعدادی از مقلدان او، محفوظی را به عنوان مرجع تقلید انتخاب کردند.

آیت‌الله محفوظی در سال‌های منتهی به انقلاب اسلامی ایران، فعالیت‌های سیاسی داشت و در جلسات جامعه مدرسین قم شرکت می‌کرد. وی در همین دوران، بارها مورد تعقیب، بازداشت و تبعید قرار گرفت. در نامه‌های به جا مانده از اسناد ساواک، مدیرکل اداره سوم ساواک، او را یکی از روحانیان طرفدار امام خمینی معرفی می‌کند که طلاب علوم دینی را در قم و گیلان، علیه رژیم پهلوی، مدیریت می‌کرده است. او در سال ۱۳۵۲ش به سه سال تبعید به رفسنجان محکوم شد.

پس از انقلاب اسلامی، محفوظی یکی از اعضای جامعه مدرسین قم بود. او با رای مردم استان گیلان، به اولین مجلس خبرگان رهبری راه یافت و در سال ۱۳۶۸ش از موافقان جانشینی سید علی خامنه‌ای برای امام خمینی در منصب رهبری جمهوری اسلامی ایران بود. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر وقت جمهوری اسلامی ایران، طی حکمی در سال ۱۳۶۸ش، عباس محفوظی را ابتدا به نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها منصوب و کمی بعد او را به نمایندگی از دفتر نمایندگان روحانی در دانشگاه‌ها، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی کرد. او تا سال ۱۳۷۲ش که سید رضا صدر به عنوان رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها منصوب شد، در این سمت باقی ماند.

وفات

محفوظی در ۲۰ شهریور سال ۱۴۰۳ ش در قم درگذشت. مراسم تشییع او در ۲۲ شهریور در قم برگزار شد. آیت‌الله سبحانی از مراجع تقلید بر جنازه او نماز میت خواند و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.

اعضای دوره دوم شورای عالی حوزه، از راست به چپ: مکارم شیرازی، رضا استادی، هاشمی شاهرودی، راستی کاشانی، گلپایگانی، عباس محفوظی، مقتدایی

استادان

عباس محفوظی در طول دوران تحصیل خود نزد استادان بسیاری درس آموخت. وی در درس خارج فقهایی چون سید حسین بروجردی، میرزا هاشم آملی، سید محمد محقق داماد، سید محمدرضا گلپایگانی، عباسعلی‌ شاهرودی‌ و امام خمینی شرکت کرد. او همچنین از دروس کسانی چون آقامیرزا علی‌ راسخی‌، آقاحسین‌ زرندی‌ و نعمت‌الله‌ صالحی‌ نیز استفاده کرده است. او کتاب مُطَوَّل‌ را نزد علی‌اکبر فیض مشکینی و شرح‌ لمعه‌ را نزد محمد صدوقی، سید محمدحسین‌ درچه‌ای‌، سید محمد بهشتی و حسینعلی منتظری آموخت‌. وی رسائل‌ را نزد عبدالجواد اصفهانی‌، مکاسب‌ را نزد مرتضی حائری یزدی و محمد مجاهدی‌ تبریزی‌ (درگذشت:۱۳۸۰ق) و کفایه‌ را در نزد سید محمدباقر سلطانی‌ طباطبایی‌(درگذشت:۱۳۷۶ش) گذراند. وی فلسفه را نیز از علامه طباطبایی آموخت.

آثار

از آیت‌الله محفوظی آثار گوناگونی منتشر شده است که برخی از آنها عبارتند از: رساله توضیح المسائل، اخلاق اسلامی، اندیشه‌های بنیادین در اخلاق اسلامی، طهارت، عرفان و عبادت، امام حسین و عاشورا، جوان و اصول عقاید، کتاب الحج، احکام بانوان و دختران و ولایت فقیه.