تکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←تکیه در عصر صفوی
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
در دوره [[صفوی]]، در اصفهان تکیه‌هایی کاملاً صوفیانه برقرار بود. به نوشته شاردن، ایرانیان دیر یا صومعه درویشان را تکیه می‌گفته‌اند، <ref>ج ۱، ص۴۷۳.</ref> اما گسترش [[شیعه|تشیع]]، منازعات فرقه‌ای و جنگ‌های حیدری ـ نعمتی (نعمتی و حیدری ؛ نام دوفرقه ٔ غوغا که در غالب شهرهای ایران بوده اند. فرقه ٔنعمتی پیروان شاه نعمةاﷲ ولی بوده اند و فرقه ٔ حیدری پیروان طریقت شیخ حیدر زاوجی ولی و اغلب این دو فرقه با هم به نزاع برمی‌خاستند و اوضاع شهر را آشفته می‌کردند و جنگ و نزاع نعمتی و حیدری برای مخاصماتی که منشاء منطقی درستی ندارد و از تعصبات عوام سرچشمه گیرد مثل شده است.) <ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل نعمتی. | در دوره [[صفوی]]، در اصفهان تکیه‌هایی کاملاً صوفیانه برقرار بود. به نوشته شاردن، ایرانیان دیر یا صومعه درویشان را تکیه می‌گفته‌اند، <ref>ج ۱، ص۴۷۳.</ref> اما گسترش [[شیعه|تشیع]]، منازعات فرقه‌ای و جنگ‌های حیدری ـ نعمتی (نعمتی و حیدری ؛ نام دوفرقه ٔ غوغا که در غالب شهرهای ایران بوده اند. فرقه ٔنعمتی پیروان شاه نعمةاﷲ ولی بوده اند و فرقه ٔ حیدری پیروان طریقت شیخ حیدر زاوجی ولی و اغلب این دو فرقه با هم به نزاع برمی‌خاستند و اوضاع شهر را آشفته می‌کردند و جنگ و نزاع نعمتی و حیدری برای مخاصماتی که منشاء منطقی درستی ندارد و از تعصبات عوام سرچشمه گیرد مثل شده است.) <ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل نعمتی. | ||
</ref> | </ref> | ||
و‌گاه سیاست‌های منفی شاهانِ صفوی نسبت به صوفیان، موجب ویرانی تکیه‌ها و تبدیل این مراکز به محل رفت و آمد اوباش شد.<ref>کیانی، تاریخ خانقاه در ایران، ۱۳۶۹ش، ص۲۶۴ـ۲۶۵.</ref> | |||
در زمان [[قاجار]]، تکیه در [[اصفهان]]، مفهومی تا حدی متفاوت یافت و به مزار زاهدان و نام آوران در گورستان [[تخت پولاد]]، اطلاق شد که معمولاً محل تجمع و عبادت بود.<ref>تحویلدار، جغرافیای اصفهان، ۱۳۴۲ش، ص۳۴؛ مصطفوی، آثار تاریخی طهران، ۱۳۶۱ش، ج۱، ص۳۹۰، پانویس؛ هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ۱۳۴۴ش، ص۶۵۹، ۸۵۵، ۸۵۷.</ref> جز در گورستان مذکور، در برخی از دیگر محله‌های [[اصفهان]] نیز چنین تکایایی وجود داشت، از جمله تکیه والهیه در چهارباغ که آرامگاه [[محمد کاظم واله]] اصفهانی شاعر و ادیب (متوفی ۱۲۲۹ق.) است.<ref>هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ۱۳۴۴ش، ص۷۵۵ـ۷۵۶.</ref> | در زمان [[قاجار]]، تکیه در [[اصفهان]]، مفهومی تا حدی متفاوت یافت و به مزار زاهدان و نام آوران در گورستان [[تخت پولاد]]، اطلاق شد که معمولاً محل تجمع و عبادت بود.<ref>تحویلدار، جغرافیای اصفهان، ۱۳۴۲ش، ص۳۴؛ مصطفوی، آثار تاریخی طهران، ۱۳۶۱ش، ج۱، ص۳۹۰، پانویس؛ هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ۱۳۴۴ش، ص۶۵۹، ۸۵۵، ۸۵۷.</ref> جز در گورستان مذکور، در برخی از دیگر محله‌های [[اصفهان]] نیز چنین تکایایی وجود داشت، از جمله تکیه والهیه در چهارباغ که آرامگاه [[محمد کاظم واله]] اصفهانی شاعر و ادیب (متوفی ۱۲۲۹ق.) است.<ref>هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، ۱۳۴۴ش، ص۷۵۵ـ۷۵۶.</ref> | ||