پرش به محتوا

رفاعة بن شداد بجلی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
| آثار =
| آثار =
}}
}}
''' رِفاعَة بن شَدّاد بَجَلی فِتیانی'''، (کشته شده در [[سال ۶۶ هجری قمری|۶۶ق]])از یاران [[حضرت علی(ع)]]، [[مختار]] و از رهبران [[توابین]]. او در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] شرکت کرد و در حکومت حضرت علی(ع)، قاضی [[اهواز]] بود. رفاعه، از نخستین کسانی بود که به[[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و او را به [[کوفه]] دعوت کرد، اما در [[کربلا]] حضو نداشت. پس از [[واقعه عاشورا]]، در کنار [[سلیمان بن صرد خزاعی]] از سران [[نهضت توابین]] به شمار می‌رفت و پس از شکست این قیام، در شمار یاران مختار قرار گرفت. منابع تاریخی از جدایی وی از مختار در مدت‌زمان کوتاهی سخن گفته‌اند. او سرانجام در [[قیام مختار]] کشته شد.
''' رِفاعَة بن شَدّاد بَجَلی فِتیانی'''، (کشته شده در [[سال ۶۶ هجری قمری|۶۶ق]]) از یاران [[حضرت علی(ع)]]، از رهبران [[توابین]] و از یاران  [[مختار]]. او در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] شرکت کرد و در حکومت حضرت علی(ع)، قاضی [[اهواز]] بود. رفاعه، از نخستین کسانی بود که به [[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و او را به [[کوفه]] دعوت کرد، اما در [[کربلا]] حضو نداشت. پس از [[واقعه عاشورا]]، در کنار [[سلیمان بن صرد خزاعی]] از سران [[نهضت توابین]] به شمار می‌رفت و پس از شکست این قیام، در شمار یاران مختار قرار گرفت. منابع تاریخی از جدایی وی از مختار در مدت‌زمان کوتاهی سخن گفته‌اند. او سرانجام در [[قیام مختار]] کشته شد.


==نسب==
==نسب==
نسب رفاعه، به قبیله بجیله می‌رسد بسیاری از افراد این قبیله در زمان خلافت حضرت علی(ع) جانب ایشان را گرفتند و در [[جنگ صفّین]]، جز اندکی، در سپاه آن حضرت بودند<ref> نصربن مزاحم، ص۶۰،۲۰۵ ،۲۲۸ـ۲۲۹</ref> در زمان [[امام پنجم]] و [[امام ششم|ششم]]، بسیاری از آنان در شمار شاگردان و یاران آن دو امام و امامان بعدی درآمدند. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]، در [[رجال نجاشی|رجالش]] بیش از پنجاه نفر را نام می‌برد، که نسبت بجلی دارند.<ref> نجاشی، ص۷۱، ۱۱۹،۲۱۵،۴۱۲، ۴۱۳، ۴۴۶، ۲۳۸، ۳۰۲</ref>
نسب رفاعه، به قبیله بجیله می‌رسد بسیاری از افراد این قبیله در زمان [[خلافت]] حضرت علی(ع) جانب ایشان را گرفتند و در [[جنگ صفّین]]، جز اندکی، در سپاه آن حضرت بودند<ref> نصربن مزاحم، ص۶۰،۲۰۵ ،۲۲۸ـ۲۲۹</ref> در زمان [[امام پنجم]] و [[امام ششم|ششم]]، بسیاری از آنان در شمار شاگردان و یاران آن دو امام و امامان بعدی درآمدند. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]، در [[رجال نجاشی|رجالش]] بیش از پنجاه نفر را نام می‌برد، که نسبت بجلی دارند.<ref> نجاشی، ص۷۱، ۱۱۹،۲۱۵،۴۱۲، ۴۱۳، ۴۴۶، ۲۳۸، ۳۰۲</ref>


==دوران امام علی(ع) ==
==دوران امام علی(ع) ==
رفاعه همراه [[مالک اشتر]] در تشییع [[ابوذر]] در [[ربذه]] حضور یافت.<ref> کشی، ص۶۵</ref> او در حکومت امام علی(ع) منصب قضاوت را در [[اهواز]] به عهده داشت. در منابع از نامه‌ای از آن حضرت، خطاب به او یاد شده است، بخش‌هایی از آن در [[دعائم الاسلام]] آمده است.<ref> دعائم الاسلام، ج۱، ص۲۲۷؛ ج۲، ص۳۶، ۳۸، ۱۷۶، ۲۵۸، ۴۰۴، ۴۴۲، ۴۴۵، ۴۵۹، ۴۸۷، ۴۹۹، ۵۳۰، ۵۳۴؛ مستدرک ج۲، ص۴۵۰، ج۱۳، ص۳۹۳؛ بحارالانوار، ج۷۹، ص۱۰۱</ref> این نامه به صورت جداگانه نیز چاپ شده است.<ref>[http://www.hokomatealavi.com/?PageName=news&Action=Subjects_Details&ID=417 نامه امام علی به رفاعه بن شداد بجلی]</ref>
رفاعه همراه [[مالک اشتر]] در تشییع [[ابوذر]] در [[ربذه]] حضور یافت.<ref> کشی، ص۶۵</ref> او در حکومت امام علی(ع) منصب قضاوت را در [[اهواز]] به عهده داشت. در منابع از نامه‌ای از آن حضرت، خطاب به او یاد شده که بخش‌هایی از آن در [[دعائم الاسلام]] آمده است.<ref> دعائم الاسلام، ج۱، ص۲۲۷؛ ج۲، ص۳۶، ۳۸، ۱۷۶، ۲۵۸، ۴۰۴، ۴۴۲، ۴۴۵، ۴۵۹، ۴۸۷، ۴۹۹، ۵۳۰، ۵۳۴؛ مستدرک ج۲، ص۴۵۰، ج۱۳، ص۳۹۳؛ بحارالانوار، ج۷۹، ص۱۰۱</ref> این نامه به صورت جداگانه نیز چاپ شده است.<ref>[http://www.hokomatealavi.com/?PageName=news&Action=Subjects_Details&ID=417 نامه امام علی به رفاعه بن شداد بجلی]</ref>


رفاعة در جنگ جمل فرماندهی پیادگان را به عهده داشت.<ref> الفتوح، ج۲، ص۴۶۸</ref> در جنگ صفین به فرمان علی(ع) پرچمدار [[قبیله بجیله]] شد<ref> نصربن مزاحم، ص۲۰۵</ref> و در زمان [[معاویه]] همراه [[عمرو بن حمق]] به [[موصل]] گریخت.<ref> طبری، ج۶، ص۸۱</ref> وی پس از مرگ معاویه، از نخستین کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و آن حضرت را به کوفه دعوت کرد.<ref> طبری، ج۶، ص۲۷۲؛ ابن اثیر،الکامل، ج۴، ص۲۰</ref> همچنین یکی از سران پنجگانة توابین بود که به خونخواهی امام حسین(ع) خروج کردند و در [[عین الورده|عین الوردة]] به جنگ با لشکر [[شام]] پرداختند.<ref> طبری، ج۶، ص۴۸۸؛ ابن اثیر،الکامل، ج۴، ص۱۵۸ـ۱۵۹</ref>
رفاعة در جنگ جمل فرماندهی پیادگان را به عهده داشت.<ref> الفتوح، ج۲، ص۴۶۸</ref> در جنگ صفین به فرمان علی(ع) پرچمدار [[قبیله بجیله]] شد<ref> نصربن مزاحم، ص۲۰۵</ref>  


==پس از امام علی(ع)==
==پس از امام علی(ع)==
[[شیخ طوسی]] از وی در شمار یاران [[امام حسن(ع)]] نام برده است.<ref> شیخ طوسی، رجال، ص۹۴</ref> هنگامی که [[زیاد بن ابیه]] یاران [[حجر بن عدی]] را فراخواند، او با عمرو بن حمق خزاعی به [[مدائن]] گریختند سپس در مسیر موصل، عمرو مریض شد و به رفاعه گفت: تو خودت را نجات بده، او به موصل رفت.<ref> اسدالغابه، ج۳، ص۷۱۵؛ انساب الاشراف، ج۵، ص۲۷۲؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۸۸؛ طبری، ج۵، ص۲۶۵</ref>
[[شیخ طوسی]] از وی در شمار یاران [[امام حسن(ع)]] نام برده است.<ref> شیخ طوسی، رجال، ص۹۴</ref> هنگامی که [[زیاد بن ابیه]] یاران [[حجر بن عدی]] را فراخواند، او با [[عمرو بن حمق خزاعی]] به [[مدائن]] گریختند سپس در مسیر [[موصل]]، عمرو مریض شد و به رفاعه گفت: تو خودت را نجات بده، او به موصل رفت.<ref> اسدالغابه، ج۳، ص۷۱۵؛ انساب الاشراف، ج۵، ص۲۷۲؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۸۸؛ طبری، ج۵، ص۲۶۵</ref>


==واقعه کربلا==
==واقعه کربلا==
رفاعه، از نخستین کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و او را به [[کوفه]] دعوت کرد<ref> الامامه و سیاسة، ج۲، ص۷؛انساب الاشراف، ج۳، ۱۵۷؛ ابن خلدون، ج۳، ص۲۷؛ طبری، ج۵، ص۳۵۲</ref> ، اما در [[کربلا]] حضو نداشت. او در کنار سلیمان بن صرد یکی از سران توابین بود<ref>انساب الاشراف، ج۶، ص۳۶۴ </ref>؛ پس از کشته شدن سلیمان بن صرد، سپاه را جمع کرد و به عراق بازگشت.
رفاعه، از نخستین کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و او را به [[کوفه]] دعوت کرد<ref> الامامه و سیاسة، ج۲، ص۷؛انساب الاشراف، ج۳، ۱۵۷؛ ابن خلدون، ج۳، ص۲۷؛ طبری، ج۵، ص۳۵۲</ref> ، اما در [[کربلا]] حضو نداشت. او در کنار سلیمان بن صرد یکی از سران توابین بود<ref>انساب الاشراف، ج۶، ص۳۶۴ </ref> و پس از کشته شدن سلیمان بن صرد، سپاه را جمع کرد و به عراق بازگشت.
[[پرونده:رفاعه.jpg|بندانگشتی|انوشیروان ارجمند در نقش رفاعة بن شداد]]
[[پرونده:رفاعه.jpg|بندانگشتی|انوشیروان ارجمند در نقش رفاعة بن شداد]]
وی در [[قیام مختار]] حضور داشت<ref> البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۶۴</ref> اما هنگامی که احساس کرد مختار افکاری دارد که آنها را پنهان می‌کند، از مختار جدا شد و در صف مخالفان او قرار گرفت<ref> البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۹۱</ref>اما هنگامی که صدای «یا لثارات عثمان» را از مخالفان مختار شنید غضبناک شد و به سپاه مختار پیوست. وی سرانجام در سال ۶۶ق در سپاه مختار بود که کشته شد.<ref> زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۲۹؛ طبری، ج۶، ص۶۱۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۵؛البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، ج۶، ص۵۰</ref>
وی در [[قیام مختار]] حضور داشت<ref> البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۶۴</ref> اما هنگامی که احساس کرد مختار افکاری دارد که آنها را پنهان می‌کند، از مختار جدا شد و در صف مخالفان او قرار گرفت<ref> البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۹۱</ref>اما هنگامی که صدای «یا لثارات عثمان» را از مخالفان مختار شنید غضبناک شد و به سپاه مختار پیوست. وی سرانجام در سال ۶۶ق در سپاه مختار بود که کشته شد.<ref> زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۲۹؛ طبری، ج۶، ص۶۱۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۵؛البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، ج۶، ص۵۰</ref>
confirmed، protected، templateeditor
۱۹۸

ویرایش