فَروَة بن نَوفَل اَشجَعی راوی حدیث و از یاران امام علی(ع) در جنگ صفین بود که در ماجرای حکمیت به خوارج پیوست. او در جنگ نهروان با ۵۰۰ نفر از یارانش میدان را ترک کرد و پس از شهادت امام علی(ع) به جنگ علیه معاویه پرداخت. در نهایت معاویه با کمک کوفیان سپاه فروة را شکست دادند و فروة بن نوفل در سال ۴۵ق کشته شد.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | فروة بن نوفل اشجعی |
| محل زندگی | کوفه |
| وفات | ۴۵ق |
| مذهب | خوارج |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) |
معرفی و جایگاه
به گفته محققان، فروة بن نوفل اشجعی، از اهالی کوفه،[۱] راوی حدیث[۲] و از تابعین بود.[۳] او از پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) و برخی صحابه نقل حدیث کرده است.[۴] در صحابه بودن فروة بن نوفل اختلاف نظر است.[۵] به گفته برخی منابع، فروة بن نوفل در جنگ صفین از یاران امام علی(ع) بود و در حمایت از حضرت(ع) بر علیه معاویه جنگید.[۶]
از یاران امام علی(ع) تا رهبری خوارج
به گفته رسول جعفریان محقق تاریخ، در ماجرای حکمیت، فروة بن نوفل از جمله افرادی بود که نزد امام علی(ع) آمد و از ایشان خواست که ابوموسى را برای حکمیت انتخاب نکند،[۷] اما پس از ماجرای حکمیت، فروة از امام علی(ع) فاصله گرفت و به خوارج پیوست و به یکی از چهره‌های برجسته آن‌ها تبدیل شد.[۸] به گفته بلاذُری در اَنساب الاَشراف، فروة بن نوفل در جنگ نهروان با ۵۰۰ نفر از یارانش میدان جنگ را ترک کرد،[۹] و می‌گفت: ما نمی‌دانیم چرا باید با علی(ع)، ولی خدا، وصی، برادر و پسرعموی پیامبر(ص) بجنگیم.[۱۰] او معتقد بود که باید خوب فکر کرد و زمانی که به نتیجه رسیدیم، یا از علی(ع) اطاعت می‌کنیم و یا به جنگ با او خواهیم رفت.[۱۱]
به گزارش منابع تاریخی، پس از شهادت امام علی (ع)، فروة بن نوفل معتقد بود حال که خلافت امام حسن(ع) به معاویه واگذار شده الان در جهاد با معاویه هیچ شکی وجود ندارد و باید علیه معاویه جنگید.[۱۲] معاویه پس از کمک خواستن از امام حسن(ع) و رد درخواست وی لشگری از شام به مقابله با فروة بن نوفل فرستاد که با شکست مواجه شد.[۱۳] معاویه مردم کوفه را مجبور به جنگ با خوارج کرد،[۱۴] که با شکست خوارج در نهایت فروة بن نوفل در سال ۴۵ق کشته شد.[۱۵]
پانویس
- ↑ امینی، أصحاب أميرالمؤمنين(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
- ↑ نوری، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج۴، ص۲۹۱؛ ابن سعد، الطبقات الكبرى، ج۲، ص۲۶۵.
- ↑ امینی، أصحاب أميرالمؤمنين(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
- ↑ ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ ابن حجر، الإصابة في تمييز الصحابة، ۱۴۱۵ق، ج ۵ص۲۸۰.
- ↑ مزاحم، وقعه صفین، ۱۳۷۰ش، ص۲۸۶.
- ↑ جعفریان، حيات فكرى و سياسى ائمه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۱۰۴.
- ↑ جعفریان، حيات فكرى و سياسى ائمه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۱۰۴.
- ↑ أنساب الأشراف، البلاذري، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۷۱.
- ↑ اعثم كوفی، الفتوح، ۱۳۷۲ش، ص۷۴۵.
- ↑ ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ نویری، نهایة الأرب، ۱۴۲۳ق، ج۲۰، ص۲۷۲؛ ابن اثیر، الکامل في التاریخ، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰۹.
- ↑ نویری، نهایة الأرب، ۱۴۲۳ق، ج۲۰، ص۲۷۳.
- ↑ ابن اثیر، الکامل في التاریخ، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰۹، ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ امینی، أصحاب أميرالمؤمنين(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
منابع
- ابن اثیر، علی بن محمد، الكامل في التاريخ، بیروت، دار الصادر، ۱۳۸۵ش.
- ناظم‌زاده قمی، سید اصغر، اصحاب امام علی علیه السلام، بوستان کتاب، قم، ۱۳۸۷ش.
- اعثم کوفی، احمد بن علی، الفتوح، ترجمه مستوفی، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲ش.
- امينى، محمد هادى، أصحاب أمير المؤمنین(ع) و الرواة عنه، بیروت، دار الكتاب الإسلامىی، چاپ اوّل، ۱۴۱۲ق.
- بلاذری، احمد بن يحيى، أنساب الأشراف، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- جعفريان، رسول، حيات فكرى و سياسى ائمه(ع)، قم، انصاریان، چاپ ششم، ۱۳۸۱ش
- عسقلانی، ابن حجر، الإصابة في تمییز الصحابة، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اوّل، ۱۴۱۵ق.
- مزاحم، نصر، وقعة صفين، مصحح، عبدالسلام محمد هارون، قم، مكتبة آية الله المرعشي النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- ناظم‌زاده قمی، سید اصغر، اصحاب امام علی(ع)، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۷ش.
- نویری، احمد بن عبدالوهاب، نهاية الأرب في فنون الأدب، قاهره، دار الكتب و الوثائق القومية، چاپ اول، ۱۴۲۳ق.