مسروق بن وائل حضرمی
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | مسروق بن وائل حضرمی |
| نسب/قبیله | کوفه |
| نقش در واقعه کربلا | |
| اقدامات | کناره‌گیری از صحنه نبرد |
| انگیزه | دست یافتن به سر امام حسین(ع) |
| نقش‌های برجسته | از نیروهای سواره نظام لشکر عمر بن سعد |
| دیگر فعالیت‌ها | گزارش جریان برخورد ابن حوزه با امام حسین(ع) |
مَسروق بن وائِل حَضْرَمی از نیروهای سواره‌نظام لشکر عمر بن سعد در واقعه کربلا است که روز عاشورا به انگیزه به دست آوردن سر امام حسین(ع) در پیشاپیش سواران لشکر عمر سعد حرکت می‌کرد. اما پس از مشاهده صحنه برخورد ابن حوزه با امام حسین (ع) و جریان مرگ او، میدان نبرد را ترک کرد. ابومخنف جریان مرگ ابن حوزه و کنار کشیدن مسروق از صحنه جنگ را با دو واسطه از وی گزارش کرده است.
واقعه کربلا
مسروق، روز عاشورا از لشکر عمر بن سعد بود. او به امید اینکه سر امام حسین(ع) نصیبش شود و با آن نزد عبیدالله بن زیاد جایگاهی پیدا کند، در جلوی نیروهای سواره نظام لشکر عمر بن سعد حرکت می‌کرد. پس از گفت‌وگوی ابن حوزه با امام حسین(ع) و نفرین آن حضرت و در نتیجه مشاهده مرگ او، مرعوب شد و از میدان نبرد کنار کشید. و گفت:
- من در این خانواده چیزی دیدم که دیگر هرگز با آنان نمی‌جنگم.[۱]
گزارش واقعه
مسروق بن وائل، جریان برخورد ابن حوزه با امام حسین(ع) و نفرین آن حضرت در حق او را گزارش کرده است. و هدف از حضور خود را در جلوی لشکر عمر بن سعد، به دست آوردن سر امام حسین(ع) بیان کرده است.[۲] ابومخنف این گزارش را با واسطه عطاء بن سائب از برادرش عبدالجبار بن وائل نقل کرده است.[۳]
مسروق، جریان برخورد ابن حوزه با امام حسین(ع) و چگونگی مرگ او را چنین گزارش می‌دهد:
- «من جزو نخستین سوارانی بودم که سوی حسین روانه شدند، با خودم گفتم: «جزو جلوتری‌ها بروم شاید سر حسین را به دست آرم و به سبب آن به نزد ابن زیاد منزلتی بیابم. چون پیش حسین رسیدیم، یکی از جماعت به نام ابن حوزه پیش رفت و گفت: حسین میان شماست؟ حسین خاموش ماند و ابن حوزه بار دوم این سخن را گفت، حسین همچنان خاموش ماند و چون بار سوم گفت، حسین گفت: به او بگویید: بله، این حسین است چه می‌خواهی؟ ابن حوزه گفت: «ای حسین، خبردار که سوی جهنم می‌روی.» گفت: «هرگز، سوی پروردگار رحیم و توبه‌پذیر و درخور اطاعت می‌روم.» آنگاه گفت: «تو کیستی؟» گفت: «ابن حوزه.» پس حسین دو دست برداشت چنانکه سفیدی زیر بغل او را از بالای جامه بدیدیم، آنگاه گفت: «اللهم حُزه الی النّار.» ابن حوزه خشمگین شد و خواست که اسب سوی وی تازد اما میان وی و حسین نهری بود. پای وی در رکاب بود و اسب با وی برجست که از آب بیفتاد. پای و ساق و ران وی جدا شد و نیم دیگرش در رکاب بود.»[۴]
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۱؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۶؛ ابومخنف، وقعة الطف، ص۲۲۰؛ مقرم، مقتل الحسین، ص۲۴۱.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۱؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۶؛ ابومخنف، وقعة الطف، ص۳۵، ۲۲۰؛ مقرم، مقتل الحسین، ص۲۴۱.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۱؛ ابومخنف، وقعة الطف، ص۳۵، ۵۹.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۱؛ ابومخنف، وقعة الطف، ص۲۲۰؛ قمی، نفس المهموم، ۲۳۴.
منابع
- ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
- ابومخنف کوفی، وقعة الطف، جامعه مدرسین، چاپ سوم، قم، ۱۴۱۷ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- قمی، عباس، نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم و یلیه نفثة المصدور فیما یتجدد به حزن العاشور، المکتبة الحیدریة، نجف، ۱۴۲۱ق.
- مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، المقرم، مؤسسة الخرسان للمطبوعات، بیروت، ۱۴۲۶ق-۲۰۰۷م.