سال ۱۳۶۱ هجری شمسی با سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ هجری قمری و سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۳ میلادی هم‌زمان است. در این سال، جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خمینی درگیر جنگ با عراق بود. از مهم‌ترین وقایع این سال فتح خرمشهر توسط نیروهای ایرانی و صدور فرمان هشت‌ماده‌ای امام خمینی در مبارزه با بی عدالتی بود. محمد صدوقی امام جمعه یزد و عطاءالله اشرفی اصفهانی امام جمعه کرمانشاه توسط سازمان مجاهدین خلق در این سال به شهادت رسیدند.
| ۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳ | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
|---|---|
| جمهوری اسلامی در ایران | سید روح‌الله موسوی خمینی |
| وقایع مهم | |
| فتح خرمشهر در جریان جنگ ایران و عراق | |
| اشغال جنوب لبنان توسط اسرائیل | |
| اعلام موجودیت مجلس اعلای عراق | |
| صدور فرمان هشت‌ماده‌ای امام خمینی | |
| تولدها و وفات‌ها | |
| شهادت محمد صدوقی | |
| شهادت عطاءالله اشرفی اصفهانی | |
| درگذشت محمدابراهیم گاوسوار | |
| درگذشت سید حسین میرخانی | |
| درگذشت سیدمحمدعلی ریاضی یزدی | |
وضعیت سیاسی
در سال ۱۳۶۱ نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خمینی درگیر جنگ با عراق بود. در عراق صدام حسین حاکم بود[۱] و جنوب لبنان تحت اشغال نیروهای اسرائیل قرار داشت.[۲] در ایران پس از درگیری‌های تروریستی سال ۱۳۶۰ فضای سیاسی آرامی برقرار شد.
مرجعیت شیعه
در سال ۱۳۶۱ معروف‌ترین مراجع تقلید شیعه عبارت بودند از سید روح‌الله خمینی[۳] و سید محمدرضا گلپایگانی،[۴] در ایران و سید ابوالقاسم خوئی در عراق.[۵] بزرگ‌ترین حوزه‌های علمیه نیز در قم و نجف و سپس در مشهد و اصفهان قرار داشت.
رویدادها
- ۳ خرداد، فتح خرمشهر با همکاری سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران، طی عملیات بیت‌المقدس. (۳۰ رجب ۱۴۰۲ق).[۶]
- ۱۶ خرداد، اشغال جنوب لبنان توسط رژیم صهیونیستی و محاصره بیروت. (۶ ژوئن ۱۹۸۲م).[۷]
- ۱۴ تیر، ربودن دیپلمات‌های ایرانی در لبنان توسط اسرائیل. (۲۵ ژوئن ۱۹۸۲م).[۸]
- ۲۶ آبان، اعلام موجودیت مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق. (۱ صفر ۱۴۰۳ق).[۹]
- ۲۴ آذر، صدور فرمان هشت‌ماده‌ای امام خمینی برای مبارزه با افراط‌گری و بی‌عدالتی. (۲۹ ربیع‌الاول ۱۴۰۳ق).[۱۰]
- تأسیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در ایران.[۱۱]
درگذشت‌ها
- ۲ خرداد، شهادت محمود شهبازی از فرماندهان سپاه پاسداران. (۲۹ رجب ۱۴۰۲ق).[۱۲]
- ۱۱ خرداد، درگذشت سید حسین میرخانی، خوشنویس و از صاحبان سبک نستعلیق. (۸ شعبان، ۱۴۰۲ق).[۱۳]
- ۱۱ تیر، شهادت محمد صدوقی از شهدای محراب و امام جمعه یزد، توسط سازمان مجاهدین خلق. (۱۰ شعبان، ۱۴۰۲ق).[۱۴]
- ۱۷ تیر، درگذشت استاد خوشنویسی خط ثلث احمد نجفی زنجانی. (۱۶ رمضان ۱۴۰۲ق).[۱۵]
- ۴ مهر، درگذشت استاد رضا مافی، خطاط صاحب سبک و نقاش برجسته. (۸ ذی‌الحجه ۱۴۰۲ق).[۱۶]
- ۲۳ مهر، شهادت عطاءالله اشرفی اصفهانی از شهدای محراب و امام جمعه کرمانشاه، توسط سازمان مجاهدین خلق. (۱۰ شعبان ۱۴۰۲ق).[۱۷]
- ۱۴ آذر، درگذشت محمدابراهیم گاوسوار، رهبر شیعی قیام مسلحانه مردم هزاره افغانستان. (۱۹ صفر ۱۴۰۳ق).[۱۸]
- ۲۹ اسفند، درگذشت سیدمحمدعلی ریاضی یزدی شاعر و مدیحه سرای اهل بیت(ع). (۵ جمادی‌الثانی سال ۱۴۰۳ق).[۱۹]
پانویس
- ↑ «آشنایی با جنگ ایران و عراق»، سایت روزنامه همشهری.
- ↑ «اخراج اشغالگران از جنوب لبنان»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «مرجعیت امام خمینی»، پرتال جامع علوم انسانی.
- ↑ «سال‌روز رحلت حضرت آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ رئیس‌زاده، «خویی، ابوالقاسم»، ج۱۶، ص۵۱۲.
- ↑ «روزشمار دفاع مقدس»، خبرگزاری صدا و سیما.
- ↑ اخراج اشغالگران از جنوب لبنان، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «ربودن دیپلمات‌های ایرانی در لبنان توسط صهیونیست‌ها»، ساعت و تقویم روز ایران.
- ↑ «اعلام موجودیت مجلس اعلای عراق»، ساعت و تقویم روز ایران.
- ↑ «صدور بیانیه ۸ ماده‌ای امام خمینی»، ساعت و تقویم روز ایران.
- ↑ «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در یک نگاه»، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- ↑ «شهید محمود شهبازی دستجرده»، مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان.
- ↑ «درباره سید حسین میرخانی»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۸۸۹.
- ↑ اطلاعات ۸۰ سال، ج۳، ص۵۹۰.
- ↑ اطلاعات ۸۰ سال، ج۳، ص۵۹۱.
- ↑ اشرفی اصفهانی، محراب خونین باختران، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۱۸۰.
- ↑ «ابراهیم خان گاوسوار نمادی از مبارزات دادخواهانه»، سروش صبا.
- ↑ «سیدمحمدعلی ریاضی یزدی»، هیئت شعر.
منابع
- «آشنایی با جنگ ایران و عراق»، سایت روزنامه همشهری، تاریخ درج: ۱۹ شهریور ۱۳۸۷ش، تاریخ بازدید: ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «اخراج اشغالگران از جنوب لبنان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج: ۴ خرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «مرجعیت امام خمینی»، پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «سال‌روز رحلت حضرت آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج: ۸ آذر ۱۳۸۶ش، تاریخ بازدید: ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
- رئیس‌زاده، محمد، «خویی، ابوالقاسم» در دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی، ۱۳۷۵ش.
- «روزشمار دفاع مقدس»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج: ۲ مهر ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی»، ساعت و تقویم روز ایران، تاریخ بازدید: ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «ربودن دیپلمات‌های ایرانی در لبنان توسط صهیونیست‌ها»، ساعت و تقویم روز ایران، تاریخ بازدید: ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «اعلام موجودیت مجلس اعلای عراق»، ساعت و تقویم روز ایران، تاریخ بازدید: ۱۷ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «صدور بیانیه ۸ ماده‌ای امام خمینی»، ساعت و تقویم روز ایران، تاریخ بازدید: ۱۷ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در یک نگاه»، سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ بازدید: ۱۷ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «شهید محمود شهبازی دستجرده»، مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان، تاریخ بازدید: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «درباره سید حسین میرخانی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج: ۱۱ خرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش.
- جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، قم، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
- اشرفی اصفهانی، محمد، محراب خونین باختران، تهران، انتشارات سروش، ۱۳۶۲ش.
- «ابراهیم خان گاوسوار نمادی از مبارزات دادخواهانه»، سروش صبا، تاریخ بازدید: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «سیدمحمدعلی ریاضی یزدی»، هیئت شعر، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.