سیرة الائمة الاثنی عشر (کتاب)

سیرة الائمة الاثنی عشر

اطلاعات کتاب
نویسنده	سید هاشم معروف الحسنی
موضوع	امامان شیعه
زبان	عربی
اطلاعات نشر
ناشر	المکتبة الحیدریة
تاریخ نشر	۱۳۸۲ ق

سیرةُ الائمّة الاثنی‌عَشَر کتابی به زبان عربی نوشته سید هاشم معروف الحسنی است. این کتاب درباره زندگانی دوازده امام و دارای سبکی نو است. مؤلف به صورت موضوعی به تحقیق پرداخته و تفصیل نداده است. او پیش از ورود به بحث اصلی درباره حضرت خدیجه(س) و حضرت زهرا(س) سخن گفته و در برخی موارد به نقد پاره‌ای موضوعات تاریخی پرداخته است. این اثر به فارسی ترجمه شده و در دو جلد به چاپ رسیده است.

درباره مؤلف

مقالهٔ اصلی: هاشم معروف الحسنی

سید هاشم معروف الحسنی از عالمان، محققان و مورخان قرن چهاردهم در لبنان است. وی دارای تألیفات متعدد در حوزه‌های مختلف بوده و نگاهی نو و محققانه بدون تعصب و ملاحظه‌کاری را در علوم شریعت دنبال کرده است. سال وفات هاشم حسنی، ۱۹۸۴م در لبنان است.

روش تألیف

نگاه مؤلف به زندگانی ائمه، نگاهی نو و محققانه است. وی مطالب خود را به شیوه امروزی، یعنی پیوسته و به سبک داستانی آورده و به ندرت در پاورقی به منابع ارجاع داده است. در متن هم کمتر از منابع خود یاد کرده و به نظر می‌رسد به اعتماد آنکه مطالب، مشهور بوده و نیازی به ارجاع نداشته از ذکر منابع به صورت گسترده خودداری کرده است. از طرفی چون در نظر داشته که استنباط و برداشت خود را از گزارش‌های تاریخی بیاورد، عبارات مورّخان را نقل نکرده است.

با این‌همه زمانی که مؤلف در صدد نقد و بررسی یک موضوع بر آمده، به منبع خود در متن اشاره می‌کند. وی برخی روایات تاریخی را که گاه کمتر به آن توجه شده به بررسی گذاشته و آن‌ها را نقد کرده است، مانند: اتهام عثمانی بودن امام حسن(ع) و مطلاق بودن امام یا موضع امام حسین(ع) در صلح امام حسن.

در مجموع، مؤلف سیرة الائمة، سبک معمول کتب دوازده امام را پیگیری نکرده بلکه به صورت گزینشی به بخشی از موضوعات زندگی آن بزرگان پرداخته است. وی ارتباط ائمه با خلفای هم عصر خود را نیز بحث می‌کند.

محتوای کتاب

کتاب در دو جلد تنظیم شده که در جلد نخست امام علی(ع) و امام حسن(ع) و در جلد دوم، بقیه ائمه را بحث کرده است. مؤلف پیش از پرداختن به زندگی امامان، از قریشی‌بودن همه ائمه و درباره خدیجه بنت خویلد و حضرت زهرا(س) نیز سخن می‌گوید.مقدمه کتاب با این مطلب آغاز شده است که کلمه اهل البیت که در قرآن و سنت پیامبر ده‌ها بار تکرار شده است منظور معنای عرفی و لغوی نیست بلکه معنایش(نزد عموم شیعیان و بیشتر محدثان اهل سنت) علی و فاطمه و امامان معصوم از نسل این دو نفر است. پایان بخش کتاب مطالبی است تحت عنوان «اسطورة السرداب‌» که به بحث درباره پایان غیبت صغری با وفات چهارمین نائب امام زمان(ع) و در پایان به نام افرادی از مُعَمّرین(صاحبان عمرهای طولانی) پرداخته است و تأکید کرده که شیعه عمر طولانی امام زمان را بر اساس مصلحت و مشیت الهی دانسته و یادآور شده که مورخان و محدثان در آثارشان نام ده‌ها نفر از معمرین را ذکر کرده‌اند.

چاپ و ترجمه

سیرة الائمة الاثنی عشر(ع) برای اولین بار در سال ۱۳۸۲ق توسط المکتبة الحیدریة در نجف چاپ شد. این اثر توسط محمد مقدس با عنوان «زندگانی دوازده امام(ع)» به فارسی ترجمه شده است. این ترجمه توسط انتشارات امیر کبیر منتشر شده است.