سال ۱۳۶۷ هجری شمسی با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران، جنگ ایران و عراق به‌پایان رسید. کتاب آیات شیطانی نوشته سلمان رشدی نویسنده هندی‌تبار انگلیسی منتشر شد. مسلمانان در کشورهای مختلف در اعتراض به آن تظاهرات کردند. رویدادهای برجسته دیگر، ارسال پیام امام خمینی به گورباچف، آخرین رییس جمهور شوروی، صدور حکم اعدام سلمان رشدی توسط رهبر ایران، ترور سید عارف حسین حسینی و درگذشت سید محمدحسین شهریار بود. همچنین ارتش سرخ شوروی پس از ده سال به اشغال افغانستان پایان داد و آخرین سربازان روس در ۲۶ بهمن/دلو ۱۳۶۷ افغانستان را ترک کردند.
| ۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳ | |
| ۱۴۰۸ و ۱۴۰۹ هجری قمری و ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ میلادی | |
|---|---|
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| جمهوری اسلامی در ایران | امام خمینی |
| حزب بعث در عراق | صدام حسین |
| حزب دموکراتیک خلق در افغانستان | محمد نجیب‌الله |
| آل خلیفه در بحرین | عیسی بن سلمان |
| آل سعود در عربستان | فهد بن عبدالعزیز |
| وقایع مهم | |
| پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت و آتش بس جنگ ایران و عراق | |
| انتشار کتاب آیات شیطانی | |
| تظاهرات مسلمانان کشورهای مختلف در اعتراض به انتشار کتاب آیات شیطانی | |
| صدور حکم اعدام سلمان رشدی از سوی امام خمینی | |
| خروج نیروهای شوروی از افغانستان | |
| تأسیس مجمع احیای فرهنگ اسلامی | |
| وفات‌ها | |
| سید عارف حسین حسینی | |
| سید محمدحسین شهریار | |
وضعیت کلی
در ابتدای سال ۱۳۶۷ش ایران و عراق درگیر جنگ بودند و عملیات بیت المقدس ۴ و ۵ در فروردین این سال رخ داد.[۱] در ماه‌های اولیه این سال، عراق حملات خود را گسترش داد و مناطقی از ایران مانند مهران،[۲] جزایر مجنون، طلائیه و خیبر را به اشغال خود درآورد و افراد زیادی را اسیر کرد. در ۱۲ تیر هواپیمای مسافربری ایرانی توسط ناو آمریکایی سرنگون شد و تمام مسافران آن کشته شدند. آیت‌الله خمینی در ۲۷ تیر با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت و اعلام آتش‌بس، به درگیری ۸ساله ایران و عراق خاتمه داد.[۳] سازمان مجاهدین خلق پس از پذیرش قطعنامه، به شهرهای استان کرمانشاه حمله کردند که طی عملیاتی با نام مرصاد شکست خوردند.[۴]
همچنین به جهت قتل عام حاجیان ایرانی توسط آل سعود در عربستان در سال ۱۳۶۶ش، روابط ایران با عربستان سعودی به کمترین حد رسید تا اینکه به دستور آمریکا در سال ۱۳۶۷ش به طور کامل روابط سیاسی این دو کشور قطع و اعزام حاجیان ایرانی به سفر حج برای چند سال متوقف شد.[۵]
رویدادها
- ۱۱ فروردین. معرفی اسلام آمریکایی به عنوان نوعی اسلام انحرافی در مقابل اسلام ناب محمدی توسط امام خمینی به مناسبت انتخابات مجلس (۳۱ مارس ۱۹۸۸م)[۶]
- ۲۷ تیر: پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت و آتش‌بس در جنگ ایران و عراق از سوی امام خمینی، رهبر جمهوری اسلامی ایران.[۷]
- ۱۴ مرداد: ترور سید عارف حسین حسینی، از روحانیان شیعه پاکستان و رهبر نهضت جعفریه.[۸]
- ۲۷ شهریور: درگذشت سید محمدحسین شهریار، شاعر شیعی (۶ صفر ۱۴۰۹ق).[۹]
- ۴ مهر: انتشار کتاب آیات شیطانی از سوی سلمان رُشدی به زبان انگلیسی در انگلستان(۲۶ سپتامبر ۱۹۸۸م).[۱۰]
- ۵ آبان: درگذشت سید روح‌الله خاتمی، فقیه شیعه و امام جمعه و نماینده ولی فقیه در یزد. (۱۵ ربیع‌الاول ۱۴۰۹ق)[۱۱]
- ۱۰ آبان: صدور منشور برادری از سوی امام خمینی درباره اختلاف و تضادهای دو جریان سیاسی و عقیدتی حاکم بر کشور ایران[۱۲]
- ۹ آذر: درگذشت عبدالباسط محمد عبدالصمد، قاری مشهور قرآن اهل مصر.[۱۳]
- ۲۲ آذر: درگذشت سید غلامرضا سعیدی، اسلام‌پژوه، نویسنده و مترجم.[۱۴]
- ۱۴ دی: ارسال پیام از سوی امام خمینی به گورباچف، رییس‌جمهور شوروی، و دعوت او به حقیقت و اسلام.[۱۵]
- ۲۵ بهمن: صدور حکم اعدام سلمان رشدی در پی انتشار کتاب آیات شیطانی از سوی امام خمینی (۷ رجب سال ۱۴۰۹ق).[۱۶]
- ۲۶ بهمن. خروج آخرین سربازان شوروی از افغانستان که در ۱۳۵۸ش برای حمایت از دولت کمونیستی این کشور، وارد کابل شده بودند.[۱۷]
- ۱۱ دی. به‌کارگیری تعبیر اسلام ناب محمدی توسط امام خمینی در پیامی به ملت ایران به‌‍مناسبت انتخابات مجلس.[۱۸]
- ۳ اسفند: صدور پیام امام خمینی به خطاب روحانیان، مراجع، مدرسین، ائمه جمعه و جماعات معروف به منشور روحانیت[۱۹]
- چاپ نخست قرآن با ترجمه عبدالمحمد آیتی از سوی انتشارات سروش.[۲۰]
- تأسیس مجمع احیای فرهنگ اسلامی زیرنظر محمدباقر محمودی در قم.[۲۱]
- تأسیس مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع) در قم توسط محمد دشتی.[۲۲]
- تخریب مدرسه علمیه ایروانی در نجف به‌دست عوامل حزب بعث عراق.[۲۳]
پانویس
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۲و۵۸.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۱۴.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۱.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۳۰۱ و ۳۰۲.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۹۷.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۱، ص۱۱.
- ↑ «رویدادهای مهم سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی»، سایت جامع امام خمینی.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۳۳۱.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۴۴۰.
- ↑ «آیاتی که شیطان نوشت»، سایت مشرق نیوز.
- ↑ «گذری بر حیات سیاسی آیت‌الله سید روح‌الله خاتمی»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ «متن کامل منشور برادری امام خمینی»، سایت پرتال امام خمینی.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۲۲.
- ↑ «درباره شخصیت ناشناخته سید غلامرضا سعیدی»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ «رویدادهای مهم سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی»، سایت جامع امام خمینی.
- ↑ خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۱، ص۲۶۳.
- ↑ «نگاهی به قانون اساسی ۱۳۶۹ (دوره دوم داکتر نجیب‌الله)»، روزنامه صبح کابل.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۱، ص۹-۱۱.
- ↑ «سالروز صدور پیام منشور روحانیت»، سایت پرتال امام خمینی.
- ↑ خرمشاهی، بررسی ترجمه‌های امروزین فارسی قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۱.
- ↑ «درباره مجمع»، سایت مجمع احیای فرهنگ اسلامی.
- ↑ مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۷۹ش، ص۴۱۳.
- ↑ مدارس علمیه نجف و کربلا، روزنامه جمهوری اسلامی.
منابع
- «آل خلیفه از کجا آمده‌اند؟»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۵ بهمن ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «آیاتی که شیطان نوشت»، سایت مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۹ بهمن ۱۳۹۰ش، تارخی بازدید:۲۳ بهمن ۱۴۰۰ش.
- حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش.
- خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی، ۱۳۷۸ش.
- خمینی، سید روح الله، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
- «درباره سقوط صدام حسین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «درباره شخصیت ناشناخته سید غلامرضا سعیدی»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۲۳ آذر ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «درباره مجمع»، سایت مجمع احیای فرهنگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۲۳ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «رویدادهای مهم سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی»، سایت جامع امام خمینی، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «سالروز صدور پیام منشور روحانیت»، سایت پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۳ اسفند ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «گذری بر حیات سیاسی آیت‌الله سید روح‌الله خاتمی»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۵ آبان ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- * «متن کامل منشور برادری امام خمینی»، سایت پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۳ آبان ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «نگاهی به قانون اساسی ۱۳۶۹ (دوره دوم داکتر نجیب‌الله)»، روزنامه صبح کابل، تاریخ درج مطلب: ۲۰ دسامبر ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ش.
- مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)، نامه علوم انسانی زمستان ۱۳۷۹ و بهار ۱۳۸۰ - شماره ۴و۵.
- مدارس علمیه نجف و کربلا، روزنامه جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار، ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش.