درهم شرعی
دِرهَم شَرعی، واحد اندازهگیری شرعی وزن، به ارزش حدود نیم مثقال (۲.۵ گرم) نقره که در موارد مختلفی از جمله پرداخت زکات و کفاره کاربرد دارد.
مفهومشناسی
درهم شرعی، مقدار نقره معادل وزن ۱۲.۶ نخود و هر نخود معادل یک پنجم گرم دانسته شده و بر این اساس، ارزش هر درهم شرعی، تقریبا معادل ۲.۵ گرم نقره است.[۱][۲] بر اساس واحدهای اندازهگیری، هر درهم شرعی، هموزن شش دانق، و هر دانق، به وزن هشت دانه جو متوسط است.[۳] بر این اساس، هر درهم شرعی، مقدار درهمی است که وزن آن به اندازه وزن ۴۸ دانه جو باشد.[۴] درهم شرعی همچنین معادل نیم مثقال نقره دانسته شده است.[۵]
درهم شرعی در اسلام غیر از درهم به معنای سکه نقره است[۶]؛ چرا که سکه نقره میتواند هر وزنی داشته باشد، اما درهم شرعی، وزن معینی دارد.[۷] چنانکه دینار شرعی هم وزن مشخصی دارد که از دوران جاهلیت تا قرن چهارده قمری، یکسان بوده[۸] و محققان، آن را سکهای طلا به وزن ۴.۲۶۵ گرم دانستهاند.[۹]
کاربردها
درهم شرعی در موارد مختلفی کاربرد دارد؛ از جمله در تعیین مقدار کافور در غسل میت[۱۰]، مقدار مَهر السُنّة،[۱۱] کفاره احرام،[۱۲] دیات[۱۳]، زکات.[۱۴] و در تعیین مقدار لقطه [۱۵]
کتاب شناسی
- درهم اسلامی: درهمهای عرب ساسانی نوشته سید محمودناصر نقشبندی ترجمه امیر شاهد نشر پازینه تهران ۱۳۸۸ . [۱۶]
- کتاب درهم ، نوشته نسترن طباطبایی ، قنبر علی رودگر نشر انتشارات موسسه فرهنگی هنری کتاب مرجع، ۱۳۹۸ش.[۱۷]
- ارزش سنجی درهم و دینار در عصر تشریع، نشریه موضوع شناسی فقهی، سال اول، شماره ۱،نوشته مهدی خوش اخلاق، ۱۴۰۲ش. [۱۸]
- درهم و دینار در فقه و حقوق اسلامی، نوشته ابراهیم شفیعی سروستانی، مجله علمی، پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال پنجاهم، شماره اول، بهار و تابستان ۱۳۹۶، ص۱۹.[۱۹]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ بهجت، استفتائات، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۶.
- ↑ ابن طاووس، ادب حضور، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۳.
- ↑ عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۲۲.
- ↑ عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۲۲.
- ↑ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ نگاه کنید به: تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ نگاه کنید به: عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۵۱.
- ↑ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۸۶.
- ↑ ابن طاووس، ادب حضور، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۳.
- ↑ بهجت، استفتائات، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۶.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۴۲۴.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۴۷۲.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۳۰۹.
- ↑ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دار العلم، ج۲، ص۲۲۵، م۶.
- ↑ خانه کتاب و ادبیات ایران،https://ketab.ir/book/ae51796a-90e2-473b-93d9-7e1d8e98d0d8
- ↑ https://fidibo.com/book/94830-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85
- ↑ article_216161_7264feef344dacc9f3c9814e73ada282.pdf
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی استاد ابراهیم شفیعی سروستانی، https://ibrahim-shafiee.ir/2196/%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C/
منابع
- ابن طاووس، علی بن موسی، ادب حضور، ترجمه محمد روحی، قم، انصاری، ۱۳۸۰ش.
- بهجت، محمدتقی، استقتائات از محضر آیت الله العظمی بهجت، قم، دفتر حضرت آیت الله بهجت، ۱۳۸۶ش.
- تهانوی، محمدعلی بن علی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، مقدمه رفیق عجم، ترجمه عبدالله خالدی و دیگران، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، ۱۴۱۶ق.
- عاملی بیاضی، ابراهیم، الأوزان والمقادیر، بیروت،[بینا، ۱۳۸۱ق.
- کاشانی، حبیب الله بن علیمدد، توضیح البیان فی تسهیل الأوزان، ترجمه محمد شریف، قم، بینا، ۱۳۶۲ش.
پیوند به بیرون
دانشنامه جهان اسلام، درهم https://rch.ac.ir/article/Details?id=9202