درهم شرعی
دِرهَم شَرعی، واحد اندازه‌گیری شرعی وزن، به ارزش حدود نیم مثقال (۲.۵ گرم) نقره که در موارد مختلفی از جمله پرداخت زکات و کفاره کاربرد دارد.
مفهوم‌شناسی
درهم شرعی، مقدار نقره معادل وزن ۱۲.۶ نخود و هر نخود معادل یک پنجم گرم دانسته شده و بر این اساس، ارزش هر درهم شرعی، تقریبا معادل ۲.۵ گرم نقره است.[۱][۲] بر اساس واحدهای اندازه‌گیری، هر درهم شرعی، هم‌وزن شش دانق، و هر دانق، به وزن هشت دانه جو متوسط است.[۳] بر این اساس، هر درهم شرعی، مقدار درهمی است که وزن آن به اندازه وزن ۴۸ دانه جو باشد.[۴] درهم شرعی همچنین معادل نیم مثقال نقره دانسته شده است.[۵]
درهم شرعی در اسلام غیر از درهم به معنای سکه نقره است[۶]؛ چرا که سکه نقره می‌تواند هر وزنی داشته باشد، اما درهم شرعی، وزن معینی دارد.[۷] چنانکه دینار شرعی هم وزن مشخصی دارد که از دوران جاهلیت تا قرن چهارده قمری، یکسان بوده[۸] و محققان، آن را سکه‌ای طلا به وزن ۴.۲۶۵ گرم دانسته‌اند.[۹]
کاربردها
درهم شرعی در موارد مختلفی کاربرد دارد؛ از جمله در تعیین مقدار کافور در غسل میت[۱۰]، مقدار مَهر السُنّة،[۱۱] کفاره احرام،[۱۲] دیات[۱۳]، زکات.[۱۴] و در تعیین مقدار لقطه [۱۵]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ بهجت، استفتائات، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۶.
- ↑ ابن طاووس، ادب حضور، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۳.
- ↑ عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۲۲.
- ↑ عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۲۲.
- ↑ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ نگاه کنید به: تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، [۱۴۱۶ق]، ج۱، ص۷۸۴.
- ↑ نگاه کنید به: عاملی بیاضی، الأوزان والمقادیر، ۱۳۸۱ق، ص۵۱.
- ↑ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۸۶.
- ↑ ابن طاووس، ادب حضور، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۳.
- ↑ بهجت، استفتائات، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۶.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۴۲۴.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۴۷۲.
- ↑ نگاه کنید به: کاشانی، توضیح البیان، ۱۳۶۲ش، ص۳۰۹.
- ↑ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دار العلم، ج۲، ص۲۲۵، م۶.
منابع
- ابن طاووس، علی بن موسی، ادب حضور، ترجمه محمد روحی، قم، انصاری، ۱۳۸۰ش.
- بهجت، محمدتقی، استقتائات از محضر آیت الله العظمی بهجت، قم، دفتر حضرت آیت الله بهجت، ۱۳۸۶ش.
- تهانوی، محمدعلی بن علی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، مقدمه رفیق عجم، ترجمه عبدالله خالدی و دیگران، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، ۱۴۱۶ق.
- عاملی بیاضی، ابراهیم، الأوزان والمقادیر، بیروت،[بی‌نا، ۱۳۸۱ق.
- کاشانی، حبیب الله بن علی‌مدد، توضیح البیان فی تسهیل الأوزان، ترجمه محمد شریف، قم، بی‌نا، ۱۳۶۲ش.