جامعة المصطفی العالمیة
 | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| تأسیس | ۱۳۸۶ش |
| بنیانگذار | سید علی حسینی خامنه‌ای |
| وابسته به | دفتر رهبری جمهوری اسلامی ایران |
| نوع فعالیت | آموزشی، پژوهشی |
| گستره فعالیت | بین الملل |
| اهداف | گسترش علوم اسلامی و تربیت طلاب غیرایرانی |
| فعالیت‌ها | آموزش حضوری و مجازی • انتشار تولیدات پژوهشی و آموزشی به زبان‌های مختلف • نشر کتاب و مجلات |
| مکان | قم، اصفهان و مشهد و ۶۰ کشور دیگر |
| رئیس | علی عباسی |
| سایر | |
| وضعیت | فعال |
| وبگاه | |
جامِعَةُ الْمُصْطَفَی الْعالَمیة نهادی علمی و بین‌المللی با هویت حوزوی است که با هدف گسترش علوم اسلامی و تربیت طلاب غیرایرانی تشکیل شده است. این مرکز در سال ۱۳۸۶ش با تلفیق «سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور» و «مرکز جهانی علوم اسلامی» با دستور آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و رویکرد آن آموزشی، پژوهشی و تربیتی است. جامعة المصطفی دارای ۱۷۰ واحد تابعه است و در ۶۰ کشور واحد آموزشی دارد. بنابر اعلام این مرکز تا سال ۱۳۹۴ شمسی تعداد ۵۰۰۰۰ نفر در این مرکز مشغول به تحصیل بوده، که تعداد ۲۵۰۰۰ نفر فارغ‌التحصیل شده‌اند. مرکز توسط هیئت اُمنا و زیر نظر دفتر رهبری اداره می‌شود.
تاریخچه
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حضور طلاب غیرایرانی در حوزه علمیه قم، به صورت اندک و از طریق دارالتبلیغ اسلامی انجام می‌شد.[۱] با پیروزی انقلاب و علاقمندی برخی برای تحصیل علوم دینی در ایران، مسؤولان حوزه «شورای سرپرستی طلاب غیرایرانی» را ایجاد کردند. این شورا در شهریور سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۶۵ ادامه داشت. در این سال، شورای سرپرستی با تحول در ساختار به «مرکز جهانی علوم اسلامی» تغییر نام یافت.
مرکز جهانی علوم اسلامی تا سال ۱۳۷۲ به شیوه سنتی رایج در حوزه‌های علمیه اداره می‌شد و از آن تاریخ به بعد با انتصاب مدیر از سوی آیت الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، از حالت شورایی و غیرمتمرکز خارج و فعالیت آن تحت نظارت دفتر رهبری قرار گرفت. نظام آموزشی و مدارک مرکز، مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.[۲]
«سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور» به منظور تحقق درخواست رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر آموزش و تربیت دانشجویان و طلاب خارج از کشور به شکل سازمان یافته و نهادینه شده، سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور در سال ۱۳۷۰ تاسیس شده و به مرور در بیش از ۴۵ کشور جهان ایجاد شد.[۳] با درخواست سید علی خامنه‌ای در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۸۶ش مبنی بر تلفیق دو نهاد، نهادی جدید به نام «جامعة المصطفی العالمیه» تاسیس شد.[۴] علیرضا اعرافی از بدو تأسیس تا آبان سال ۱۳۹۷ش مدیر این مرکز بود و از آن پس علی عباسی به عنوان مدیر انتخاب شد.[۵]
اهداف و ساختار
در اساسنامه مرکز، تربیت مجتهدان، عالمان، محققان، متخصصان، مدرسان، مبلغان، مترجمان، مربیان و مدیران پارسا، متعهد و زمان‌شناس؛ تبیین، تولید اندیشه دینی و نشر و ترویج اسلام ناب محمدی(ص) از اهداف اصلی آن شمرده شده است. بر اساس این اساسنامه، ریاست عالیه جامعه با فقیه عهده‌دار رهبری جمهوری اسلامی ایران است و تصویب اساسنامه، انتخاب اعضای هیأت امنا، نصب و عزل رئیس جامعه بر عهده اوست.[۶] در حال حاضر مرتضی مقتدایی، سید هاشم حسینی بوشهری، محمدعلی تسخیری، محمود محمدی عراقی، سید حسن ربانی خراسانی، سید ابوالحسن نواب، محمدحسن مهدوی مهر و مهدی اهری مصطفوی اعضای حقیقی و علیرضا اعرافی، محسن اراکی، محمدحسن اختری، ابوذر ابراهیمی ترکمان، محمدمهدی شب زنده‌دار و محسن قمی اعضای حقوقی و هیأت امنای این مرکز را تشکیل می‌دهند.[۷] رئیس جامعة المصطفی، نماینده شورای عالی حوزه، معاون ارتباطات بین الملل دفتر رهبری، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت، دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اعضای حقوقی این مرکز را تشکیل می‌دهند.[۸]
منابع مالی
بنابر ماده ۲۹ اساسنامه این مرکز، مساعدت‌های رهبر جمهوری اسلامی ایران، کمک‌های دولتی، عواید املاک، اموال و درآمدهای حاصل از ارایه خدمات، موقوفات، وجوه شرعی، هدایا و کمک‌های مالی اشخاص حقیقی و حقوقی، وام تسهیلات دریافتی از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری داخل و خارج کشور منابع مالی جامعه است.[۹] بر اساس تبصره ماده ۳۴ اساسنامه حسابرسی نهادهای ذی‌ربط که بر اساس قانون حق حسابرسی و نظارت بر بودجه عمومی را دارند، با تأیید ریاست عالیه بلامانع است.[۱۰]
رشته‌ها و دوره‌های آموزشی
در جامعة المصطفی رشته‌های اسلامی فقه، اصول فقه، قرآن، حدیث، فلسفه، عرفان، اخلاق، کلام و تاریخ اسلام و در حوزه علوم انسانی نیز رشته‌ها و گرایش‌هایی همچون علوم تربیتی، حقوق، روان‌شناسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، بانکداری، ارتباطات، مدیریت و زبان و ادبیات زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی و روسی، با رویکرد اسلامی ارایه می‌شود. این علوم در دو نظام آموزشی حوزه‌ای و آکادمیک در قالب ۱۷۰ رشته و گرایش در سطوح نظام آموزشی حوزوی و نظام آموزشی دانشگاهی ارائه می‌شود:
- دوره تمهیدی (آموزش زبان فارسی و معارف اسلامی)
- سطح ۱ - کاردانی
- سطح ۲ - کار‌شناسی
- سطح ۳ - کار‌شناسی ارشد
- سطح ۴ - دکتری
- سطح ۵ - اجتهاد[۱۱]
آموزش مجازی
این مرکز در سال ۱۳۸۲ شمسی واحد آموزش غیر حضوری (دانشگاه مجازی المصطفی) را تأسیس کرد و علاقمندان به تحصیل از این سال توانستند از طریق فضای مجازی نیز در این مرکز تحصیل کنند. بنابه اطلاعات سایت جامعة المصطفی، تا سال ۱۳۹۴ دانش‌پژوهانی از ۷۰ ملیت در دانشگاه مجازی المصطفی مشغول تحصیل هستند و دانشگاه مجازی برای حمایت از دانشجویان خود تعدادی کتاب الکترونیکی، متن درسی الکترونیکی و نرم افزار آموزشی تولید کرده است. اخلاق، زبان و ادبیات فارسی، مطالعات اسلامی، مطالعات قرآنی، فقه و حقوق از رشته‌های علمی این مرکز است.[۱۲]
دوره کوتاه مدت
آموزش‌های کوتاه مدت و فرصت‌های مطالعاتی این مرکز ویژه نخبگان و اندیشمندان جهان اسلام طراحی شده است. این بخش از جامعة المصطفی به پژوهشگر و استاد غیر ایرانی مراکز علمی - فرهنگی، فرصت مطالعاتی داده و زمینه فعالیت‌های پژوهشی با موضوعات اسلامی را برای آن‌ها فراهم می‌کند. دارا بودن مدرک دکتری یا اشتغال به تحصیل در دوره دکتری در یک دانشگاه معتبر، سابقه تدریس در یک دانشگاه یا مرکز علمی و داشتن سابقه تحقیق، تألیف و مقالات علمی از شرایط پذیرش در این مرکز است.[۱۳]
تسهیلات
گرفتن ویزا و اقامت تحصیلی، پرداخت کمک هزینه تحصیلی (شهریه)، کمک هزینه مسکن و وام قرض الحسنه، تأمین خوابگاه، ارایه خدمات بهداشتی و درمانی، مشاوره‌های آموزشی و تربیتی، آموزش‌های کاربردی و مهارتی به همسران و فرزندان، و امکانات ورزشی، فراهم کردن تحصیل ویژه برای خانواده‌های طلاب از جمله امکاناتی است که این مرکز برای دانش پژوهان خود ارائه می‌کند.[۱۴]
واحدهای آموزشی
سازمان مرکزی جامعة المصطفی در ایران و در شهر قم قرار دارد و بیش از ۱۷۰ واحد آموزشی وابسته آن در داخل و خارج کشور مستقر است. این واحد‌ها در شهر‌های مشهد، تهران، اصفهان، گرگان و قشم و بیش از ۶۰ کشور دیگر است. آفریقای جنوبی، آلبانی، آلمان، افغانستان، اندونزی، انگلستان، اوگاندا، برزیل، بلغارستان، بنگلادش، بورکینافاسو، بوسنی و هرزگوین، بنین، پاکستان، تانزانیا، تایلند، توگو، دانمارک، ژاپن، ساحل عاج، سوئد، سنگال، سوریه، سیرالئون، عراق، غنا، فیلیپین، قرقیزستان، قزاقستان، کامرون، کوزوو، کنگو دموکراتیک، کومور، گامبیا، گرجستان، گویان، گینه، لبنان، ماداگاسکار، مالاوی، مالزی، مالی، میانمار، نروژ، نیجر، نیجریه، هند و... از جمله واحدهای فعال هستند.[۱۵]
اتحادیه دانشگاه‌های‌جهان اسلام (FUIW)، اتحادیهٔ بین‌المللی دانشگاه‌ها (IAU)، اتحادیهٔ بین‌المللی رؤسای دانشگاه‌ها (IAUP)، اتحادیهٔ دانشگاه‌های آسیا و اقیانوسیه (AUAP)، اتحادیهٔ دانشجویان‌جهان‌اسلام (Rohama) از جمله سازمان‌های علمی است که جامعة المصطفی در آن‌ها عضویت دارد.[۱۶]
به نوشته سایت جامعة المصطفی، این مرکز تا سال ۱۳۹۴ بیش از ۵۰۰۰۰ دانش پژوه مرد و زن را از ۱۲۲ ملیت، تحت تعلیم و تربیت خود داشته که حدود ۲۵۰۰۰ نفر از آنان دانش آموخته شده‌اند.[۱۷]
پژوهشگاه
کلام و مذاهب، فلسفه و عرفان، قرآن و حدیث، تاریخ، فقه و اصول، مهدویت، مطالعات اجتماعی و ارتباطات، اندیشه سیاسی و انقلاب اسلامی، مطالعات آفریقا و عربی، مطالعات جهانی، مطالعات آسیا و اقیانوسیه، شیعیان، حوزه‌های علمیه و روحانیت، آسیا و اقیانوسیه، ادیان ابراهیمی، ادیان شرق و فرق نوپدید از جمله گروه‌های پژوهشی پژوهشگاه بین المللی المصطفی است.[۱۸]
انتشارات
تولیدات پژوهشی و آموزشی جامعة المصطفی به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، روسی، اردو، آذری، ترکی استانبولی، هوسا، سواحیلی، بنگالی، تاجیکی در کشورهای انگلستان، اندونزی، مالزی، لبنان، هند، پاکستان، افغانستان و تایلند چاپ و منتشر می‌شود.[۱۹]
مجلات
- فصلنامه انجمن علمی میزان.
- مجلة تخصصی انجمن فقه قضائی.
- مجلة تخصصی انجمن کلام اسلامی.
- فصلنامه انجمن علمی روشنائی.
- پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی.
- مجلة تخصصی انجمن فقه اقتصادی.
- دوهفته نامه اطلاع رسانی البیان.
- فصلنامه تخصصی پژوهش‌های منطقه‌ای.
- دوفصلنامه علمی ترویجی قرآن و علم
- فصلنامه فرهنگی اجتماعی طلیعه نور.
- مجلة فصلیة متخصصة الحیاة الطیبة.
- فصلنامه فرهنگی اجتماعی شمیم هدی.
- مجله تخصصی انجمن پژوهشنامه حقوق.
- دوهفته نامه اطلاع رسانی سفیران نور.
- دو فصلنامه علمی ترویجی سخن تاریخ.
- دوفصلنامه تخصصی مطالعات قرائت قرآن.
- دوفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشنامه کلام.
- دوفصلنامه تخصصی مطالعات فقه تربیتی.
- دوفصلنامه تخصصی پژوهشنامه فقه امامیه.
- مجلة تخصصی انجمن نیستان ادیان و مذاهب.
- دوفصلنامه تخصصی مطالعات اصول فقه امامیه.
- دوفصلنامه تخصصی مطالعات آموزش زبان فارسی.
- دوفصلنامه تخصصی پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی.
- دوفصلنامه تخصصی پژوهشنامه علوم انسانی اسلامی.
- دوفصلنامه علمی ترویجی قرآن پژوهی خاور‌شناسان.
- دوفصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تاریخی جهان اسلام.
- فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث.
- دوفصلنامه تخصصی پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده.
- دوفصلنامه تخصصی پژوهشنامه تبلیغ و ارتباطات دینی.
- دوفصلنامه علمی ترویجی مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق.
- HIKMET
- Lumturia
- RELIGIOUS THOUGHT
- Metafyzika dhe Morali
- (Pure Life (Student Journal
- THE LIGHT OF THE QUR'AN
- Journal of shi'a Islamic Studies
- Misbah islami dusunce ve arastirma dergisi[۲۰]
پانویس
- ↑ جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران (۱۳۲۰-۱۳۵۷)، ص۳۲۸.
- ↑ تاریخچه مرکزجهانی علوم اسلامی، سایت رحماء.
- ↑ جزوه آشنایی با سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور، قم، سازمان مدارس خارج از کشور، ۱۳۸۵، ص۴-۵.
- ↑ اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب جلسه ۶۳۵ مورخ۱۳۸۷/۸/۲۱شورای عالی انقلاب فرهنگی).
- ↑ «رئیس جدید جامعه المصطفی العالمیه انتخاب شد»، خبرگزای دانشجویان ایران،
- ↑ اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب جلسه ۶۳۵ مورخ۱۳۸۷/۸/۲۱شورای عالی انقلاب فرهنگی).
- ↑ سایت اطلاع رسانی جامعه المصطفی العالمیه.
- ↑ اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب.
- ↑ اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب جلسه ۶۳۵ مورخ۱۳۸۷/۸/۲۱شورای عالی انقلاب فرهنگی).
- ↑ اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب جلسه ۶۳۵ مورخ۱۳۸۷/۸/۲۱شورای عالی انقلاب فرهنگی).
- ↑ سایت اطلاع‌رسانی جامعه المصطفی العالمیه.
- ↑ سایت جامعه المصطفی العالمیه
- ↑ سایت موسسه آموزش‌های کوتاه مدت و فرصت‌های مطالعاتی.
- ↑ سایت اطلاع رسانی جامعه المصطفی العالمیه.
- ↑ سایت اطلاع رسانی جامعة المصطفی العالمیه.
- ↑ سایت اطلاع رسانی جامعه المصطفی العالمیه.
- ↑ وب سایت جامعة المصطفی، تاریخ بازدید ۱۳۹۵/۱۲/۱۴.
- ↑ سایت پژوهشگاه بین المللی المصطفی.
- ↑ سایت اطلاع رسانی جامعة المصطفی العالمیه.
- ↑ سامانه یکپارچه نشریات جامعه المصطفی العالمیه.
منابع
- اساسنامه «نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة» (مصوب جلسه ۶۳۵ مورخ۱۳۸۷/۸/۲۱شورای عالی انقلاب فرهنگی).
- تاریخچه مرکزجهانی علوم اسلامی، سایت رحماء.
- جزوه آشنایی با سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور، قم، سازمان مدارس خارج از کشور، ۱۳۸۵.
- جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(۱۳۲۰-۱۳۵۷)، تهران، انتشارات خانه کتاب، ۱۳۷۸.
- «رئیس جدید جامعه المصطفی العالمیه انتخاب شد»، خبرگزای دانشجویان ایران، درج مطلب: ۲۶ آبان ۱۳۹۷ش، بازدید: ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ش.
- سامانه یکپارچه نشریات جامعه المصطفی العالمیه.
- سایت اطلاع رسانی جامعه المصطفی العالمیه.
- سایت موسسه آموزش‌های کوتاه مدت و فرصت‌های مطالعاتی.
پیوند به بیرون