کاربر:S.bagheri/صفحه تمرین
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | محمد کوهستانی مازندرانی |
| لقب | آقاجان کوهستانی |
| زادروز | ۱۳۰۸ق |
| شهر تولد | بهشهر |
| کشور تولد | ایران |
| تاریخ درگذشت | ۱۳ ربیع الاول ۱۳۹۲ق |
| آرامگاه | مشهد - حرم امام رضا(ع) |
| فرزندان | شیخ محمد اسماعیل |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | حاج آقا خضر اشرفى(شریعتمدار)، شیخ محمّدحسین مازندرانى(شیخ کبیر)، فاضل استرآبادى، حاج آقا حسین قمى، میرزا محمّد کفایى، سید ابوالحسن اصفهانى، میرزای نائینى، آقا ضیاء عراقى. |
| شاگردان | سیدعبدالکریم هاشمى نژاد، سید تقى حسینى نصیرى، حسین محمّدى لائینى هزار جریبى، ابوالقاسم رحمانى خلیلى مازندرانى. |
محمد کوهستانی مازندرانی(۱۳۰۸ق-۱۳۹۲ق) مشهور به آیت الله کوهستانی، فقیه و عارف شیعه و ساکن مازندران بود. وی در حوزه‌های علمیه‌ی بهشهر، بابل، مشهد و نجف تحصیل کرد. در نجف شاگرد سید ابوالحسن اصفهانى، میرزای نائینى و آقا ضیاءالدین عراقى بوده و از آنها اجازه اجتهاد دریافت کرد. مرعشی نجفی، کوهستانی را لنگر أرض می نامید. سید عبدالکریم کشمیری، او را صاحب نفس زکیه دانسته است. محمد کوهستانی پس از بازگشت از نجف در زادگاه خود، کوهستان، مدرسه علمیه‌ی بزرگی تاسیس کرد و بسیاری از عالمان مازندران در آنجا تحصیل کرده‌اند. از جمله شاگردان او می‌توان از سیدعبدالکریم هاشمى نژاد، نام برد.
کوهستانی در ۱۳ ربیع الاول سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و بنا بر وصیتش در حرم امام رضا(ع)، دفن شد.
زندگی نامه
محمد کوهستانی سال ۱۳۰۸ق در روستای کوهستان از توابع شهرستان بهشهر به دنیا آمد. پدرش شیخ محمّد مهدى مازندرانى از شاگردان میرزا حبیب الله رشتى بود.[۱] در کودکی پدرش از دنیا رفت و مادرش او را به مکتب خانه‌اى در کوهستان فرستاد. وی پس از مدت کوتاهی وارد حوزه علمیّه بهشهر شد.[۲] در دوران تحصیل از بهشهر به بابل، مشهد و نجف هجرت کرد و از آنجا به کوهستان بازگشته و مدرسه‌ی علمیه‌ی بزرگی تاسیس نمود.[۳] او سه دختر و یک پسر به نام محمد اسماعیل داشت که در سال ۱۳۹۹ش از دنیا رفت.[۴] محمد کوهستانی به دلیل بیماری تنگى نفس در ۱۳ ربیع الاول سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و پس از تشییع جنازه در بهشهر، بنا بر وصیتش در حرم امام رضا(ع)، دفن شد.[۵]
جایگاه علمی
محمد کوهستانی پس از چند سال تحصیل در حوزه علمیه نجف و شرکت در درس برخی استادان به درجه‌ی اجتهاد رسید.[۶]
مولف کتاب فیض عرشى نقل کرده که، میرزای نائینى در اعطاى گواهى اجتهاد، بسیار دقیق بود. وی هنگام اعطاى گواهى اجتهاد به کوهستانى، از عالمان حاضر در جلسه‌ی استفتاء، که سید محمود شاهرودى هم در بین آنها بود، از اجتهاد او سؤال کرد و همه محمد کوهستانى را تایید کردند.[۷]
استاد دیگری که به محمد کوهستانى اجازه اجتهاد داده، آقا ضیاءالدین عراقى بود. در این اجازه، استادش او را عالم، فاضل کامل، علم الهُدى، فخر محققان، افتخار اهل تدقیق و غوّاص بحار علوم و مفتاح رموز تحقیق براى عموم مردم معرفی می‌کند.[۸]
جایگاه اخلاقی
مرعشی نجفی محمد کوهستانی را لنگر أرض می نامید.[۹] مولف کتاب روح و ریحان به نقل از سید عبدالکریم کشمیری گفته که، کوهستانی صاحب نفس زکیه بود.[۱۰] شریف رازی در کتاب گنجینه دانشمندان او را عالمی ربانی، زاهدی عابد و دارای کرامات و معنویت توصیف کرده است.[۱۱] حسین نوری همدانی در شرح حال محمد کوهستانی گفته که، در مازندران فقیه وارسته‌ای زندگی می‌کرد که زندگی زاهدانه‌ای داشت و کارهایش مردم را به یاد خدا می‌انداخت و به همین خاطر مردم به او علاقه‌ی زیادی داشتند.[۱۲] محمدتقی بهجت در توصیف او گفته که باید قدر چنین شخصیت هایی را دانست، زیرا قبلا اگر امثال ایشان صد نفر بودند، اکنون نادرند و از عدد انگشتان دست تجاوز نمی کنند.[۱۳]
تاسیس مدرسه علمیه کوهستان
مولف کتاب حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان گفته، زمانی که محمد کوهستانى از نجف به ایران برگشت، ایران در وضع آشفته‌ای بود. تمام حوزه هاى علمیه، مسجدها و حسینیه ها بسته بود و از برپایی مجالس مذهبى و مراسم دینى به طور جدى جلوگیرى مى شد.[۱۴] وى معتقد است که کوهستانی در سال ۱۳۱۶ق حوزه علمیه کوهستان را، در بخشى از املاک شخصى خود، در ۵ ساختمان گِلى بسیار ساده که هر یک شامل چند حجره بود، احداث کرد. پس از تکمیل بناى مدرسه، براى نامگذارى حوزه، به قرآن، تفأل زد و آیه: (قُلْ بِفَضْلِ اللهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ، مِمَّا یَجْمَعُونَ) «سوره یونس، آیه ۵۷» آمد و به همین خاطر، نام این پنج مدرسه را «فضل»، «رحمت»، «فرح»، «خیر» و «جمع» قرار داد.[۱۵] در آن زمان حدود ۲۰۰ نفر طلبه در آن جا مشغول تحصیل شدند.[۱۶]
بسیارى از عالمان شهرهای بهشهر، نکا، رستم کلا و منطقه هزار جریب مازندران در این حوزه تحصیل کرده‌اند.[۱۷]
اساتید
محمد کوهستانی در کلاس درس اساتید مختلفی شرکت کرده که در کتاب های مختلف نام برخی از آنها ذکر شده است:
حوزه علمیه بهشهر:
- حاج آقا خضر اشرفى(شریعتمدار)
- شیخ محمّد صادق شریعتى.[۱۸]
حوزه علمیه بابل:
حوزه علمیه مشهد:
- حاج آقا حسین قمى
- میرزا محمّد کفایى فرزند آخوند خراسانى.[۲۲]
شاگردان
محمد کوهستانی در مدرسه‌ی علمیه‌ی کوهستان شاگردان زیادی تربیت کرد:
- شهید سید عبدالکریم هاشمى نژاد(۱۳۱۱-۱۳۶۰ش)[۲۷]
- شیخ حسین محمّدى لائینى هزار جریبى(۱۳۰۳-۱۳۷۲ش)[۲۸]
- سید تقى حسینى نصیرى(۱۲۸۹-۱۳۷۳ق)[۲۹]
- ابوالقاسم رحمانى خلیلى مازندرانى(۱۳۰۲-۱۳۷۵ش)[۳۰]
- شیخ على کاشانى (۱۳۴۹-۱۳۷۴ق)[۳۱]
پانویس
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۴.
- ↑ ستارگان حرم، ج۱، ص۲۰۸.
- ↑ سید کبارى، حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۵.
- ↑ حسینی‌شیرازی، کبیر کوهستان، ۱۳۸۱ش، ص۷.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۰-۲۹۲.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۰و۳۰۲.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۰و۳۰۲.
- ↑ نعیمى اراکى، شمس الفقهاء، ۱۳۷۷ش، ص۳۲و۳۳.
- ↑ https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست
- ↑ صداقت، روح و ریحان، ۱۳۸۳ش، ص۴۴.
- ↑ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۳، ص۲۵۴-۲۵۵.
- ↑ نوری همدانی، اسلام مجسم، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۳۵.
- ↑ https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست
- ↑ سید کبارى، حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.
- ↑ سید کبارى، حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.
- ↑ بذرافشان، شهید هاشمى نژاد فریاد فضیلت، ۱۳۷۳ش، ص۲۷.
- ↑ سید کبارى، حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۳۰۴
- ↑ آشنایی با فرزانگانِ بابل، ۱۳۹۶ش، ص۲۸۳-۲۸۵.
- ↑ آقا بزرگ تهرانى، الذریعه، ۱۳۵۵ق، ج۲۴، ص۵۰.
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۰۳.
- ↑ کفایى، مرگى در نور، ۱۳۵۹ش، ص۴۱۳و۴۱۴.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۰و۳۰۲.
- ↑ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۲۱۴-۲۱۸.
- ↑ على لو، میرزاى نائینى نداى بیدارى، ۱۳۷۵ش، ص۶۷.
- ↑ نعیمى اراکى، شمس الفقهاء، ۱۳۷۷ش، ص۳۲و۳۳.
- ↑ بذرافشان، شهید هاشمى نژاد فریاد فضیلت، ۱۳۷۳ش، ص۵۰.
- ↑ ربانى، فیض عرشى، ۱۳۷۸ش، ص۳۷۸-۴۰۱.
- ↑ مجله آینه پژوهش، شماره ۲۶، مرداد و شهریور۱۳۷۳ش، ص۱۲۸.
- ↑ مجله آینه پژوهش، شماره ۳۷، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۵ش، ص۱۰۰ و۱۰۱.
- ↑ فریده الاسلام کاشانی، مجمع الفراید، بی‌تا.
یادداشت
منابع
- آقابزرگ طهراني، محمدمحسن، الذريعه الي تصانيف الشيعه، نجف، مطبعه الغری، ۱۳۵۵ق.
- باقرزاده‌بابلی، عبدالرحمن، آشنایی با فرزانگان بابل در سه قرن اخیر، قم، مسجد مقدس محدثین، ۱۳۹۶ش.
- بذرافشان مرتضی، شهید هاشمى نژاد فریاد فضیلت، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳ش.
- حسینی‌شیرازی، علی‌اکبر، کبیر کوهستان، قم، مهر ساجده، ۱۳۸۱ش.
- ربانى، اسدالله، فیض عرشی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۸ش.
- سیدکبارى، سید علیرضا، حوزه‌هاى علمیّه شیعه در گستره جهان، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۷ش.
- شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، قم، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۲ش.
- صداقت، سیدعلی‌اکبر، روح و ریحان، قم، بکاء، ۱۳۸۳ش.
- علی‌لو، نورالدین، میرزای نایینی ندای بیداری، قم، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۵ش.
- فریده الاسلام کاشانی، علی، مجمع الفراید فی‌الاصول، قم، امير، بی‌تا.
- کفایى، عبدالحسین، مرگى در نور، قم، زوار، ۱۳۵۹ش.
- ماهنامه ستارگان حرم، قم، زائر، ۱۳۷۷ش.
- مجله آینه پژوهش، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ،۱۳۷۳ش.
- مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، تهران، خیام، ۱۳۹۱ش.
- نعیمى اراکى، داوود، شمس الفقهاء، قم، باقرالعلوم، ۱۳۷۷ش.
- نوری همدانی، حسین، اسلام مجسم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۳ش.