عمرو بن حجاج زبیدی: تفاوت میان نسخه‌ها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش ۲|ماه=اکتبر|روز=۱۹|سال=۲۰۱۵|چند = | {{در دست ویرایش ۲|ماه=اکتبر|روز=۱۹|سال=۲۰۱۵|چند = ۲}} | ||
'''عَمرو بن حَجّاج زَبیدی''' از فرماندهان [[لشکر عمر بن سعد]] در [[روز عاشورا]] | '''عَمرو بن حَجّاج زَبیدی''' از فرماندهان [[لشکر عمر بن سعد]] در [[روز عاشورا]]. | ||
عمرو بن حجاج، در [[واقعه کربلا]]، از کسانی بود که به [[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و از آن حضرت خواست تا به [[کوفه]] بیاید. در [[روز عاشورا]] | عمرو بن حجاج، در [[واقعه کربلا]]، از کسانی بود که به [[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و از آن حضرت خواست تا به [[کوفه]] بیاید. در [[روز عاشورا]] فرماندهی جناح راست سپاه [[عمر بن سعد]] و مسولیت محاصره شریعه [[فرات]] را بر عهده داشت. او در روز عاشورا امام حسین(ع) را خارجی معرفی کرد که با واکنش امام مواجه شد. | ||
== نسب == | == نسب == | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== واقعه عاشورا == | == واقعه عاشورا == | ||
عمرو بن حجاج، از کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و وی را به [[عراق]] دعوت کرد.<ref> طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۵۳؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۴۰.</ref> | عمرو بن حجاج، از کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و وی را به [[عراق]] دعوت کرد.<ref> طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۵۳؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۴۰.</ref> پس از شهادت هانی، از طرف طایفه مذحج، به ابن زیاد اعلام وفاداری کرد. | ||
وی از سران لشگر عمر بن سعد در [[واقعه عاشورا]] بود. [[۷ محرّم|روز هفتم محرم]]، عمر بن سعد او را با پانصد سوار بر شریعه فرات مأمور کرد. آنان فرات را در محاصره قرار دادند و مانع برداشتن آب از فرات شدند.<ref> دینوری،اخبارالطوال، ص۲۵۵؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۱؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳.</ref> | وی از سران لشگر عمر بن سعد در [[واقعه عاشورا]] بود. [[۷ محرّم|روز هفتم محرم]]، عمر بن سعد او را با پانصد سوار بر شریعه فرات مأمور کرد. آنان فرات را در محاصره قرار دادند و مانع برداشتن آب از فرات شدند.<ref> دینوری،اخبارالطوال، ص۲۵۵؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۱؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳.</ref> | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
عمرو، در روز فرماندهی جناح راست سپاه عمر بن سعد در کربلا بر عهده داشت.<ref>دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۰.</ref> یاران تحت فرماندهی او [[مسلم بن عوسجه]] را به شهادت رساندند<ref> بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۹۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶</ref> | عمرو، در روز فرماندهی جناح راست سپاه عمر بن سعد در کربلا بر عهده داشت.<ref>دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۰.</ref> یاران تحت فرماندهی او [[مسلم بن عوسجه]] را به شهادت رساندند<ref> بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۹۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶</ref> | ||
او در روز عاشورا امام حسین(ع) را خارجی و [[یزید]] را امام معرفی کرد. و مردم را به جنگ با آن حضرت تحریک می‌کرد.<ref> | او در روز عاشورا امام حسین(ع) را خارجی و [[یزید]] را امام معرفی کرد. و مردم را به جنگ با آن حضرت تحریک می‌کرد. که با واکنش امام حسین(ع) روبه‌رو شد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۷</ref> | ||
او جمله ذیل را به امام حسین(ع) گفته است: | |||
::«یا حسین هذا الفرات تلغ فیه الکلاب و تشرب منه الحمیر و الخنازیر، و الله لا تذوق منه جرعة حتی تذوق الحمیم فی نار جهنم!؛ای حسین! این آب فرات است که از آن سگ‌ها، الاغ‌ها و خوک‌ها آب می‌نوشند. سوگند به خدا! تو از آن جرعه‌ای هم نمی‌نوشی تا این که در آتش دوزخ از حمیم آن بنوشی.»<ref>بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۲.</ref> | |||
{{گفت و گو | {{گفت و گو | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۱: | ||
|شکل بندی ستون چپ= | |شکل بندی ستون چپ= | ||
|شکل بندی آدرس= | |شکل بندی آدرس= | ||
|عنوان= | |عنوان= گفت‌و‌گوی [[نافع بن هلال]] با عمرو بن حجاج هنگامی که نافع با [[حضرت عباس(ع)]] و یارانش به شریعه [[فرات]] رسیدند | ||
| '''عمرو بن حجاج زبیدی''': کیستی؟ | | '''عمرو بن حجاج زبیدی''': کیستی؟ | ||
| '''نافع بن هلال''': از پسر عموهای تو؛ آمده‌ایم از این آب که ما را از آن منع کرده‌اید، بنوشیم. | | '''نافع بن هلال''': از پسر عموهای تو؛ آمده‌ایم از این آب که ما را از آن منع کرده‌اید، بنوشیم. | ||
| گوارایت باد بنوش! ولی برای حسین(ع) از این آب مبر. | | گوارایت باد بنوش! ولی برای حسین(ع) از این آب مبر. | ||
| نه به خدا سوگند، قطره‌ای از آن آب نمی‌نوشم، در حالی که حسین(ع) | | نه به خدا سوگند، قطره‌ای از آن آب نمی‌نوشم، در حالی که حسین(ع)، خاندان و یارانش، همه تشنه‌اند.<ref>طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.</ref> | ||
| | | | ||
|آدرس= | |آدرس= | ||
}} | }} | ||
== پس از عاشورا == | == پس از واقعه عاشورا == | ||
در | عمرو بن حجاج، از مخالفان [[قیام مختار]] بود و در جنگ [[ابن مطیع]] با [[مختار]]، از یاران ابن مطیع بود و مردم را علیه مختار بسیج می‌کرد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ، ج۵۶، ص۲۸-۲۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶، ۲۲۳.</ref> در روز شکست شورشیان علیه مختار ناپدید شد.<ref> دینوری، اخبارالطوال، ص۳۰۱.</ref> راهی [[بصره]] شد ولی از ترس سرزنش مردم به سراف رفت.<ref> دینوری،اخبارالطوال، ص۳۰۳.</ref> مختار، خانه‌اش را ویران و اموالش را مصادره کرد. به گفته بلاذری او فرار کرد و در [[واقصه]] از تشنگی درگذشت. گفته شده است که وقتی سپاهیان مختار به او رسیدند هنوز رمقی در بدن داشت و آنان سر از تنش جدا کردند.<ref>بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۶، ص۴۰۹-۴۱۰، ج۶، ص۴۵۰؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶</ref> برخی منابع گفته‌اند به سمت واقصه و [[شراف]] رفت و دیگر خبری از او در دست نیست.<ref> ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶؛ تجارب الامم، ج۲، ص۱۷۵؛ طبری ج۶، ص۵۲.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس| | {{پانویس|۲}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۰ اکتبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۵۴
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب در تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۱۵ توسط [[کاربر:{{{کاربر}}}]] برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده است. اگر بیش از پنج روز از آخرین ویرایش مقاله میگذرد میتوانید برچسب را بردارید. در غیر این صورت، شکیبایی کرده و تغییری در مقاله ایجاد نکنید. |
عَمرو بن حَجّاج زَبیدی از فرماندهان لشکر عمر بن سعد در روز عاشورا.
عمرو بن حجاج، در واقعه کربلا، از کسانی بود که به امام حسین(ع) نامه نوشت و از آن حضرت خواست تا به کوفه بیاید. در روز عاشورا فرماندهی جناح راست سپاه عمر بن سعد و مسولیت محاصره شریعه فرات را بر عهده داشت. او در روز عاشورا امام حسین(ع) را خارجی معرفی کرد که با واکنش امام مواجه شد.
نسب
او رئیس قبیله مذحج بود. هنگامی که ابن زیاد، هانی بن عروه را دستگیر کرد به همراه افراد قبیله‌اش جلوی دارالاماره اجتماع کردند، عمرو با اعلام خبر زندن بودن هانی بن عروه، آنان را برگرداند.[۱]
گفته شده است که روعه خواهر عمرو بن حجاج همسر هانی بوده است.[۲]
پیش از واقعه کربلا
عمرو بن حجاج، در زمان رسول خدا اسلام آورده است. وی از ارتداد قبیله زبیدی جلوگیری می‌کرد.[۳]
هنگامی که حجر بن عدی در زندان ابن زیاد بود، علیه او شهادت داد.[۴]
واقعه عاشورا
عمرو بن حجاج، از کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و وی را به عراق دعوت کرد.[۵] پس از شهادت هانی، از طرف طایفه مذحج، به ابن زیاد اعلام وفاداری کرد.
وی از سران لشگر عمر بن سعد در واقعه عاشورا بود. روز هفتم محرم، عمر بن سعد او را با پانصد سوار بر شریعه فرات مأمور کرد. آنان فرات را در محاصره قرار دادند و مانع برداشتن آب از فرات شدند.[۶]
هنگامی که امام حسین(ع)، عباس بن علی(ع) را نزد عمر بن سعد فرستاد تا شب عاشورا را مهلت بگیرد، وی گفت از اگر مردی از دیلم چنین درخواستی از ما داشت باید قبول می‌کردیم.[۷]
وی از کسانی بود که سرهای شهدای کربلا را نزد ابن زیاد بردند.[۸]
روز عاشورا
عمرو، در روز فرماندهی جناح راست سپاه عمر بن سعد در کربلا بر عهده داشت.[۹] یاران تحت فرماندهی او مسلم بن عوسجه را به شهادت رساندند[۱۰]
او در روز عاشورا امام حسین(ع) را خارجی و یزید را امام معرفی کرد. و مردم را به جنگ با آن حضرت تحریک می‌کرد. که با واکنش امام حسین(ع) روبه‌رو شد.[۱۱]
او جمله ذیل را به امام حسین(ع) گفته است:
- «یا حسین هذا الفرات تلغ فیه الکلاب و تشرب منه الحمیر و الخنازیر، و الله لا تذوق منه جرعة حتی تذوق الحمیم فی نار جهنم!؛ای حسین! این آب فرات است که از آن سگ‌ها، الاغ‌ها و خوک‌ها آب می‌نوشند. سوگند به خدا! تو از آن جرعه‌ای هم نمی‌نوشی تا این که در آتش دوزخ از حمیم آن بنوشی.»[۱۲]
گفت‌و‌گوی نافع بن هلال با عمرو بن حجاج هنگامی که نافع با حضرت عباس(ع) و یارانش به شریعه فرات رسیدند
عمرو بن حجاج زبیدی: کیستی؟
نافع بن هلال: از پسر عموهای تو؛ آمده‌ایم از این آب که ما را از آن منع کرده‌اید، بنوشیم.
گوارایت باد بنوش! ولی برای حسین(ع) از این آب مبر.
نه به خدا سوگند، قطره‌ای از آن آب نمی‌نوشم، در حالی که حسین(ع)، خاندان و یارانش، همه تشنه‌اند.[۱۳]
پس از واقعه عاشورا
عمرو بن حجاج، از مخالفان قیام مختار بود و در جنگ ابن مطیع با مختار، از یاران ابن مطیع بود و مردم را علیه مختار بسیج می‌کرد.[۱۴] در روز شکست شورشیان علیه مختار ناپدید شد.[۱۵] راهی بصره شد ولی از ترس سرزنش مردم به سراف رفت.[۱۶] مختار، خانه‌اش را ویران و اموالش را مصادره کرد. به گفته بلاذری او فرار کرد و در واقصه از تشنگی درگذشت. گفته شده است که وقتی سپاهیان مختار به او رسیدند هنوز رمقی در بدن داشت و آنان سر از تنش جدا کردند.[۱۷] برخی منابع گفته‌اند به سمت واقصه و شراف رفت و دیگر خبری از او در دست نیست.[۱۸]
پانویس
- ↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۶۷؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۳۰.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ۳۶۴.
- ↑ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۳، ص۷۱۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۱۱۱، ج۴، ص۵۵۵
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۵، ص۲۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۵۳؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۴۰.
- ↑ دینوری،اخبارالطوال، ص۲۵۵؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۱؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۷۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۷؛ ابن اعثم، الفتوح، ج۵، ۹۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۷.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۵۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۸۱.
- ↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۰.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۹۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۷
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۲.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ، ج۵۶، ص۲۸-۲۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶، ۲۲۳.
- ↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۳۰۱.
- ↑ دینوری،اخبارالطوال، ص۳۰۳.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۶، ص۴۰۹-۴۱۰، ج۶، ص۴۵۰؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶؛ تجارب الامم، ج۲، ص۱۷۵؛ طبری ج۶، ص۵۲.
منابع
- دینوری، احمد بن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر مراجعه جمال‌الدین شیال، منشورات الرضی، قم، ۱۳۶۸ش.
- رازی (ابن مسکویه)، تجارب‌الأمم، تحقیق: ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش.
- بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- دمشقی(ابن کثیر)، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.