قزلباش (افغانستان): تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Fayaz جز حذف عبارت جانبدارانه |
جز اصلاح لینک |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''قِزِلباش'''، یکی از اقلیت‌های قومی [[شیعه|شیعه‌مذهب]]<ref>دائرة المعارف تشیع، ج۲، ص۲۹۱.</ref> در [[افغانستان]]. بیشتر قزلباش‌ها ترک‌تبارند و در مناطق مختلف | '''قِزِلباش'''، یکی از اقلیت‌های قومی [[شیعه|شیعه‌مذهب]]<ref>دائرة المعارف تشیع، ج۲، ص۲۹۱.</ref> در [[افغانستان]]. بیشتر قزلباش‌ها ترک‌تبارند و در مناطق مختلف افغانستان پراکنده‌اند، اما شمار زیادی از آنها در [[چنداول]] [[کابل]] ساکن‌اند.<ref>زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۶.</ref> | ||
قزلباش‌های [[افغانستان]]، گروهی از بازماندگان سپاه قزلباشند که به فرمان [[نادرشاه افشار]]، [[قندهار]] را فتح کردند و سپس در [[قندهار]] و [[کابل]] و [[هرات]] ماندگار شدند.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.</ref> برخی منابع، پیشینه قزلباش‌های [[افغانستان]] را به زمان [[شاه اسماعیل اول صفوی]] رسانده‌اند که عده‌ای از قزلباش‌ها با شاهزادگان و امیران [[صفویه|صفوی]] که به حکومت بخش‌هایی از [[افغانستان]] فعلی منصوب می‌شده‌اند، به آنجا رفته و در مناطق مختلف ساکن می‌شده‌اند.<ref>زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۵.</ref> | قزلباش‌های [[افغانستان]]، گروهی از بازماندگان سپاه قزلباشند که به فرمان [[نادرشاه افشار]]، [[قندهار]] را فتح کردند و سپس در [[قندهار]] و [[کابل]] و [[هرات]] ماندگار شدند.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.</ref> برخی منابع، پیشینه قزلباش‌های [[افغانستان]] را به زمان [[شاه اسماعیل اول صفوی]] رسانده‌اند که عده‌ای از قزلباش‌ها با شاهزادگان و امیران [[صفویه|صفوی]] که به حکومت بخش‌هایی از [[افغانستان]] فعلی منصوب می‌شده‌اند، به آنجا رفته و در مناطق مختلف ساکن می‌شده‌اند.<ref>زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۵.</ref> | ||
نسخهٔ ۵ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۴۳
قِزِلباش، یکی از اقلیت‌های قومی شیعه‌مذهب[۱] در افغانستان. بیشتر قزلباش‌ها ترک‌تبارند و در مناطق مختلف افغانستان پراکنده‌اند، اما شمار زیادی از آنها در چنداول کابل ساکن‌اند.[۲]
قزلباش‌های افغانستان، گروهی از بازماندگان سپاه قزلباشند که به فرمان نادرشاه افشار، قندهار را فتح کردند و سپس در قندهار و کابل و هرات ماندگار شدند.[۳] برخی منابع، پیشینه قزلباش‌های افغانستان را به زمان شاه اسماعیل اول صفوی رسانده‌اند که عده‌ای از قزلباش‌ها با شاهزادگان و امیران صفوی که به حکومت بخش‌هایی از افغانستان فعلی منصوب می‌شده‌اند، به آنجا رفته و در مناطق مختلف ساکن می‌شده‌اند.[۴]
قزلباش‌ها همواره مسلمان و شیعی‌مذهب بوده‌اند، تا آنجا که در محل‌های اقامت آنان، کلمه قزلباش مترادف با کلمه شیعه به کار می‌رفته است.[۵] بنابر منابع تاریخی، امیر عبدالرحمان خان، از پادشاهان افغانستان، تلاش بسیاری کرد تا قزلباش‌ها را به قبول مذهب اهل سنت وادارد، اما جز تعداد اندکی که مذهب حنفی را از روی تقیه پذیرفتند، بقیه در مذهب شیعه ماندند.[۶]
منابع مختلف، شمار قزلباشان افغانستان را از ۲۰ هزار خانوار تا ۳۰۰ هزار نفر نوشته‌اند.[۷] قزلباشان در گذشته غالباً ترک‌زبان بوده‌اند اما در افغانستان امروز به زبان فارسی دری سخن می‌گویند.[۸] آنها از طایفه‌های مختلفی مانند ترک‌ها، ترکمن‌ها، کردها و لرها بوده‌اند.[۹]
تیمورشاه درانی، دومین پادشاه سلسله ابدالی، که زبان فارسی و رفتار و آداب ایرانی در دربار او معمول بوده است، در اواخر قرن دوازدهم هجری، مشاوران و خدمتگزاران دربار را از میان قزلباش‌ها برگزید و پس از آن نیز بسیاری از قزلباشان به کارهای دولتی و اداری مانند صندوق‌داری، مستوفی‌گری و منشی‌گری مشغول بوده‌اند.[۱۰]
پانویس‌ها
منابع
- نجفی، علی، «تنوع قومی، فرهنگی و زبانی در افغانستان ۲»، در فصلنامه پژوهش‌های منطقه‌ای، تابستان ۱۳۹۰ش، شماره ۷.
- ↑ دائرة المعارف تشیع، ج۲، ص۲۹۱.
- ↑ زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۶.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.
- ↑ زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۵.
- ↑ زندگانی سردار کابلی، کیوان سمیعی، ص۲۶.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.
- ↑ نجفی، «تنوع قومی، فرهنگی و زبانی در افغانستان ۲»، ص۲۰۸.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۵۱.