محمدحسین شیخ‌زاده
محمدحسین شیخ‌زاده (۱۳۱۰–۱۳۸۷ش) عالم و فعال سیاسی افغانستانی که مبارزاتی سیاسی علیه دولت کمونیستی افغانستان انجام داد.
وی عضو شورای مرکزی شورای علمای شیعه افغانستان و نیز عضو مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت بود. در سال ۱۳۵۸ش در قم حزب دعوت اسلامی افغانستان را تأسیس کرد که در سال ۱۳۶۸ش منحل شد.
شیخ‌زاده دانش‌آموخته حوزه‌های علمیه کابل و نجف بود و در مناطق قره‌باغ غزنی، بِهسود و کابل به تدریس و فعالیت‌های دینی می‌پرداخت.
زندگی‌نامه و تحصیلات
محمدحسین شیخ‌زاده در سال ۱۳۱۰ش در شهر کابل در افغانستان به دنیا آمد. پدرش، شیخ عزیزالله غزنوی از عالمان و مدرسان هزاره بود.
در سال ۱۳۱۸ش همراه پدرش به نجف رفت و دروس حوزوی را نزد پدر و اساتیدی همچون مدرس افغانی گذراند. سال ۱۳۲۹ش به قره‌باغ غزنی، زادگاه پدرش بازگشت و در آنجا همزمان با فعالیت‌های اجتماعی و مذهبی به تکمیل دروس خویش پرداخت و در درس‌های خصوصی پدرش شرکت کرد.
فعالیت‌ها
شیخ‌زاده در غزنی افغانستان به تدریس مشغول بود و تدریس وی تا انتقال به بِهسود و کابل در سال ۱۳۵۵ش ادامه داشت. پس از پدرش که از سوی مراجعی چون سید ابوالحسن اصفهانی و سید محسن حکیم وکالت داشت، وکالت این مراجع را برعهده گرفت. پس از مدتی نمایندگی امام خمینی را در غزنی و هرات نیز عهده‌دار شد.
محمدحسین در منطقه «قلعه شهادت» کابل، در حسینیه‌ای که پدرش عزیزالله غزنوی فعالیت داشت، نماز جماعت و سخنرانی برپا می‌کرد. در کنار این خدمات، به تربیت و آموزش طلاب علوم دینی اهتمام داشت.
فعالیت‌های سیاسی
شیخ‌زاده در سال ۱۳۴۴ش برای نمایندگی انتخابات پارلمان در زمان ظاهرشاه (سلطنت: ۱۳۱۲–۱۳۵۲ش) ثبت‌نام کرد، ولی رأی لازم برای نمایندگی را کسب نکرد. اقدامات دیگر او عبارتند از:
- ارتباط با فعالان شیعه
شیخ‌زاده در اواخر عمرِ سید اسماعیل بلخی (۱۲۹۹–۱۳۴۷ش) از عالمان و مبارزان سیاسی افغانستان، با او ملاقات کرد. در اوایل دهه ۱۳۵۰ش، با سید احمد عالم (۱۳۱۰–۱۳۵۷ش) و میرحسین صادقی پروانی (۱۳۱۲–۱۳۹۵ش) و در سال ۱۳۵۲ش با محمد منتظری، فرزند حسینعلی منتظری که به‌طور ناشناس به افغانستان سفر کرده بود، آشنا شد. در سال ۱۳۵۷ش به نجف رفت و در آنجا با امام خمینی دیدار نمود. در این دیدار، امام خمینی وی را به بازگشت تشویق کرد و او به کابل بازگشت.
- حضور در حزب وحدت اسلامی
شیخ‌زاده پس از پیوستن به حزب وحدت اسلامی به عضویت شورای مرکزی و سپس به عضویت شورای عالی نظارت آن درآمد و مدتی در ایران مسئولیت کمیسیون قضایی حزب وحدت را بر عهده داشت. او سپس با اعضای این حزب در سال ۱۳۷۱ش به کابل رفت و تا سال ۱۳۷۳ش که پایگاه‌های آن با حمله طالبان سقوط کرد، به فعالیت سیاسی و همراهی با شیعیان مشغول بود.
مهاجرت به ایران
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در اواخر سال ۱۳۵۷ش و تشدید سرکوب عالمان از سوی دولت کمونیستی افغانستان، شیخ‌زاده از هرات خارج شد و در ایران سکونت یافت. وی در مدرسه علوی در تهران و سپس در قم با امام خمینی دیدار کرد.
وی در پاییز سال ۱۳۵۸ش در قم، ابتدا گروه «طلوع حق» را تأسیس کرد و پس از مدتی با تعدادی از روحانیان همفکر مانند رمضانعلی محقق افشار و نوراحمد تقدسی، «حزب دعوت اسلامی» را پایه‌گذاری نمود. در سال‌های بعد اعضای سازمان فلاح اسلامی، اکثریت حزب رعد اسلامی و شاخه‌ای از گروه نهضت اسلامی به این حزب پیوستند و نام آن به حزب «دعوت اتحاد اسلامی افغانستان» تغییر کرد. این حزب در تابستان سال ۱۳۶۸ش منحل شد و اعضای آن به حزب وحدت اسلامی افغانستان پیوستند.
درگذشت
محمدحسین شیخ‌زاده در ۸۳ سالگی پس از یک سال تحمل بیماری، در ۱۱ خرداد ۱۳۸۷ش در قم درگذشت و در قبرستان بقیع قم دفن شد.
منابع
- منبع: همرهان مجمع؛ یادنامه شهدا و مرحومین مجمع جهانی اهل بیت(ع)، قم، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، ۱۴۰۱ش.
اعضای مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت | ||
|---|---|---|
| کشورهای آسیایی | جلال‌الدین رحمت • محمدحسین شیخ‌زاده • عقیل ترابی • حسین کورانی • محمد ساوادا • سید محمدنقی شاهرخی • حسین شاکری • عبدالامیر قبلان • قربانعلی عرفانی • سید محمدباقر مهری • سید کلب صادق نقوی • عبدالامیر جمری • سید جعفر مرتضی عاملی • سید مصطفی موسوی صفوی • فؤاد مقدادی • زینب محمد عیسی • میرحسین صادقی پروانی • میرزا محمد اطهر • ناصر صرخوه • سید نیازحسین نقوی • سید محمد بحرالعلوم • محمدشفیع شیرازی • محمدحسین ذاکری • محمد یوسف واعظی شهرستانی • احمد حسین یعقوب
• حسین کورانی |  |
| کشورهای اروپایی | ||
| کشورهای افریقایی | ||
| سایر | ||