پرش به محتوا

کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ دسامبر ۲۰۲۱
جز
خط ۳۵: خط ۳۵:
طبق دیدگاهی دیگر، برای اینکه تاریخ پیدایش علم کلام مشخص شود، ابتدا باید منظور از علم کلام را روشن کرد.<ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹.</ref> اگر مقصود از علم کلام، گفتگو درباره عقاید دینی باشد، تاریخ پیدایش آن، هم‌زمان با تاریخ ظهور [[اسلام]] است؛ زیرا این مباحث در [[قرآن]] و [[حدیث|روایات]] و در بحث‌های [[پیامبر(ص)]] با بت‌پرستان و [[اهل کتاب]] درباره [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]] جریان داشته است. <ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹؛‌ همچنین نگاه کنید به مطهری، مجموعه آثار، ج۳، ص۵۹.</ref>
طبق دیدگاهی دیگر، برای اینکه تاریخ پیدایش علم کلام مشخص شود، ابتدا باید منظور از علم کلام را روشن کرد.<ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹.</ref> اگر مقصود از علم کلام، گفتگو درباره عقاید دینی باشد، تاریخ پیدایش آن، هم‌زمان با تاریخ ظهور [[اسلام]] است؛ زیرا این مباحث در [[قرآن]] و [[حدیث|روایات]] و در بحث‌های [[پیامبر(ص)]] با بت‌پرستان و [[اهل کتاب]] درباره [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]] جریان داشته است. <ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹؛‌ همچنین نگاه کنید به مطهری، مجموعه آثار، ج۳، ص۵۹.</ref>


اما اگر منظور، مباحثه‌های کلامی میان خود مسلمانان و پیدایش فرقه‌های دینی و کلامی است، تاریخ پیدایش آن، پس از رحلت [[پیامبر(ص)]] است. از مهم‌ترین اختلافات در آن زمان، اختلاف بر سر مسئله [[خلافت|امامت و خلافت]]  و [[قضا و قدر]] و [[اسما و صفات|صفات خداوند]] و [[ماجرای حکمیت|ماجرای حَکَمیَت]] بود که به‌دنبال این اختلافات، فرقه‌های [[قدریه|قَدَریه]]، [[مشبهه|مشبَّهه]]، [[خوارج]] و دیگران به‌وجود آمدند.<ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹ـ۱۱۰.</ref> اگر هم منظور از کلام، ظهور مذاهب کلامیِ دارای اصول و قواعد تعریف‌شده و روش معین کلامی است، تاریخ پیدایش آن به آغاز [[سده دوم هجری|قرن دوم هجری]] باز می‌گردد. <ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۰.</ref>
اما اگر منظور، مباحثه‌های کلامی میان خود مسلمانان و پیدایش فرقه‌های دینی و کلامی است، تاریخ پیدایش آن، پس از رحلت [[پیامبر(ص)]] است. از مهم‌ترین اختلافات در آن زمان، اختلاف بر سر مسئله [[خلافت|امامت و خلافت]]  و [[قضا و قدر]] و [[اسما و صفات|صفات خداوند]] و [[ماجرای حکمیت|ماجرای حَکَمیَت]] بود که به‌دنبال این اختلافات، فرقه‌های [[قدریه|قَدَریه]]، [[مشبهه|مشبِّهه]]، [[خوارج]] و دیگران به‌وجود آمدند.<ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۹ـ۱۱۰.</ref> اگر هم منظور از کلام، ظهور مذاهب کلامیِ دارای اصول و قواعد تعریف‌شده و روش معین کلامی است، تاریخ پیدایش آن به آغاز [[سده دوم هجری|قرن دوم هجری]] باز می‌گردد. <ref>ربانی گلپایگانی، درآمدی بر علم کلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۰.</ref>


===عوامل پیدایش و گسترش===
===عوامل پیدایش و گسترش===
۱۷٬۸۸۳

ویرایش