الخصائص الزینبیة (کتاب)

الخصائص الزینبیة

اطلاعات کتاب
نام‌های دیگر	ویژگی‌های حضرت زینب(س)
نویسنده	سید نورالدین جزائری
تاریخ نگارش	۱۳۴۱ق
موضوع	سرگذشت و فضائل حضرت زینب(س)
زبان	عربی
به کوشش	ناصر باقری بیدهندی
تعداد جلد	۱
تعداد صفحات	۲۹۷
قطع	وزیری شومیز
ترجمه به دیگر زبان‌ها	فارسی
اطلاعات نشر
ناشر	دار الحوراء
محل نشر	بیروت
تاریخ نشر	۱۴۲۵ق/۲۰۰۴م
نوبت چاپ	اول
نوع رسانه	کتاب
نسخه الکترونیکی	http://alfeker.net/library.php?id=3284

الخصائص الزینبیه کتابی است درباره ویژگی‌های حضرت زینب(س) از سید نورالدین جزائری به زبان عربی. در این کتاب به سرگذشت، صفات و ویژگی‌های حضرت زینب(س)، از جمله عالمة غیر مُعَلّمة، نائبة الزهراء و عصمت صغریٰ، با استناد به روایات و متون تاریخی و تفسیری پرداخته شده است. برخی از مراجع تقلید معاصرِ نویسنده همچون سید ابوالحسن اصفهانی و آقاضیاء عراقی بر این کتاب تقریظ نوشته‌اند. این کتاب ابتدا در نجف و سپس در ایران و لبنان به چاپ رسیده است. ترجمه فارسی آن با عنوان «ویژگی‌های حضرت زینب(س)» توسط انتشارات مسجد جمکران، منتشر شده و تا سال ۱۳۹۳ش به چاپ دهم رسیده است.

معرفی و اهمیت

الخصائص الزینبیة کتابی نوشته سید نورالدین جزائری (۱۳۱۳-۱۳۸۴ق) است که با استفاده از روایات، متون تاریخی و تفسیری به ویژگی‌های حضرت زینب(س) می‌پردازد. سید نورالدین فرزند سید محمدجعفر از نوادگان سید نعمت‌الله جزایری است. او دانش‌آموخته حوزه علمیه نجف بود و از محمدباقر قائنی بیرجندی، محمدحسین کاشف‌الغطاء، آقابزرگ تهرانی و آقاضیاء عراقی اجازه اجتهاد دریافت کرده بود.

تقریظ مراجع تقلید بر کتاب

سید ابوالحسن اصفهانی، محمدعلی مرعشی شهرستانی، آقاضیاء عراقی و سید محمد حسینی فیروزآبادی از مراجع تقلیدِ هم‌عصرِ با نویسنده، بر آن تقریظ نوشته و از نویسنده و کتاب تمجید کرده‌اند. سید ابوالحسن اصفهانی این کتاب را کاشف از کاوش فراوان، تلاش بسیار و وفور آگاهی نویسنده دانسته است. آقاضیاء عراقی نیز مطالب آن را متین، متقن و استوار دانسته است.

انگیزه نگارش

به گفته نویسنده، نظر به این که مطالب ناصحیح و گاهی ناروا در کتاب‌ها درباره شخصیت و زندگانی حضرت زینب(س)، به چشم می‌خورد، وی در اواخر عمر تصمیم گرفت تنها با استفاده از مطالب مستند به کتاب‌های معتبر، تصویر حقیقی، درست و صحیح از حضرت زینب(س) ارائه و کتاب جامعی درباره هویت و شخصیت آن حضرت تقدیم خوانندگان نماید.

ترجمه کتاب الخصائص الزینبیة به فارسی.

محتوا و ساختار

به گفته نویسنده در مقدمه کتاب، او چهل ویژگی حضرت زینب(س) را در این کتاب بررسی کرده است. اما آن‌چه در اصل کتاب که به زبان عربی و توسط انتشارات دار الحوراء لبنان چاپ شده، تنها بیست و یک ویژگی بررسی شده است. همچنین پیش از آغاز بحث، چهار مقدمه با عناوین: ۱. اعتبار کتاب، ۲. تکریم انسان، ۳. فرزندان حضرت زهرا(س)، فرزندان رسول خدا(ص) هستند؛ ۴. آغاز خلقت حضرت زهرا(س) و ائمه طاهرین از نسل آن حضرت، نوشته شده است. از صفات و ویژگی‌هایی که برای حضرت زینب(س) در این کتاب آمده، می‌توان به این عناوین اشاره کرد:

صدیقه، محبوبه مصطفی(ص)، عالمة غیر معلمة، نائبة الزهراء(س)، شریکة الحسین(ع)، ام‌المصائب، عقیله، شجاعت، فصاحت و بلاغت، رضایت به قضای خداوند.

یکی از ویژگی‌هایی شمرده برای حضرت زینب(س)، مقام عصمت صغری است. به گفته نویسنده، عصمت دارای درجات و مراتب و بالاترین درجه آن مخصوص رسول‌خدا(ص) و اهل‌بیت(ع) است؛ اما از آن‌جایی که حضرت زینب(س) در تهذیب نفس، انجام عبادات و کسب تقوا بسیار کوشیده، به مقام عصمت صغری رسیده است. دلیل او برای این مدعا، اشاراتی است که امام زین العابدین(ع) در بعضی از خطبه‌هایش داشته است. هرچند که به صورت مشخص نگفته است که مقصودش کدام خطبه‌ها است.

انتشار

به گفته باقری بیدهندی، محقق ترجمه فارسی کتاب، الخصائص الزینبیة برای نخستین بار در سال ۱۳۴۱ق در نجف و پس از استقبال علما و مردم، بارها در ایران، لبنان و عراق به چاپ رسیده است. این کتاب توسط انتشارات دار الحوراء در بیروت، نخستین بار در سال۱۴۲۵ق به چاپ رسیده است.

انتشارات مسجد جمکران این کتاب را با عنوان «ویژگی‌های حضرت زینب علیها السلام» به زبان فارسی ترجمه و با تحقیق ناصر باقری بیدهندی منتشر کرده که در سال۱۳۹۳ش به چاپ دهم رسیده است.

همچنین انتشارات مسجد جمکران این کتاب را با عنوان «و اینگونه است زینب» تلخیص و متناسب با ادبیات و نیاز امروز به قلم محمود سوری در ۲۵۶ صفحه به چاپ رسانده است.