Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۱۷
ویرایش
تفسیر عیاشی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←نسخ تفسیر) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== معرفی کتاب == | == معرفی کتاب == | ||
تفسیر عَیّاشی، از تفسیرهای کهن امامی متعلق به عصر [[غیبت صغرا]] (۲۶۰ـ۳۲۹ق)است و همچون دیگر آثار [[امامیه]] در این دوره، جنبه [[روایت|روایی]] بر آن غالب است؛ با این حال، به دلیل توجه مؤلف به [[آیات الاحکام]]، ویژگی فقهی این تفسیر بیشتر از دیگر تفاسیر کهن امامیه، همچون [[تفسیر فرات کوفی]] و [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی]]، است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به عیّاشی، | تفسیر عَیّاشی، از تفسیرهای کهن امامی متعلق به عصر [[غیبت صغرا]] (۲۶۰ـ۳۲۹ق)است و همچون دیگر آثار [[امامیه]] در این دوره، جنبه [[روایت|روایی]] بر آن غالب است؛ با این حال، به دلیل توجه مؤلف به [[آیات الاحکام]]، ویژگی فقهی این تفسیر بیشتر از دیگر تفاسیر کهن امامیه، همچون [[تفسیر فرات کوفی]] و [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی]]، است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به عیّاشی، تفسیر عیاشی، ج۱، ص۱۹۲، ۲۳۸، ۲۴۸.</ref> | ||
{{تفسیر}} | {{تفسیر}} | ||
=== مفقود شدن بخشی از کتاب === | === مفقود شدن بخشی از کتاب === | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== جایگاه مؤلف و تفسیر == | == جایگاه مؤلف و تفسیر == | ||
{{اصلی|محمد بن مسعود عیاشی}} | {{اصلی|محمد بن مسعود عیاشی}} | ||
عالمان [[علم رجال|رجالی]] و شرح‌حال‌نویسان شیعه و [[اهل سنت]]، با اینکه عیاشی را ستوده و وی را از [[فقیه|فقها]]، [[محدث|محدثان]] و بزرگان شیعه دانسته‌اند؛ <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۲۴۴. طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۱۲.</ref> اما گفته‌اند وی از افراد ضعیف، بسیار روایت می‌کرده است.<ref>نجاشی، | عالمان [[علم رجال|رجالی]] و شرح‌حال‌نویسان شیعه و [[اهل سنت]]، با اینکه عیاشی را ستوده و وی را از [[فقیه|فقها]]، [[محدث|محدثان]] و بزرگان شیعه دانسته‌اند؛ <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۲۴۴. طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۱۲.</ref> اما گفته‌اند وی از افراد ضعیف، بسیار روایت می‌کرده است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص۳۵۰.</ref> | ||
بسیاری از بزرگان شیعه نظیر [[سید هاشم بحرانی]] در تفسیر [[البرهان فی تفسیر القرآن|البرهان]]، [[مجلسی دوم|مجلسی]] در [[بحارالانوار]] و [[فیض کاشانی]] در [[تفسیر صافی]]، از این تفسیر بسیار نقل کرده‌اند. [[علامه طباطبایی]]، مقدمه‌ای بر این کتاب نگاشته و اهمیت و جایگاه این تفسیر را بیان کرده است.<ref>عیاشی، مقدمه تفسیر عیاشی، ص۳ - ۵.</ref> | بسیاری از بزرگان شیعه نظیر [[سید هاشم بحرانی]] در تفسیر [[البرهان فی تفسیر القرآن|البرهان]]، [[مجلسی دوم|مجلسی]] در [[بحارالانوار]] و [[فیض کاشانی]] در [[تفسیر صافی]]، از این تفسیر بسیار نقل کرده‌اند. [[علامه طباطبایی]]، مقدمه‌ای بر این کتاب نگاشته و اهمیت و جایگاه این تفسیر را بیان کرده است.<ref>عیاشی، مقدمه تفسیر عیاشی، ص۳ - ۵.</ref> | ||
== ویژگی‌های تفسیر == | == ویژگی‌های تفسیر == | ||
عیاشی، نخست در مقدمه‌ای کوتاه به ذکر احادیثی در فضیلت [[قرآن کریم]]، ترک روایت احادیث مخالف با قرآن، مذمت تفسیر به رأی، بررسی علوم قرآنی مانند [[ناسخ و منسوخ]]، ظاهر و باطن و [[محکم و متشابه]] و لزوم مراجعه به [[ائمه معصومین|ائمه معصومین(ع)]] برای فهم و [[تفسیر]] قرآن، پرداخته است.<ref>عیاشی، | عیاشی، نخست در مقدمه‌ای کوتاه به ذکر احادیثی در فضیلت [[قرآن کریم]]، ترک روایت احادیث مخالف با قرآن، مذمت تفسیر به رأی، بررسی علوم قرآنی مانند [[ناسخ و منسوخ]]، ظاهر و باطن و [[محکم و متشابه]] و لزوم مراجعه به [[ائمه معصومین|ائمه معصومین(ع)]] برای فهم و [[تفسیر]] قرآن، پرداخته است.<ref>عیاشی، تفسیر عیاشی، ص۸ - ۱۸.</ref> | ||
مؤلف همچون دیگر آثار تفسیری [[شیعه|شیعی]] در این دوره، روایاتی در باب فضائل [[اهل بیت(ع)]] و مثالب دشمنان آنان دارد و در صدد ترویج اعتقادات و آموزه‌های [[امامیه]] است. | مؤلف همچون دیگر آثار تفسیری [[شیعه|شیعی]] در این دوره، روایاتی در باب فضائل [[اهل بیت(ع)]] و مثالب دشمنان آنان دارد و در صدد ترویج اعتقادات و آموزه‌های [[امامیه]] است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
وجه تمایز تفسیر عیاشی نسبت به [[تفسیر قمی]] و [[تفسیر فرات کوفی]] (دیگر تفاسیر روایی سده‌های نخست) را می‌توان در توجه ویژه عیاشی به وجوه فقهی [[آیات الاحکام]] دانست. عیاشی به مسائل [[کلام|کلامی]] و فرقه‌های شیعی و غیر شیعی نیز پرداخته و روایاتی را در این باره آورده است. | وجه تمایز تفسیر عیاشی نسبت به [[تفسیر قمی]] و [[تفسیر فرات کوفی]] (دیگر تفاسیر روایی سده‌های نخست) را می‌توان در توجه ویژه عیاشی به وجوه فقهی [[آیات الاحکام]] دانست. عیاشی به مسائل [[کلام|کلامی]] و فرقه‌های شیعی و غیر شیعی نیز پرداخته و روایاتی را در این باره آورده است. | ||
حذف اسانید و [[حدیث مرسل|مرسل بودن]] احادیث، از دیگر خصوصیت‌های تفسیر عیاشی است که توسط تدوین‌کننده و ناقلان آن صورت گرفته است. بنا بر آنچه در مقدمه آمده است وی اسناد را حذف کرده تا هم اختصار و سهولت برای کاتبان باشد و هم در فرصتی مناسب، این متن را نزد کسی که آن را به طریق سماع یا اجازه از مؤلف به دست آورده، عرضه کند.<ref>عیاشی، مقدمه | حذف اسانید و [[حدیث مرسل|مرسل بودن]] احادیث، از دیگر خصوصیت‌های تفسیر عیاشی است که توسط تدوین‌کننده و ناقلان آن صورت گرفته است. بنا بر آنچه در مقدمه آمده است وی اسناد را حذف کرده تا هم اختصار و سهولت برای کاتبان باشد و هم در فرصتی مناسب، این متن را نزد کسی که آن را به طریق سماع یا اجازه از مؤلف به دست آورده، عرضه کند.<ref>عیاشی، مقدمه تفسیر عیاشی، ص۲.</ref> | ||
== چاپ‌ها== | == چاپ‌ها== | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110209173201-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%20%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B4%D9%8A%E2%80%8C%20%D9%88%20%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%8A%E2%80%8C%20%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%AF%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%20%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF%20%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%D9%8A%D9%84%E2%80%8C.pdf تفسیر عیاشی و بازیابی اسانید روایات آن در شواهد التنزیل] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110209173201-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%20%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B4%D9%8A%E2%80%8C%20%D9%88%20%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%8A%E2%80%8C%20%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%AF%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%20%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF%20%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%B2%D9%8A%D9%84%E2%80%8C.pdf تفسیر عیاشی و بازیابی اسانید روایات آن در شواهد التنزیل] | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101208155227-378.pdf تفسیر عیاشی و مؤلف آن] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101208155227-378.pdf تفسیر عیاشی و مؤلف آن] | ||