پرش به محتوا

ربوبیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(درج الگوی درجه بندی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
ربوبیت تکوینی و تشریعی، از تقسیمات ربوبیت است؛ مراد از ربوبیت تکوینی، اداره امور جهان است، و ربوبیت تشریعی مربوط به فرستادن پیامبران و کتاب‌های الهی، قانونگذاری و [[تشریع]] است. گفته شده که ربوبیت الهی منحصر در تدبیر و اداره امور دنیا نیست، بلکه تدبیر امور در [[آخرت]] نیز توسط خدا انجام می‌گیرد.
ربوبیت تکوینی و تشریعی، از تقسیمات ربوبیت است؛ مراد از ربوبیت تکوینی، اداره امور جهان است، و ربوبیت تشریعی مربوط به فرستادن پیامبران و کتاب‌های الهی، قانونگذاری و [[تشریع]] است. گفته شده که ربوبیت الهی منحصر در تدبیر و اداره امور دنیا نیست، بلکه تدبیر امور در [[آخرت]] نیز توسط خدا انجام می‌گیرد.


بر اساس [[توحید در ربوبیت]]، تنها مدبر و کارگردان جهان خداوند است. تلازم ربوبیت و خالقیت و نیز دلالت وحدت و هماهنگی نظام جهان بر یگانگی مدبّر، از جمله دلایل توحید در ربوبیت شمرده شده است. آیه «لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا» و برخی روایات نیز دلالت بر توحید ربوبی دارند.
بر اساس [[توحید در ربوبیت]]، تنها مدبر و کارگردان جهان خداوند است. تلازم ربوبیت و خالقیت و نیز دلالت وحدت و هماهنگی نظام جهان بر یگانگی مدبّر، از جمله دلایل توحید در ربوبیت شمرده شده است. آیه «لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللهُ لَفَسَدَتا» و برخی روایات نیز دلالت بر توحید ربوبی دارند.


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
ربوبیت از [[صفات ذات و صفات فعل|صفات فعل خداوند]]،<ref>عسکری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۷۸ش، ج‏۱، ص۱۴۹؛ جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۴۲۶؛ مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۸۳.</ref> به معنای تدبیر و اداره امور عالم{{یادداشت|[[علامه طباطبایی]] تدبیر را به ایجاد نظم و ترتیب در اشیاء و قرار دادن هر یک از آنها در جای مخصوص خود برای رسیدن به غرض مطلوب معنا کرده و مراد از تدبیر امر جهان را نیز ایجاد نظمی خاص در میان موجودات به طوری که هر موجودی به کمال مطلوب خود برسد، دانسته است.(علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۲۸۹ و ۲۹۰)}} است.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۵، ص۳۳۴؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۱۳۵؛ سبحانی، التوحید و الشرک، ۱۳۸۴ش، ص۶۲ و ۶۷.</ref>  
ربوبیت از [[صفات ذات و صفات فعل|صفات فعل خداوند]]،<ref>عسکری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۷۸ش، ج‏۱، ص۱۴۹؛ جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۴۲۶؛ مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۸۳.</ref> به معنای تدبیر و اداره امور عالم{{یادداشت|[[علامه طباطبایی]] تدبیر را به ایجاد نظم و ترتیب در اشیاء و قرار دادن هر یک از آنها در جای مخصوص خود برای رسیدن به غرض مطلوب معنا کرده و مراد از تدبیر امر جهان را نیز ایجاد نظمی خاص در میان موجودات به طوری که هر موجودی به کمال مطلوب خود برسد، دانسته است.(علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۲۸۹ و ۲۹۰)}} است.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۵، ص۳۳۴؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۱۳۵؛ سبحانی، التوحید و الشرک، ۱۳۸۴ش، ص۶۲ و ۶۷.</ref>  


به باور [[شیخ طوسی]]، فقیه و مفسر شیعه در قرن پنجم هجری، ربوبیت، ایجاد حالت‌های پی در پی در چیزی است تا آن چیز در تربیت به حد کمال برسد و [[خداوند]] از آنجا که خالق عالَم است، رب مخلوقات نیز هست.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۷۱و۴۷۲.</ref> از نظر [[سید مرتضی عسکری]]، سیره‌نگار و مورخ شیعه قرن پانزدهم هجری، معنای رب و ربوبیت در اصطلاح اسلامی عبارت است از تربیت و تدبیر مخلوقات در طی مراحل زندگی تا هر یک از آنها به درجه کمال وجودی خود برسند.<ref>عسکری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۷۸ش، ج‏۱، ص۱۴۹ و ۱۵۰.</ref>  
به باور [[شیخ طوسی]]، فقیه و مفسر شیعه در قرن پنجم هجری، ربوبیت، ایجاد حالت‌های پی در پی در چیزی است تا آن چیز در تربیت به حد کمال برسد و [[خداوند]] از آنجا که خالق عالَم است، ربّ مخلوقات نیز هست.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۷۱و۴۷۲.</ref> از نظر [[سید مرتضی عسکری]]، سیره‌نگار و مورخ شیعه قرن پانزدهم هجری، معنای رب و ربوبیت در اصطلاح اسلامی عبارت است از تربیت و تدبیر مخلوقات در طی مراحل زندگی تا هر یک از آنها به درجه کمال وجودی خود برسند.<ref>عسکری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۷۸ش، ج‏۱، ص۱۴۹ و ۱۵۰.</ref>  


از دیدگاه [[محمدتقی مصباح یزدی]]، فیلسوف و متکلم شیعه، ربوبیت مطلقه الهی بدین معنا است که مخلوقات در همه شئون وجودی وابسته به آفریننده هستند و او است که آفریدگان را اداره می‌کند و روزی‌خواران را به وسیله روزی‌هایی که می‌آفریند، روزی می‌دهد و موجودات دارای شعور (انسان) را با وسایل درونی مانند عقل و با وسایل بیرونی مانند پیامبران و کتب آسمانی هدایت می‌کند و احکام و تکالیفی برای مکلفان تعیین می‌کند.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۸۳و۸۴.</ref>  
از دیدگاه [[محمدتقی مصباح یزدی]]، فیلسوف و متکلم شیعه، ربوبیت مطلقه الهی بدین معنا است که مخلوقات در همه شئون وجودی وابسته به آفریننده هستند و او است که آفریدگان را اداره می‌کند و روزی‌خواران را به وسیله روزی‌هایی که می‌آفریند، روزی می‌دهد و موجودات دارای شعور (انسان) را با وسایل درونی مانند عقل و با وسایل بیرونی مانند پیامبران و کتب آسمانی هدایت می‌کند و احکام و تکالیفی برای مکلفان تعیین می‌کند.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۸۳و۸۴.</ref>  
۱۶٬۷۷۵

ویرایش