سید محمدعلی موحد ابطحی

سید محمد علی موحد ابطحی
شناسنامه
نام کامل	سید محمد علی موحد ابطحی
زادروز	مرداد ماه سال ۱۳۰۹ش
شهر تولد	اصفهان
تاریخ درگذشت	سال ۱۳۸۱ش (۷۲ سال)
شهر درگذشت	تهران
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتید	حاج آقا رحیم ارباب • سید مرتضی موحد ابطحی • بروجردی • محمد حجت کوه کمری • امام خمینی • علامه طباطبایی • سید محمدباقر حکیم • سید ابوالقاسم خوئی • سید محسن حکیم • سید جمال الدین گلپایگانی • سید محمود حسینی شاهرودی • سید عبدالهادی شیرازی
شاگردان	سید محمدباقر حکیم • سید احمد مددی موسوی
تألیفات	تهذیب المقال فی تنقیح کتاب الرجالرساله فی آل اعینتاریخ آل زرارهشرح وسائل الشیعهمسائلی از فقه شیعهبررسی و نقد و تحلیل پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامیمناسک حج و عمرهقواعد الرجالجامع الاخبار

سید محمد علی موحد ابطحی (۱۳۰۹-۱۳۸۱ش) فقیه، رجالی، محدث و از مراجع تقلید شیعه در قرن چهاردهم هجری شمسی. موحد ابطحی تألیف‌های بسیاری داشته است. تهذیب المقال فی علم الرجال، رساله فی آل اعین، شرح وسائل الشیعه از آثار اوست.

زندگی‎نامه

سید محمدعلی موحد ابطحی در ۲۸ صفر ۱۳۴۹ق در اصفهان متولد شد و در شب ۱۳ رجب سال ۱۴۲۳ق (۲۹ شهریور سال ۱۳۸۱ش) در بیمارستانی در تهران درگذشت.^[۱] پیکر او در تهران تشییع شد و در قم در حسینیه‎‌اش دفن گردید.

خاندان

پدر سید محمدعلی؛ مرتضی موحدابطحی بود که در اصفهان به تدریس دروس حوزوی، وعظ و خطابه و ارشاد، و طبابت طب سنتی می‌پرداخت و بیماری علامه طباطبایی را درمان کرده بود. آرامگاه وی در جعفریه شهر اصفهان قرار دارد. مادرش دختر سید محمد تقی موسوی اصفهانی، صاحب کتاب مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم بود.^[۲] برادران او سیدمحمدباقر موحد ابطحی، علی، محمدرضا، حجت، حسن، و حسین هستند. پدر همسرش حاج حسن کافی از تجار قدیم اصفهان بود که پس از خواندن دروس رسائل و مکاسب در حوزه علمیه به تجارت روی آورد.

تحصیلات

وی در هشت سالگی به تحصیل علوم دینی روی آورد و پس از فراگیری علوم مقدماتی، در پانزده سالگی به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد. در درس‌های خارج قم شرکت کرد و در علوم عقلی و نقلی به مدارج بالایی دست یافت. وی در سال۱۳۳۳ در حالی که به درجه اجتهاد رسیده بود برای تکمیل تحصیلاتش به نجف اشرف هجرت کرد و در محضر علمای حوزه علمیه نجف به شاگردی پرداخت. وی در سال ۱۳۵۳ش پس از بیست سال تحصیل و تدریس در نجف، به اصفهان بازگشت و درسال ۱۳۶۷ش دوباره به قم هجرت کرده و به تحقیق، تألیف و تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت.

اساتید

در اصفهان: سید مرتضی موحد ابطحی، عباس ناصح، سید محمد طبیب زاده، سید آقا جان، شیخ محمود مفید، سید محمد باقر حسینی سدهی، شیخ هبة الله هرندی، سید عبدالحسین طیب، حاج آقا رحیم ارباب، میرزا رضا کلباسی، شیخ محمد باقر قزوینی، سید ابوالقاسم طبیب (استاد طب)، میرزا علی آقا شیرازی (استاد طب)
در قم: سید حسین طباطبائی بروجردی، سید محمد حجت کوه کمری، علامه طباطبایی.
در نجف: سید محسن حکیم، سید عبدالهادی شیرازی، سید جمال الدین گلپایگانی، سید محمود حسینی شاهرودی، سید ابوالقاسم خویی

شاگردان

سید احمد مددی، سید محمدباقر حکیم (شهید محراب)، حسن نظام الدین، محقق یزدی، مهدی حائری قزوینی برخی از شاگردان وی هستند.

اجازات

دریافت اجازه: وی از عالمانی مانند: بروجردی، امام خمینی، محقق داماد، گلپایگانی، خوانساری، اراکی، مرعشی نجفی، حکیم، شیرازی، خوئی، آقا بزرگ تهرانی و برخی از علمای مذهب زیدیه اجازه روایت یا اجازه اجتهاد داشت.
صدور اجازه: ابطحی با درخواست سید شهاب الدین مرعشی نجفی برای وی اجازه صادر کرده است.

آثار

از او یکصد و چهل و پنج عنوان کتاب در علوم تفسیر و فقه، اصول و رجال، حدیث، تاریخ، کلام و فلسفه و سایر مسائل اسلامی بر جای مانده و بنا به گفته برخی، شماره دست نویس‌های وی به بیش از هزار عدد می‌رسد.

آثار منتشر شده

تهذیب المقال فی علم الرجال (۵ جلد به چاپ رسیده و ۵ جلد آن هنوز چاپ نشده‌است)
رساله فی آل اعین
تاریخ آل زراره
شرح وسائل الشیعه (۲ جلد ازآن پس از فوت ایشان به چاپ رسید)
مسائلی از فقه شیعه
بررسی و نقد و تحلیل فقهی پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مناسک حج و عمره

پانویس

↑ درگذشت آیت‌الله سیدمحمدعلی موحد ابطحی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
↑ مصاحبه با آیت‌الله حاج سید مرتضی موحد ابطحی اصفهانی، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

منابع

درگذشت آیت‌الله سیدمحمدعلی موحد ابطحی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۳۸۱ش.
مصاحبه با آیت‌الله حاج سید مرتضی موحد ابطحی اصفهانی. مجله حوزه، شماره ۵۸، مهر و آبان ۱۳۷۲ صفحات ۱۹ تا ۴۶.

[1] درگذشت آیت‌الله سیدمحمدعلی موحد ابطحی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

[2] مصاحبه با آیت‌الله حاج سید مرتضی موحد ابطحی اصفهانی، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

[۱]

[۲]

ن ب و رجال‌نویسان
قرن سوم	عبدالله بن جبله کنانی (۲۱۹ق) حسن بن علی بن فضال (۲۲۴ق) حسن بن محبوب (۲۲۴ق) • برقی (۲۸۰ق) • احمد بن علی علوی عقیقی (۲۸۰ق)
قرن چهارم	محمد بن مسعود عیاشی (۳۲۰ق) • کلینی (۳۲۹ق) • ابن عقده (۳۳۳ق) • محمد بن عمر کشی (۳۴۰ق) • ابن ولید قمی (۳۴۳ق) • محمد بن عمر جعابی (۳۵۵ق) • ابوغالب زراری (۳۶۸ق) • شیخ صدوق (۳۸۱ق) • علی بن احمد علوی عقیقی • احمد بن محمد جوهری بغدادی (ابن عیاش)
قرن پنجم	حسین بن عبیدالله غضائری (۴۱۱ق) • ابن غضائری (۴۵۰ق) • شیخ طوسی (۴۶۰ق) • احمد بن علی نجاشی (۴۶۳ق) • ابن نوح سیرافی (پس از ۴۰۸ق)
قرن ششم	ابن شهرآشوب (۵۸۸ق) • شیخ منتجب‌الدین رازی (پس از ۵۸۵ق)
قرن هفتم	ابن طاووس (۶۷۳ق)
قرن هشتم	علامه حلی (۷۲۶ق) • حسن بن داوود حلی (۷۰۷ق)
قرن دهم	حسین بن عبدالصمد حارثی (۹۸۴ق)
قرن یازدهم	حسن بن زین‌الدین عاملی (۱۰۱۱ق) • عبدالنبی جزائری (۱۰۲۱ق) • میرزا محمد استرآبادی (۱۰۲۸ق) • شیخ بهائی (۱۰۳۱ق) • فخرالدین طریحی (۱۰۸۷ق) • شیخ حر عاملی (۱۱۰۴ق) • محمد بن علی اردبیلی • عبدالله شوشتری اصفهانی • مصطفی بن حسین تفرشی • عنایت‌الله قهپایی
قرن دوازدهم	علامه مجلسی (۱۱۱۰ق) • سید علی‌خان مدنی (۱۱۲۰ق) • یوسف بن احمد بحرانی (۱۱۸۶ق) • وحید بهبهانی (۱۲۰۵ق) • سلیمان بن عبدالله ماحوزی (۱۱۲۱ق)
قرن سیزدهم	سید محمدمهدی بحرالعلوم (۱۲۱۲ق) • ابوعلی حائری (۱۲۱۶ق) • آقا محمدعلی بهبهانی (۱۲۱۶ق) • سید محمد مجاهد (۱۲۴۲ق) • محمدجعفر شریعتمدار استرآبادی (۱۲۶۳ق) • سید مهدی موسوی خوانساری (۱۲۴۶ق) • سید محمدشفیع جاپلقی (۱۲۸۰ق)
قرن چهاردهم	ملا علی کنی (۱۳۰۶ق) • سید علی‌اصغر جاپلقی (۱۳۱۳ق) • ابوالمعالی کلباسی (۱۳۱۵ق) • محمدطه نجف (۱۳۲۳ق) • شیخ علی علیاری تبریزی (۱۳۲۷ق) • محمدباقر بهاری همدانی (۱۳۳۳ق) • شیخ علی خاقانی (۱۳۳۴ق) • شیخ محمدباقر زنجانی (۱۳۴۱ق) • ابوتراب خوانساری (۱۳۴۶ق) • عبدالله مامقانی (۱۳۵۱ق) • محدث بیرجندی (۱۳۵۲ق) • ابوالهدی کلباسی (۱۳۵۶ق) • ابوالحسن مشکینی اردبیلی (۱۳۵۸ق) •محمد حرزالدین (۱۳۶۵ق) • ملا علی تبریزی (۱۳۶۷ق) • عبدالرحیم حائری (۱۳۶۷ق) • سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۳۸۰ق)
قرن پانزدهم	سید ابوالقاسم خویی (۱۴۱۳ق) • محمدتقی شوشتری (۱۴۱۶ق) • سید محمدعلی موحد ابطحی (۱۴۲۳ق) • حسن موسوی اصفهانی (۱۴۲۸ق) • جعفر سبحانی • محمدجعفر طبسی • سید موسی شبیری زنجانی • سید احمد حسینی اشکوری
کتاب‌های رجالی شیعه