میر محمدصالح خاتون‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Mashg |
|||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
===آثار علمی=== | ===آثار علمی=== | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
آثار حدیثی و فقهی | *'''آثار حدیثی و فقهی | ||
# شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه]] | ''' | ||
# شرح [[الاستبصار]] | # شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه]]؛ | ||
# رساله اسرار | # شرح [[الاستبصار]]؛ | ||
# رساله | # رساله اسرار الصلوة؛ | ||
# رساله التهلیلیة؛ | |||
# چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]]<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸، ج ۴، ص۵۱۶، ج ۶، ص۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص۸۴، ج ۱۴، ص۹۴، ج ۲۵، ص۲۳۹</ref> | # چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]]<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸، ج ۴، ص۵۱۶، ج ۶، ص۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص۸۴، ج ۱۴، ص۹۴، ج ۲۵، ص۲۳۹</ref> | ||
آثار تفسیری | *'''آثار تفسیری | ||
# تفسیر | ''' | ||
# تفسیر | # تفسیر سورةالاخلاص؛ | ||
آثار کلامی | # تفسیر سورةالفاتحه؛<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۳۵، ۳۳۹</ref> | ||
# الایمان و | *'''آثار کلامی | ||
# الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول | ''' | ||
# رسالةٌ فی عصمة | # الایمان و الکفر؛ | ||
متفرقه | # الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید؛ | ||
# حدائق | # رسالةٌ فی عصمة الانبیاء؛<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۱۹۷و۱۹۸، ۵۱۵و۵۱۶، ج ۵، ص۲۸، ج ۱۵، ص۲۷۳</ref> | ||
# [[ائمه اطهار|ائمه]] و | *'''متفرقه | ||
# رَوادع | ''' | ||
# | # حدائق المقرّبین؛ درباره [[ملائکه]] و سرگذشت [[انبیا]]. | ||
# [[ائمه اطهار|ائمه]] و علما؛ | |||
# رَوادع النفوس؛ در علم [[اخلاق]]. | |||
# ذریعةالنجاح؛ در ادعیه است.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۶، ص۲۸۹، ج۱۰، ص۳۲۳۳، ج ۱۱، ص۲۵۶</ref> | |||
# التقویم الشرعی یا منتخب تقویم المؤمنین؛ که یکی از مباحث آن، روزهای خوش یمن و بد یمن سال است.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۹۷، ۴۰۳، ج ۲۲، ص۳۸۷و۳۸۸ و ج ۱، ص۳۰۶، ج ۲، ص۴۴۰، ج ۳، ص۴۴۷، ج ۷، ص۱۰۷، ۲۴۲، ج ۱۱، ص۴۱-۴۲، ج ۲۰، ص۳۱۹</ref> | # التقویم الشرعی یا منتخب تقویم المؤمنین؛ که یکی از مباحث آن، روزهای خوش یمن و بد یمن سال است.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۹۷، ۴۰۳، ج ۲۲، ص۳۸۷و۳۸۸ و ج ۱، ص۳۰۶، ج ۲، ص۴۴۰، ج ۳، ص۴۴۷، ج ۷، ص۱۰۷، ۲۴۲، ج ۱۱، ص۴۱-۴۲، ج ۲۰، ص۳۱۹</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۹ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۷
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۰۵۸ق |
| تاریخ وفات | ۱۱۲۶ق |
| محل دفن | نجف |
| شهر وفات | اصفهان |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محمدبن حسن شِروانی، آقا حسین خوانساری، محمدباقر مجلسی |
| شاگردان | محمدحسین خاتون‌آبادی، سید نورالدین جزایری |
| محل تحصیل | اصفهان |
| اجازه روایت از | محمدباقر مجلسی |
| سایر | امام جمعه، سرپرست حوزه علمیه اصفهان، شیخ الاسلام |
میر محمد صالح خاتون آبادی (۱۰۵۸ق ۱۱۲۶ق) فقیه، محدّث امامی قرن یازدهم و دوازدهم، شاگرد و داماد محمد باقر مجلسی است. پس از درگذشت مجلسی امام جمعه و شیخ الاسلام اصفهان شد.
ولادت و درگذشت
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در ۱۰۵۸ق در خانواده‌ای مشهور در اصفهان به دنیا آمد.
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادی، در برخی منابع[۱]۱۱۱۶ق ذکر شده، اما در تتمیم وقایع السنین و الاعوام، در ذکر رویدادهای سال‌های ۱۱۲۴ق تا ۱۱۲۶ق از او نام برده شده[۲] و بنابراین به نظر می‌رسد که تاریخ وفات او ۱۱۲۶ق است و سال فوت میر اسماعیل خاتون آبادی، از عموزادگان او، ۱۱۱۶ق بوده است. میرمحمدصالح در اصفهان درگذشت و در نجف به خاک سپرده شد.[۳]
اساتید
خاتون آبادی فقه و حدیث را نزد محمدبن حسن شِروانی، معروف به ملامیرزا (متوفی ۱۰۹۸ق) فراگرفت. بیست سال نزد آقا حسین خوانساری (متوفی ۱۰۹۸ق) درس خواند و شرح اشارات، شفا و شرح لمعه را از او فراگرفت. سی سال نیز نزد محمدباقر مجلسی (متوفی ۱۱۱۰ق) شاگردی و از او اجازه نقل حدیث داشت.[۴]
وی ابتدا به حکمت و علوم عقلی گرایش داشت، اما بعدها با تأثیرپذیری از محمدباقر مجلسی، بیشتر به تحصیل و تحقیق در فقه و حدیث روی آورد[۵] و در کلام و تفسیر قرآن نیز تبحر یافت.[۶]
شاگردان
- فرزندش میرمحمدحسین خاتون آبادی
- خواهرزاده‌اش ابوالحسن بن محمدطاهر فتونی (متوفی ۱۱۳۸ق یا ۱۱۳۹ق)
- احمدبن اسماعیل جزائری (متوفی ۱۱۵۱ق)
- نورالدین بن نعمت الله جزائری (متوفی ۱۱۵۸ق)
- احمد علوی خاتون آبادی (متوفی ۱۱۶۱ق)[۷]
آثار علمی
- آثار حدیثی و فقهی
- شرح کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه؛
- شرح الاستبصار؛
- رساله اسرار الصلوة؛
- رساله التهلیلیة؛
- چندین رساله درباره رؤیت هلال[۸]
- آثار تفسیری
- تفسیر سورةالاخلاص؛
- تفسیر سورةالفاتحه؛[۹]
- آثار کلامی
- الایمان و الکفر؛
- الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید؛
- رسالةٌ فی عصمة الانبیاء؛[۱۰]
- متفرقه
داماد علامه مجلسی
خاتون آبادی، داماد محمدباقر مجلسی و بسیار مورد احترام و اعتماد او بود.[۱۳] چنانچه هنگام وفات مجلسی، هشت مجلد از بحارالانوار به صورت مُسَوَّده و پیش نویس و بدون توضیح باقی مانده بود، و مجلسی، اتمام آن را به میرمحمدصالح وصیت کرد. همچنین مجلسی از وی خواسته بود شرح ناتمام او بر کافی، با نام مرآة العقول را به پایان رساند.[۱۴]
مناصب
خاتون آبادی پس از درگذشت مجلسی، با وجود عالمان بزرگی مانند فاضل هندی (متوفی ۱۱۳۷ق) و آقا جمال الدین خوانساری (متوفی ۱۱۲۲ق)، امام جمعه و سرپرست حوزه علمی اصفهان شد[۱۵] و پس از وفات جعفر بن عبداللّه کمَرِه‌ای (شیخ الاسلام اصفهان) در ۱۱۱۵ق، شیخ الاسلام شهر شد.[۱۶]
پس از مدتی مناسبات او با شاه سلطان حسین (حکومت: ۱۱۰۵۱۱۳۵ق)، که از ابتدا نیز رغبت چندانی به انتصاب او در این سِمَت نداشت، تیره گشت و در ربیع الآخر ۱۱۲۴ق عزل شد ولی بار دیگر در ۱۱۲۵ق، با وساطت مریم بیگم عمه شاه، به این سمت منصوب شد.[۱۷]
پانویس
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸
- ↑ خاتون آبادی، عبدالحسین ص۵۶۵-۵۶۷
- ↑ آقابزرگ طهرانی، طبقات، ص۳۶۸؛ حسینی اشکوری، ص۱۱۱
- ↑ خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۲-۲۳۴؛ حسینی اشکوری، ص۱۱۱
- ↑ خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۳ - ۲۳۴
- ↑ موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۱۲، ص۳۸۴
- ↑ امین، ج ۲، ص۴۸۰ ؛ حسینی اشکوری، ص۱۲۱۳، ۱۱۱
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸، ج ۴، ص۵۱۶، ج ۶، ص۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص۸۴، ج ۱۴، ص۹۴، ج ۲۵، ص۲۳۹
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۳۵، ۳۳۹
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۱۹۷و۱۹۸، ۵۱۵و۵۱۶، ج ۵، ص۲۸، ج ۱۵، ص۲۷۳
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۶، ص۲۸۹، ج۱۰، ص۳۲۳۳، ج ۱۱، ص۲۵۶
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۹۷، ۴۰۳، ج ۲۲، ص۳۸۷و۳۸۸ و ج ۱، ص۳۰۶، ج ۲، ص۴۴۰، ج ۳، ص۴۴۷، ج ۷، ص۱۰۷، ۲۴۲، ج ۱۱، ص۴۱-۴۲، ج ۲۰، ص۳۱۹
- ↑ خوانساری، ج ۲، ص۳۶۴؛ نوری، ص۱۴۸
- ↑ خاتون آبادی، محمدصالح، ص۲۳۳ ؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۴۱۵
- ↑ خوانساری، ج ۲، ص۳۶۴؛ حبیب آبادی، ج ۲، ص۳۱۵، ۳۱۸و۳۱۹؛ امین، ج ۹، ص۲۵۳
- ↑ خاتون آبادی، عبدالحسین، ص۵۵۳-۵۵۵
- ↑ خاتون آبادی، عبدالحسین، ص۵۶۵
منابع
- آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمدمنزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳
- آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الکواکب المنتشرة فی القرن الثانی بعدالعشرة، چاپ علی نقی منزوی، تهران ۱۳۷۲ش
- امین، محسن، اعیان الشیعة، بیروت، ۱۴۰۳ق
- حبیب آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، اصفهان ۱۳۶۲ش
- حسینی اشکوری، احمد، تلامذةالعلامة المجلسی و المجازون منه، چاپ محمود مرعشی، قم ۱۴۱۰
- خاتون آبادی، عبدالحسین بن محمدباقر، وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵ هجری، چاپ محمدباقر بهبودی، تهران ۱۳۵۲ش
- خاتون آبادی، محمدصالح، حدائق المقربین، نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی،ش ۳/۵۵۰۱
- خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، چاپ اسداللّه اسماعیلیان، قم، ۱۳۹۲ق
- موسوعة طبقات الفقهاء، اشراف جعفر سبحانی، قم: مؤسسة الامام الصادق، ۱۴۱۸۱۴۲۴
- نوری، حسین، فیض قدسی: زندگینامه علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷۱۱۱۰ه.ق)، ترجمه جعفر نبوی، تهران ۱۳۷۴ش
پیوند به بیرون
- صفحههایی که از پانویس با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند
- عالمان شیعه دوره صفویه
- فقیهان شیعه قرن ۱۲ (قمری)
- محدثان شیعه قرن ۱۱ (قمری)
- محدثان شیعه قرن ۱۲ (قمری)
- مدفونان در نجف
- خاندان خاتون‌آبادی
- امامان جمعه اصفهان
- شیخالاسلامهای حکومت صفوی
- امامان جمعه دوره صفوی
- نوادگان امام سجاد
- شاگردان علامه مجلسی
- دانشآموختگان حوزه علمیه اصفهان