غایة المرام فی فضائل علی و اولاده الکرام (کتاب)

از ویکی شیعه
غایة المرام فی فضائل علی و اولاده الکرام
اطلاعات کتاب
نویسندهحسن شیعی سبزواری
موضوعفضائل امام علی(ع)
زبانعربی
تعداد جلدیک جلد
ترجمه به دیگر زبان‌هاعربی
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث
تاریخ نشر۱۳۸۰ش


غایَةُ المَرام فی فَضائل عَلی وَ اولادهِ الکِرام کتابی به زبان عربی نوشته حسن بن حسین شیعی سبزواری عالم شیعه در قرن هشتم قمری. مؤلف، عمده آثارش درباره زندگانی و بیان فضائل و معجزات امامان معصوم بوده[۱] و در این اثر هم با استفاده از روایات شیعه و سنی، به فضایل امام علی(ع) و اهل‌بیت(ع) پرداخته است.[۲] در کتاب غایه المرام، ۱۱۲ روایت از شیعه و سنی با حذف سلسله‌سندهایشان نقل شده است.[۳]

نویسنده در مقدمه با تعبیر «جَمَعَها الحسنُ الشّیعی السَّبزواری وَ سَمّاها غایةُ المَرام» به نام خود و کتاب تصریح کرده است.[۴] شیعی سبزواری در این اثر، کاملاً از ابن‌شاذان قمی و کتابش مئة منقبه تأثیر پذیرفته، به‌گونه‌ای که شکل مطالب و تعداد روایات غایة المرام با کتاب ابن‌شاذان، هم‌ساختار است.[۵]

در باب اهمیت و تأثیرگذاری کتاب، سید محسن امین در اعیان الشیعه این‌گونه گفته که سید هاشم بحرانی نام کتاب غایة المرام و حجة الخصام را از کتاب شیعی سبزواری وام گرفته است.[۶] افندی اصفهانی هم در ریاض العلماء نام کتاب را «غایة المرام فی فضائل علی بن أبی‌طالب و ذُریَّته الْکِرام» معرفی کرده که رساله‌ای کوتاه بوده و آن را در اصفهان دیده است.[۷]

از کتاب غایة المرام، تنها یک نسخه دست‌نویس در دسترس بوده که نوشته علی بن حسن کرمانی در سال ۹۳۰ق است و در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.[۸] یک نسخه غیرخطی هم، اهداییِ آیت‌الله خامنه‌ای به کتابخانه آستان قدس بوده است.[۹]

غایة المرام به‌همت مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث در دفتر ششم میراث حدیث شیعه با تصحیح علیرضا هَزار در سال ۱۳۸۰ش منتشر شده است.[۱۰]

پانویس

  1. علیزاده، نقش عالمان شیعه در گسترش علم اخلاق، ۱۳۹۷ش، ص۲۱۶.
  2. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۱۹.
  3. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۲۱؛ حسین‌زاده شانه‌چی، بازخوانی زندگی علمی و آثار حسن بن حسین بیهقی، ص۹۳.
  4. پوراکبر، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۱۳۶.
  5. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۱۹.
  6. امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۵۰و۵۱.
  7. افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۷۷.
  8. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۲۰.
  9. متقی، معجم الآثار المخطوطه حول الامام علی بن ابی‌طالب، ص۱۵۷.
  10. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، میراث حدیث شیعه، دفتر ششم.

منابع

  • افندی اصفهانی، عبدالله، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۲۱ق.
  • امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
  • پوراکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم،‌ دار الحدیث، ۱۳۸۹ش.
  • حسین‌زاده شانه‌چی، حسن، بازخوانی زندگی علمی و آثار حسن بن حسین بیهقی (عالم شیعی قرن هشتم هجری)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، تابستان ۱۳۸۶ - شماره ۱۴.
  • شیعی بیهقی سبزواری، حسن بن حسین، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، مصحح: هزار، علیرضا، میراث حدیث شیعه، دفتر ششم.
  • علیزاده، مهدی، نقش عالمان شیعه در گسترش علم اخلاق، قم، امام علی بن ابی‌طالب، ۱۳۹۷ش.
  • متقی، حسین، معجم الآثار المخطوطه حول الامام علی بن ابی‌طالب، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.