دسته عزاداری بنیعامر
 تصویری از دسته عزاداری بنیعامر در حرم امام حسین(ع) | |
| اطلاعات آیین | |
|---|---|
| زمانبرگزاری | نوزدهم صفر |
| مکان برگزاری | بینالحرمین |
| گستره جغرافیایی | عراق |
| اشیاء و نمادها | لباس سفید متحدالشکل • هنرهای تجسمی و نمایشی |
| اوراد و اشعار | لبیک یا حسین |
| آیینهای مهم | |
| سینهزنی • افطاری • تشییع جنازه • تعزیه خوانی سایر آیینها | |
دسته بنیعامر یکی از بزرگترین دستههای عزاداری اربعین در عراق است که به قبیلهای از شهر بصره تعلق دارد. این دسته هر ساله از ابتدای ماه صفر، حرکت خود را آغاز کرده و در روز نوزدهم صفر با حضور در بینالحرمین، آیین سوگواری اربعین را برگزار میکند.
دسته بنیعامر با ترکیب آیینهای سنتی و بهرهگیری از هنرهای تجسمی و نمایشی، تلاش میکند پیامهایی متناسب با شرایط روز را به مخاطبان منتقل کند. لباس سفید متحدالشکل اعضا، ساختار منظم دسته و اجرای مراسم با شعارهای دینی و نصب آیات قرآن در بینالحرمین، از ویژگیهای شاخص این دسته در ایام اربعین است.
آیین بنیعامر در اربعین
دسته بنیعامر از بزرگترین و شناختهشدهترین دستههای عزاداری اربعین در عراق است که به قبیله بنیعامر در شهر بصره تعلق دارد[۱] و بخشی از فرهنگ عاشورایی مردم عراق شمرده میشود.[۲] این دسته که در میان عربزبانان به «موکب بنیعامر» شهرت دارد،[۳] هر ساله از ابتدای ماه صفر، حرکت خود را از شهر بصره آغاز کرده و پس از پیمودن مسیری طولانی، در روز نوزدهم صفر به کربلا میرسد؛ سپس با حضور در بینالحرمین، آیین سوگواری اربعین را برگزار میکند.[۴]
دسته بنیعامر، افزون بر برگزاری آیینهای عزاداری، با بهرهگیری از هنرهای تجسمی، نمایشهای هنری و انتقال پیامهایی متناسب با شرایط روز، توانسته است این سنت دیرینه را در ایام اربعین، به نمادی از همبستگی، ایمان و وفاداری به آرمانهای حسینی تبدیل کند.[۵]
ویژگیهای ظاهری
اعضای دسته بنیعامر با لباسهای سفید و متحدالشکل در مراسم شرکت میکنند که آنها را از سایر عزاداران متمایز میسازد.[۶] بهگفته برخی منابع، هزاران نفر از اعضای این دسته، هر ساله با همین لباسها و نظمی خاص در حرم امام حسین(ع) عزاداری میکنند.[۷] این لباسها شامل پیراهن آستینکوتاه با تصویر گنبد حرم امام حسین(ع) در جلو و عبارت «موکب بنی عامر» در زیر آن است. در پشت لباس نیز طرحی از همان گنبد دیده میشود که در زیر آن، شماره حلقه و شماره دیگری درج شده است.[۸]
گفته میشود این شمارهها بیانگر تقسیم ۳۰ هزار خادم دسته بنیعامر به ۴۰ حلقه هستند که هر حلقه شامل ۷۵۰ نفر است؛ نمادی از عدد چهل و زیارت اربعین. همچنین لباس سفید، که خادمان بر تن دارند، نمادی از حج به کعبه آزادگان یعنی امام حسین(ع) تلقی میشود و هدف از آن، نمایش وحدت، نظم و همبستگی در میان عزاداران عنوان شده است.[۹]
محتوای مراسم
اعضای دسته بنیعامر با نوای «لبیک یا حسین»، مراسم عزاداری خود را در بینالحرمین آغاز کرده[۱۰] و سپس با سر دادن شعارهای دینی و قرآنی، جلوهای از ارادت به اهل بیت(ع) را به نمایش میگذارند.[۱۱] نصب آیات قرآن کریم در فضای میان حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع)،[۱۲] مانند بهنمایش گذاشتن آیه «واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرقوا» یکی دیگر از اجراهای دسته بنیعامر است.[۱۳]
پانویس
- ↑ هاشمی دهسرخی، فرهنگنامه اربعین امام حسین علیهالسلام، ۱۳۹۵ش، ص۱۹۶و۱۹۷.
- ↑ «بنیعامر بزرگترین موکب اربعین همراه با هنر و فنون تجسمی»، خبرگزاری ابنا؛ «عزاداری دسته معروف بنیعامر در بینالحرمین»، پایگاه اطلاعرسانی هیأت رزمندگان اسلام.
- ↑ موكب “بني عامر” يحيي زيارة الأربعين برفع آيات من القرآن، مرکز الاسلام الاصیل للثقافة والاسلام؛ «ما الذي يميز موكب بني عامر وسط ملايين الزائرين؟»، العتبة الحسینیة المقدسة.
- ↑ «بنیعامر بزرگترین موکب اربعین همراه با هنر و فنون تجسمی»، خبرگزاری ابنا؛ «عزاداری دسته معروف بنیعامر در بینالحرمین»، پایگاه اطلاعرسانی هیأت رزمندگان اسلام.
- ↑ «بنیعامر بزرگترین موکب اربعین همراه با هنر و فنون تجسمی»، خبرگزاری ابنا؛ «عزاداری دسته معروف بنیعامر در بینالحرمین»، پایگاه اطلاعرسانی هیأت رزمندگان اسلام.
- ↑ «عزاداری قبیله بنیعامر در بینالحرمین در آستانه روز اربعین»، شبکه العالم.
- ↑ هاشمی دهسرخی، فرهنگنامه اربعین امام حسین علیهالسلام، ۱۳۹۵ش، ص۱۹۶و۱۹۷.
- ↑ «مشاهد من انطلاق عزاء عشيرة بني عامر في كربلاء المقدسة»، اذاعة طهران.
- ↑ «ما الذي يميز موكب بني عامر وسط ملايين الزائرين؟»، العتبة الحسینیة المقدسة.
- ↑ «عزاداری موکب بنیعامر»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «حرکت بزرگترین موکب عزاداران از جنوب عراق به سمت کربلا»، خبرگزاری ایکنا.
- ↑ موكب “بني عامر” يحيي زيارة الأربعين برفع آيات من القرآن، مرکز الاسلام الاصیل للثقافة والاسلام.
- ↑ دسته عزاداران بنی عامر در کربلای معلی، باشگاه خبرنگاران جوان.
منابع
- «بنیعامر بزرگترین موکب اربعین همراه با هنر و فنون تجسمی»، خبرگزاری ابنا، تاریخ انتشار خبر: ۲۴ مرداد ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- «حرکت بزرگترین موکب عزاداران از جنوب عراق به سمت کربلا»، خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار خبر: ۵ مرداد ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- دسته عزاداران بنی عامر در کربلای معلی، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار خبر: ۱۴ شهريور ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- «عزاداری موکب بنیعامر»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار خبر: ۲۶ مهر ۱۳۹۸ش.
- «عزاداری قبیله بنیعامر در بینالحرمین در آستانه روز اربعین»، شبکه العالم، تاریخ انتشار خبر: ۱۴ شهریور ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- «عزاداری دسته معروف بنیعامر در بینالحرمین»، پایگاه اطلاعرسانی هیأت رزمندگان اسلام، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- موكب “بني عامر” يحيي زيارة الأربعين برفع آيات من القرآن، مرکز الاسلام الاصیل للثقافة والاسلام، تاریخ انتشار خبر: ۲۴ آگوست ۲۰۲۴م، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- «ما الذي يميز موكب بني عامر وسط ملايين الزائرين؟»، العتبة الحسینیة المقدسة، تاریخ انتشار خبر: ۱۱ نوامبر ۲۰۱۷م، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- «مشاهد من انطلاق عزاء عشيرة بني عامر في كربلاء المقدسة»، اذاعة طهران، تاریخ انتشار خبر: ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱م، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ش.
- هاشمی دهسرخی، سید محمود، فرهنگنامه اربعین امام حسین علیهالسلام، اصفهان، آشیانه برتر، ۱۳۹۵ش.