پرش به محتوا

ایام فاطمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
همچنین همزمان با ایام فاطمیه در برخی شهرهای ایران به‌ویژه [[قم]] نمایشگاه‌هایی با عنوان [[محله بنی‌هاشم|کوچه‌های بنی‌هاشم]] برای بازدید عمومی برگزار می‌شود و در آن نمایی از [[بقیع]]، [[غدیر خم|غدیر خُم]] و [[فدک]] به نمایش گذاشته می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2257579 «سومین نمایشگاه کوچه‌های بنی‌هاشم در قم برپا شد/ ساخت ماکت بقیع قبل از تخریب»]، خبرگزاری مهر.</ref>
همچنین همزمان با ایام فاطمیه در برخی شهرهای ایران به‌ویژه [[قم]] نمایشگاه‌هایی با عنوان [[محله بنی‌هاشم|کوچه‌های بنی‌هاشم]] برای بازدید عمومی برگزار می‌شود و در آن نمایی از [[بقیع]]، [[غدیر خم|غدیر خُم]] و [[فدک]] به نمایش گذاشته می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2257579 «سومین نمایشگاه کوچه‌های بنی‌هاشم در قم برپا شد/ ساخت ماکت بقیع قبل از تخریب»]، خبرگزاری مهر.</ref>


گفته شده، شیعیان [[عراق]] به‌جز فاطمیه اول و دوم، در روز [[۸ ربیع‌الثانی]] نیز عزاداری می‌کنند. این عزاداری مبتنی بر نقلی است که شهادت او را ۴۰ روز پس از رحلت پیامبر(ص) می‌داند.<ref>[https://alkafeel.net/news/?id=3687 «الأيّام الفاطمية أو موسم الأحزان الفاطمية: المعنى والدلالة...»]، شبکة الکفیل العالمیة.</ref> همچنین در کشورهایی همچون [[پاکستان]]،<ref>[http://www.irna.ir/fa/Photo/2652032 «ایام شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در پاکستان‎»]، خبرگزاری ایرنا.</ref> [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]]،<ref>[https://az.icro.ir/Baku-News/H%C9%99zr%C9%99ti-Fatim%C9%99nin-(s)-%C5%9F%C9%99had%C9%99ti-m%C3%BCnasib%C9%99til%C9%99-t%C9%99dbir-ke%C3%A7irildi «Həzrəti Fatimənin (s) şəhadəti münasibətilə tədbir keçirildi»]، Esprit Portal.</ref> [[تاجیکستان]]<ref>[https://www.irna.ir/news/80613657 «مراسم سوگواري شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در تاجيكستان برگزار شد»]، خبرگزاری ایرنا.</ref> و [[استرالیا]]<ref>[http://fa.abna24.com/service/archive/2014/03/31/600449/story.html «مراسم فاطمیه دوم در استرالیا»،] خبرگزاری ابنا.</ref> و نیز در [[مرکز اسلامی هامبورگ]]<ref>[https://www.mehrnews.com/photo/3922514/«مراسم سوگواری ایام فاطمیه در مرکز اسلامی مرکز اسلامی هامبوگ»]، خبرگزاری مهر.</ref> و [[مرکز اسلامی امام علی استکهلم]] مراسم عزاداری در فاطمیه دوم برگزار می‌شود.<ref>[http://fa.abna24.com/news/اخبار-اروپا/برنامه-مراسم-عزاداری-فاطمیه-دوم-2018-در-شهرهای-مهم-اروپا_732762.html «برنامه مراسم عزاداری فاطمیه دوم (۲۰۱۸) در شهرهای مهم اروپادر این ایام، مراسم سوگواری برگزار می‌کنند»خبرگزاری ابنا.</ref>
گفته شده، شیعیان [[عراق]] به‌جز فاطمیه اول و دوم، در روز [[۸ ربیع‌الثانی]] نیز عزاداری می‌کنند. این عزاداری مبتنی بر نقلی است که شهادت او را ۴۰ روز پس از رحلت پیامبر(ص) می‌داند.<ref>[https://alkafeel.net/news/?id=3687 «الأيّام الفاطمية أو موسم الأحزان الفاطمية: المعنى والدلالة...»]، شبکة الکفیل العالمیة.</ref> همچنین در کشورهایی همچون [[پاکستان]]،<ref>[http://www.irna.ir/fa/Photo/2652032 «ایام شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در پاکستان‎»]، خبرگزاری ایرنا.</ref> [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]]،<ref>[https://az.icro.ir/Baku-News/H%C9%99zr%C9%99ti-Fatim%C9%99nin-(s)-%C5%9F%C9%99had%C9%99ti-m%C3%BCnasib%C9%99til%C9%99-t%C9%99dbir-ke%C3%A7irildi «Həzrəti Fatimənin (s) şəhadəti münasibətilə tədbir keçirildi»]، Esprit Portal.</ref> [[تاجیکستان]]<ref>[https://www.irna.ir/news/80613657 «مراسم سوگواري شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در تاجيكستان برگزار شد»]، خبرگزاری ایرنا.</ref> و [[استرالیا]]<ref>[https://fa.abna24.com/story/600449 «مراسم فاطمیه دوم در استرالیا»،] خبرگزاری ابنا.</ref> و نیز در مراکز اسلامی در کشورهای اروپایی همچون [[مرکز اسلامی هامبورگ]] و [[مرکز اسلامی امام علی استکهلم]] مراسم عزاداری در فاطمیه دوم برگزار می‌شود.<ref>[https://www.shia-news.com/fa/news/158326 «برنامه ‌های فاطمیه دوم در اروپا به تفکیک کشورها»شیعه‌نیوز.</ref>


==سابقه عزاداری برای حضرت فاطمه(س)==
==سابقه عزاداری برای حضرت فاطمه(س)==
خط ۴۴: خط ۴۴:
*[https://www.mehrnews.com/news/2257579 «سومین نمایشگاه کوچه‌های بنی‌هاشم در قم برپا شد»]، خبرگزاری مهر، درج مطلب ۲۵ اسفند ۱۳۹۲ش، مشاهده ۱۷ آذر ۱۴۰۰ش.
*[https://www.mehrnews.com/news/2257579 «سومین نمایشگاه کوچه‌های بنی‌هاشم در قم برپا شد»]، خبرگزاری مهر، درج مطلب ۲۵ اسفند ۱۳۹۲ش، مشاهده ۱۷ آذر ۱۴۰۰ش.
*[http://www.irna.ir/fa/Photo/2652032 «ایام شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در پاکستان‎»]، خبرگزاری جمهوری اسلامی، درج مطلب: ۱۸ فروردین ۱۳۹۳ش، مشاهده: ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
*[http://www.irna.ir/fa/Photo/2652032 «ایام شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در پاکستان‎»]، خبرگزاری جمهوری اسلامی، درج مطلب: ۱۸ فروردین ۱۳۹۳ش، مشاهده: ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
*[http://tajik.irib.ir/persian/news/تاجیکستان/item/18271-مراسم-سوگواري-شهادت-حضرت-فاطمه-س-در-جمهوری-آذربایجان-و-تاجیکستان  «مراسم سوگواری شهادت حضرت فاطمه(س) در جمهوری آذربایجان و تاجیکستان»رادیو ایران تاجیک، درج مطلب: ۲۵ فروردین ۱۳۹۲ش، مشاهده: ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
*
*[http://fa.abna24.com/service/archive/2014/03/31/600449/story.html «مراسم فاطمیه دوم در استرالیا»،] خبرگزاری ابنا، درج مطلب ۱۱ فروردین ۱۳۹۳ش، مشاهده ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
[https://az.icro.ir/Baku-News/H%C9%99zr%C9%99ti-Fatim%C9%99nin-(s)-%C5%9F%C9%99had%C9%99ti-m%C3%BCnasib%C9%99til%C9%99-t%C9%99dbir-ke%C3%A7irildi «Həzrəti Fatimənin (s) şəhadəti münasibətilə tədbir keçirildi»Esprit Portal، تاریخ درج مطلب ۲۶ دسامبر ۲۰۲۲م، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ش.
*[https://www.mehrnews.com/photo/3922514/«مراسم سوگواری ایام فاطمیه در مرکز اسلامی مرکز اسلامی هامبوگ»خبرگزاری مهر، درج مطلب ۱۴ اسفند ۱۳۹۵ش، مشاهده ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
*[https://www.irna.ir/news/80613657 «مراسم سوگواري شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در تاجيكستان برگزار شد»]، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۵ فروردین ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ش.
*[http://fa.abna24.com/news/اخبار-اروپا/برنامه-مراسم-عزاداری-فاطمیه-دوم-2018-در-شهرهای-مهم-اروپا_732762.html «برنامه مراسم عزاداری فاطمیه دوم (۲۰۱۸) در شهرهای مهم اروپا»]، خبرگزاری ابنا، درج مطلب ۲۸ بهمن ۱۳۹۶ش، مشاهده ۲۴ دی ۱۳۹۷ش.
*[https://www.shia-news.com/fa/news/158326 «برنامه ‌های فاطمیه دوم در اروپا به تفکیک کشورها»شیعه‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۸ بهمن ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ش.
*[https://fa.abna24.com/story/600449 «مراسم فاطمیه دوم در استرالیا»،] خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب: ۱۱ فروردین ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{مناسبت‌های شیعه}}
{{مناسبت‌های شیعه}}

نسخهٔ ‏۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۵

تصویری از عزاداری ایام فاطمیه در قم (۱۳۹۸ش)

ایام فاطمیه روزهایی که شیعیان به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س)، عزاداری می‌کنند. با توجه به اینکه دو قول ۱۳ جمادی‌الاول و ۳ جمادی‌الثانی درباره شهادت حضرت فاطمه(س) شهرت بیشتری دارد، روزهای یازدهم تا سیزدهم جمادی‌الاول، فاطمیه اول و روزهای سوم تا پنجم جمادی‌الثانی، فاطمیه دوم نامیده شده است.

در ایام فاطمیه در برخی کشورها همچون ایران، عراق، پاکستان و آذربایجان عزاداری برپا می‌شود. همچنین روز سوم جمادی‌الثانی در ایران، تعطیل رسمی است و بعضی از مراجع تقلید در مراسم عزاداری این روز حضور می‌یابند. عزاداری ایام فاطمیه دوم در ایران از سال ۱۳۷۹ش که روز سوم جمادی‌الثانی به‌عنوان روز شهادت حضرت فاطمه(س) تعطیل رسمی اعلام شد، رونق بیشتری گرفته است.

ایام فاطمیه چه روزهایی است؟

ایام فاطمیه، روزهایی است که شیعیان به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س) عزاداری می‌کنند.[۱] به جهت شهرت سیزده جمادی‌الاول و سوم جمادی‌الثانی به عنوان تاریخ شهادت حضرت فاطمه، ایام فاطمیه به فاطمیه اول و فاطمیه دوم نامگذاری شده است. روزهای یازدهم، دوازدهم و سیزدهم جمادی‌الاول فاطمیه اول و روزهای سوم، چهارم و پنجم جمادی‌الثانی فاطمیه دوم نامیده شده است.[۲] البته برخی از دهم تا بیستم جمادی‌الاول را فاطمیه اول و از یکم تا دهم جمادی‌الثانی را فاطمیه دوم می‌دانند.[۳]

روز دقیق شهادت حضرت فاطمه(س) مشخص نیست و در این‌باره اختلاف‌نظر وجود دارد. در کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س) اثر اسماعیل انصاری زنجانی (درگذشته ۱۳۸۸ش) ۲۱ قول درباره زمان شهادت حضرت فاطمه(س) نقل شده است.[۴] به‌گفته سید محمدجواد شبیری (متولد ۱۳۴۵ش) از نویسندگان دانشنامه فاطمی، قول به شهادت فاطمه(س) در سوم جمادی‌الثانی نزد شیعه مشهورتر است.[۵] او این قول را به روایتی از امام صادق(ع) مستند کرده که در کتاب دلائل الامامه[۶] نقل شده است.[۷]

برگزاری مراسم

برپایی نمایشگاه کوچه بنی‌هاشم در ایام فاطمیه در ایران

در ایام فاطمیه در شهرهای مختلف ایران مراسم عزاداری برگزار می‌شود. این مراسم از زمان تعطیل‌شدن سوم جمادی‌الثانی به‌عنوان روز شهادت حضرت فاطمه در ایران رونق بیشتری گرفته است[۸] در سال ۱۳۷۹ش به پیشنهاد آیت‌الله وحید خراسانی و بر اساس تصویب دولت جمهوری اسلامی ایران، روز ۳ جمادی‌الثانی به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س) تعطیل رسمی اعلام شد.[۹] حسین وحید خراسانی و لطف‌الله صافی گلپایگانی (درگذشت: ۱۴۰۰ش) از مراجع تقلید شیعه در این روز در دسته‌های عزاداری که به سمت حرم حضرت معصومه(س) پیاده‌روی می‌کردند، حضور می‌یافتند.[۱۰]

برگزاری مراسم عزاداری در ایام فاطمیه در پاکستان

همچنین همزمان با ایام فاطمیه در برخی شهرهای ایران به‌ویژه قم نمایشگاه‌هایی با عنوان کوچه‌های بنی‌هاشم برای بازدید عمومی برگزار می‌شود و در آن نمایی از بقیع، غدیر خُم و فدک به نمایش گذاشته می‌شود.[۱۱]

گفته شده، شیعیان عراق به‌جز فاطمیه اول و دوم، در روز ۸ ربیع‌الثانی نیز عزاداری می‌کنند. این عزاداری مبتنی بر نقلی است که شهادت او را ۴۰ روز پس از رحلت پیامبر(ص) می‌داند.[۱۲] همچنین در کشورهایی همچون پاکستان،[۱۳] آذربایجان،[۱۴] تاجیکستان[۱۵] و استرالیا[۱۶] و نیز در مراکز اسلامی در کشورهای اروپایی همچون مرکز اسلامی هامبورگ و مرکز اسلامی امام علی استکهلم مراسم عزاداری در فاطمیه دوم برگزار می‌شود.[۱۷]

سابقه عزاداری برای حضرت فاطمه(س)

گزارش‌هایی از عزاداری اهل‌بیت(ع) برای حضرت فاطمه(س) وجود دارد.[۱۸] از امام صادق(ع) نقل شده است که برای حضرت زهرا(س) عزاداری می‌کرد و در مجلس خود از ماجرای سقط حضرت محسن(ع) و کتک‌خوردن حضرت زهرا(س)، یاد می‌نمود.[۱۹] همچنین به گزارش قاضی عبدالجبار معتزلی (درگذشته ۴۱۵ق) عده‌ای از شیعیان در مناطقی از جمله مصر، دمشق، بغداد، الرمله، عَکّا، صور، عسقلان و جبل البسماق برای حضرت زهرا(س) و فرزندش حضرت محسن(ع) عزاداری می‌کردند.[۲۰]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ویراست یکم، ص۳۶۵.
  2. مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ویراست یکم، ص۳۶۶.
  3. نگاه کنید به لطفی، «ایام فاطمیه و مناسک شکل‌یافته پیرامون آن»، ص۲۵.
  4. انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س)، دلیل ما، ج۱۵، ص۲۳.
  5. شبیری، «شهادت فاطمه(س)»، ص۳۴۷.
  6. طبری امامی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۴.
  7. شبیری، «شهادت فاطمه(س)»، ص۳۴۷.
  8. نگاه کنید به لطفی، «ایام فاطمیه و مناسک شکل‌یافته پیرامون آن»، ص۲۵.
  9. «ماجرای تعطیل‌شدن روز شهادت حضرت زهرا(س)»، خبرگزاری فارس.
  10. «پیاده‌روی و عزاداری دو تن از مراجع تقلید در قم»، سایت تابناک قم.
  11. «سومین نمایشگاه کوچه‌های بنی‌هاشم در قم برپا شد/ ساخت ماکت بقیع قبل از تخریب»، خبرگزاری مهر.
  12. «الأيّام الفاطمية أو موسم الأحزان الفاطمية: المعنى والدلالة...»، شبکة الکفیل العالمیة.
  13. «ایام شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در پاکستان‎»، خبرگزاری ایرنا.
  14. «Həzrəti Fatimənin (s) şəhadəti münasibətilə tədbir keçirildi»، Esprit Portal.
  15. «مراسم سوگواري شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در تاجيكستان برگزار شد»، خبرگزاری ایرنا.
  16. «مراسم فاطمیه دوم در استرالیا»، خبرگزاری ابنا.
  17. «برنامه ‌های فاطمیه دوم در اروپا به تفکیک کشورها»، شیعه‌نیوز.
  18. نگاه کنید به خصیبی، الهدایه الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۴۰۸.
  19. خصیبی، الهدایه الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۴۰۸.
  20. قاضی عبدالجبار، تثبیت دلائل النبوة، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۵۹۵.

منابع

«Həzrəti Fatimənin (s) şəhadəti münasibətilə tədbir keçirildi»، Esprit Portal، تاریخ درج مطلب ۲۶ دسامبر ۲۰۲۲م، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ش.