مَرکَز اِسلامی هامبورگ، (تأسیس:۱۳۳۲ش) از مراکز مهم اسلامی در آلمان. این مرکز با حمایت آیت‌الله بروجردی، در شهر هامبورگ تأسیس شد. برگزاری نماز جمعه و جماعت، انتشار مجلاتی به زبان آلمانی و فارسی و ارائه خدمات مشاوره‌ای، بخشی از اقدامات این مرکز است. مرکز اسلامی هامبورگ، کتابخانه‌ای با بیش از شش هزار عنوان کتاب در موضوعات مختلف اسلامی و شیعی دارد. سید محمد بهشتی، محمد مجتهد شبستری، سید محمد خاتمی، سید عباس قائم‌مقامی و رضا رمضانی از کسانی‌اند که مدیریت مرکز اسلامی هامبورگ را بر عهده داشته‌اند. محمدهادی مفتح، فرزند محمد مفتح، از شهریور ۱۳۹۷ش، عهده‌دار مدیریت این مرکز است.

مرکز اسلامی هامبورگ
ساختمان مسجد امام علی مرکز اسلامی هامبورگ
ساختمان مسجد امام علی مرکز اسلامی هامبورگ
اطلاعات
نام(IZH)
بنیانگذاربا حمایت مالی آیت‌الله بروجردی
تأسیس۱۳۳۲ش
مسئول کنونیمحمدهادی مفتح، از شهریور ۱۳۹۷ش
مکانهامبورگ، آلمان
نوع فعالیتفرهنگی - تبلیغی
فعالیت‌هاانتشار مجلاتی به زبان آلمانی و فارسی و ارائه خدمات مشاوره‌ای
وابستگیخصوصی
وبگاهhttps://fa.izhamburg.com

در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۴ پلیس آلمان این مرکز را به اتهام ترویج اسلام‌گرایی افراطی تعطیل کرد.

تاریخچه

مرکز اسلامی هامبورگ، یکی از مهمترین مراکز اسلامی در آلمان است که در سال ۱۳۳۲ش (۱۹۵۳م) در شهر هامبورگ آلمان و با حمایت مالی آیت‌الله بروجردی در ابتدا با عنوان مسجد تأسیس شد.[۱] عملیات ساخت مرکز اسلامی هامبورگ در زمینی به مساحت بیش از ۴ هزار مترمربع، در بهمن ۱۳۳۶ش با حضور شیخ محمد محققی، نماینده آیت‌الله بروجردی آغاز شد، اما ساختمان مرکز مذکور، تا پایان عمر آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۴۰ش به پایان نرسید.[۲]

مؤسسه اسلامی فرهنگی مسجد هامبورگ، در کنار مسجد هامبورگ، با هدف تحت پوشش قرار دادن همه مسلمانان از کشورها و مذاهب مختلف، از بهمن ۱۳۴۴ش به ثبت رسید و محدوده فعالیت خود را کشور آلمان و سایر کشورهای اروپایی تعریف کرد.[۳] این اقدام در زمان مسئولیت سید محمد بهشتی انجام شد.[۴]

مدیران و امامان جماعت

  • محمد محققی لاهیجی، نماینده آیت الله بروجردی، از ابتدای تأسیس: ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۰ش.[۵]
  • سید محمد بهشتی، از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۹ش.[۶] وی به پیشنهاد محمدتقی فلسفی[۷] و درخواست سید محمدهادی میلانی[۸] و جمعی دیگر از مراجع، ریاست مرکز اسلامی هامبورگ را بر عهده گرفت.[۹]
  • محمد مجتهد شبستری، از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۶ش.[۱۰] وی پیش از به عهده گرفتن ریاست مرکز اسلامی هامبورگ، یک سال به همکاری با سید محمد بهشتی پرداخت.[۱۱]
  • سید محمد خاتمی، از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ش.[۱۲]
  • محمد مقدم، از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۱ش. وی با پیشنهاد سید محمد بهشتی، این مسئولیت را پذیرفت و علاوه بر راه‌اندازی دوره‌های آموزش زبان فارسی، اقدام به برپایی سمینارهای علمی و فرهنگی کرد.[۱۳] برگزاری کنفرانسی درباره حج، همایش وحدت اسلامی، و همچنین راه‌اندازی مجله «الفجر» و «سلام بچه‌ها» به زبان آلمانی، از اقدامات وی بوده است.[۱۴]
  • محمدباقر انصاری، از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۸ش.[۱۵] در دوران وی، کتابخانه مرکز اسلامی هامبورگ در زمینی حدود دو هزار متر مربع تأسیس شد.[۱۶]
  • سید رضا حسینی‌نسب، از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ش. راه‌اندازی مجله «The Right Path» به زبان انگلیسی و «نیستان» به زبان فارسی، از اقدامات وی بوده است.[۱۷]
  • سید عباس قائم‌مقامی، از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۸ش.[۱۸]
  • رضا رمضانی گیلانی، از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۷ش.[۱۹]
  • محمدهادی مفتح فرزند محمد مفتح، از شهریور ۱۳۹۷ش.[۲۰]

فعالیت‌ها

 
نماز عید فطر در مرکز اسلامی هامبورگ (۱۴۰۲ش) [۲۱]

برگزاری نماز جمعه، یکی از فعالیت‌های اصلی در مرکز اسلامی هامبورگ است که به سه زبان آلمانی، عربی و فارسی برگزار می‌شود.[۲۲] برپایی نماز جماعت و همچنین انتشار مجله‌ای به زبان آلمانی با عنوان «الفجر»، از دیگر اقدامات این مرکز است.[۲۳]

مرکز اسلامی هامبورگ، کتابخانه‌ای با بیش از شش هزار عنوان کتاب در موضوعاتی از قبیل فقه، اصول فقه، قرآن، حدیث، سرگذشت امامان، عرفان، زبان و ادبیات عربی و همچنین تاریخ ایران دارد.[۲۴] این مرکز واحدی با عنوان «امور اجتماعی» دارد که به ارائه خدمات مشاوره درباره ازدواج، تشرف به اسلام و طلاق می‌پردازد.[۲۵]

ممنوعیت فعالیت مرکز اسلامی توسط دولت آلمان

 
تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ توسط پلیس آلمان

نیروهای پلیس آلمان در ۳ مرداد ۱۴۰۳ش به «مرکز اسلامی هامبورگ (IZH)» حمله کردند و هم‌زمان وزارت کشور آلمان نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که فعالیت این مرکز اسلامی و سازمان‌های تابعه آن را ممنوع کرده و مدعی شد که این انجمن اهداف اسلام‌گرایی افراطی را دنبال می‌کند.[۲۶] در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۳ (حدود یک ماه پس از عملیات طوفان‌الاقصی) نیز وزیر کشور آلمان این مرکز را به ارتباط با حزب‌الله لبنان و یهودی‌ستیزی متهم و فعالیت آن را ممنوع اعلام کرد[۲۷] و در بیانه مطبوعاتی گفت: ما تبلیغات اسلام‌گرا یا تحریک ضدیهودی و ضداسرائیلی را تحمل نمی‌کنیم.[۲۸]

به گزارش خبرگزاری مهر، درخواست تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ یکی از بندهای طرح ۲۲ ماده‌ای احزاب دولت ائتلافی آلمان علیه ایران است که با عنوان «دفاع از حقوق بشر»، و با هدف حمایت از اغتشاشگران در ایران تدوین شده است البته تعطیلی این مرکز با شعار دفاع از آزادی بیان در تناقض است.[۲۹] همچنین مجمع جهانی اهل‌بیت در بیانه‌ای، این اقدام دولت آلمان را از مصادیق بارز نقض آشکار حقوق و آزادی‌های انسانی دانست که در قوانین و اسناد بین‌المللی به رسمیت شناخته شده است.[۳۰]

در ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ پلیس لژران در واکنش به تعطیلی این مرکز، دفاتر مؤسسه گوته از مراکز وابسته به دولت آلمان در تهران را بست.

پانویس

  1. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  2. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  3. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  4. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  5. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  6. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۳۵.
  7. حسینی میلانی، مرجع آگاه، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۲۳۵.
  8. حسینی میلانی، مرجع آگاه، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۲۲۳.
  9. مؤسسه امام هادی، اتحاد و انسجام، ۱۳۸۹ش، ص۴۲۹.
  10. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۳۶-۳۷.
  11. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۳۶-۳۷.
  12. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۳۸.
  13. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۴۰.
  14. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  15. انصاری محلاتی، تاریخچه مسجد و مرکز اسلامی هامبورگ، ۱۳۷۴ش، ص۴۰؛ «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  16. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  17. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  18. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  19. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  20. «امامان مرکز»، مرکز اسلامی هامبورگ.
  21. «اقامه نماز عید فطر در مسجد امام علی(ع) مرکز اسلامی هامبورگ»، خبرگزاری حوزه.
  22. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  23. «تاریخچه بنیانگذاری و مراحل بنای مرکز»، سایت مرکز اسلامی هامبورگ.
  24. دویمی، «مرکز اسلامی هامبورگ»، ص۴۵.
  25. دویمی، «مرکز اسلامی هامبورگ»، ص۴۶.
  26. «چرا آلمان «مرکز اسلامی هامبورگ» را تعطیل کرد؟»، خبرگزاری مهر.
  27. "Bundesinnenministerin Faeser verbietet das "Islamische Zentrum Hamburg" und dessen Teilorganisationen»، www.bmi.bund.de.
  28. «Ermittlungsmaßnahmen gegen das "Islamische Zentrum Hamburg" und dessen mögliche Teilorganisationen»، www.bmi.bund.de.
  29. «چرا آلمان «مرکز اسلامی هامبورگ» را تعطیل کرد؟»، خبرگزاری مهر.
  30. «بیانیه مهم مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) درباره تعطیلی مراکز اسلامی هامبورگ، برلین و فرانکفورت»، خبرگزاری ابنا.

منابع