پرش به محتوا

باب الحوائج (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
جز حذف مطالب اضافه
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
== باب الحوائج لقب کیست؟ ==
== باب الحوائج لقب کیست؟ ==
باب الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به معنی درگاهی است که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref> این اصطلاح در احادیث رسیده از امامان شیعه به کار نرفته است؛ ولی در فرهنگ عمومی شیعیان برای برخی از خاندان اهل‌بیت به کار می‌رود.  
باب الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به معنی درگاهی است که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref> این اصطلاح در احادیث رسیده از امامان شیعه به کار نرفته است؛ ولی در فرهنگ عمومی شیعیان برای برخی از خاندان اهل‌بیت به کار می‌رود.  
این لقب برای [[امام موسی کاظم(ع)]] امام هفتم شیعیان<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> و [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]] <ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> [[محمدعلی اردوبادی|اردوبادی]] نیز در کتابش درباره زندگانی حضرت عباس(ع) به همین شهرت تصریح کرده است. <ref> الاوردبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ص۱۳۳</ref> [[جواد محدثی]] در کتاب [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]] از [[علی‌اصغر(ع)]]‌ نیز با این لقب یاد کرده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> او کوچک‌ترین فرزند [[امام حسین(ع)]] بود که در [[واقعه کربلا]] به شهادت رسید.
این لقب برای [[امام موسی کاظم(ع)]] امام هفتم شیعیان<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> و [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]] <ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> [[محمدعلی اردوبادی|اردوبادی]] نیز در کتابش درباره زندگانی حضرت عباس(ع) به همین شهرت تصریح کرده است. <ref> اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ص۱۳۳.</ref> [[جواد محدثی]] در کتاب [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]] از [[علی‌اصغر(ع)]]‌ نیز با این لقب یاد کرده است.<ref> محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> او کوچک‌ترین فرزند [[امام حسین(ع)]] بود که در [[واقعه کربلا]] به شهادت رسید.


== علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==
== علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==

نسخهٔ ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۷

بابُ الحَوائِج، به معنای درگاه نیازها یا راه رسیدن به حاجت‌ها، عنوانی است برای اشاره به سه نفر از خاندان اهل‌بیت؛ امام کاظم(ع)، حضرت عباس(ع) و علی‌اصغر(ع)‌. بسیاری از شیعیان معتقدند توسل به آنان برای رسیدن به حاجت‌ها بسیار مؤثر است و خداوند به سبب حرمت و شرافت آنان، حاجت افراد را برآورده می‌کند. این لقب در احادیث شیعه به کار نرفته است.

باب الحوائج لقب کیست؟

باب الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به معنی درگاهی است که در آن نیازها برآورده می‌شود.[۱] این اصطلاح در احادیث رسیده از امامان شیعه به کار نرفته است؛ ولی در فرهنگ عمومی شیعیان برای برخی از خاندان اهل‌بیت به کار می‌رود. این لقب برای امام موسی کاظم(ع) امام هفتم شیعیان[۲] و عباس بن علی(ع) از شهدای واقعه کربلا [۳] اردوبادی نیز در کتابش درباره زندگانی حضرت عباس(ع) به همین شهرت تصریح کرده است. [۴] جواد محدثی در کتاب فرهنگ عاشورا از علی‌اصغر(ع)‌ نیز با این لقب یاد کرده است.[۵] او کوچک‌ترین فرزند امام حسین(ع) بود که در واقعه کربلا به شهادت رسید.

علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج

کاربرد این لقب برای امام هفتم شیعیان ریشه حدیثی ندارد. بنا به گفته ابن شهر آشوب (درگذشته ۵۸۸ق) در کتاب مناقب آل ابی‌طالب امام کاظم پس از دفنش در مقبره قریش در بغداد به این لقب مشهور شد.[۶] همچنین به گفته ابن حجر هیتمی (متوفای ۹۷۴ق) از علمای اهل سنت امام کاظم در نزد عراقیان به باب قضاء الحوائج عندالله (درِ برآوردنِ نیازها نزد خدا) معروف بود.[۷] شبلنجی از علمای شافعی نیز علت ملقب شدن امام کاظم به باب الحوائج را برآورده‌شدن حاجات کسانی دانسته که به او متوسل می‌شوند.[۸] به نوشته دائرة المعارف تشیع، سنیان و شیعیان برای برآورده‌شدن حاجات، به قبر امام کاظم(ع) متوسل می‌شوند.[۹]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، نجف، مطبعة الحیدریه، ۱۳۷۶ق.
  • انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، انتشارات سخن، ۱۳۹۰ش.
  • اردوبادی، محمدعلی، حیاة ابی‌الفضل العباس، در موسوعة العلامة الاوردبادی، دار الکفیل، کربلا، ۱۴۳۶ق.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه.
  • شبلنجی، مؤمن بن حسن، نور الابصار فی مناقب آل بیت النبی المختار صلی الله علیه و آله و سلم، قم، الشریف الرضی، بی‌تا.
  • شهیدی، عبدالحسین، «باب الحوائج»، در دایرة المعارف تشیع، ج۳، تهران، انتشارات حکمت، ۱۳۹۰ش.
  • محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.
  • هیتمی، ابن حجر، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، مکتبة القاهرة، بی‌تا.


  1. انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.
  2. دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».
  3. دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».
  4. اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ص۱۳۳.
  5. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.
  6. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۴۳۸.
  7. ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص۲۰۳.
  8. مؤمن الشبلنجی، نور الابصار، ص۳۳۱.
  9. شهیدی، «باب الحوائج»، ص۱۱.