این مقاله دربارهٔ مدفونان در حرم کاظمین(ع) است. برای اطلاع از حرم، مدخل حرم کاظمین(ع) را ببینید.
فهرست مدفونان در حرم کاظمین(ع) مجموعه دفن‌شدگان از عالمان و دولتمردان اسلامی هستند که در حرم امام کاظم(ع) و امام جواد(ع) در شهر کاظمین عراق مدفون‌اند. در کتاب «تاریخ المشهد الکاظمی» نوشته محمدحسن آل یاسین، بیش از سی نفر نام برده شده است که در دوران بنی‌عباس در حرم کاظمین دفن شده‌اند.[۱] فهرست مدفونان در حرم با ذکر سال وفات آنها به این شرح است:
- یحیی بن حسین ذوالدمعة بن زین‌العابدین (متوفای ۲۰۷ق)
- ابن علقمی (متوفای ۶۵۶ق) سیاستمدار شیعه‌مذهب و آخرین وزیر عباسیان
- ابن قولویه قمی (متوفای ۳۶۹ق) از راویان شیعه در قرن چهارم هجری و استاد شیخ مفید
- ابن ناقد (متوفای ۶۴۲ق) از دولتمردان و وزیران حکومت عباسی
- ابو محمد مهلبی (متوفای ۳۵۲ق) از دانشمندان و شاعران قرن چهارم هجرى
- ابو یوسف یعقوب بن ابراهیم قاضی (متوفای ۱۸۲ق) از قاضیان و بنیان‌گذاران فقه حنفی
- محمد امین ششمین خلیفه عباسی
- حسن بن استاذ هرمز (متوفای ۴۰۱ق) ملقب به عَمیدُ الْجُیوش، از امیران دوره سلطنت صمصام‌الدوله و حاکم عراق
- خواجه نصیرالدین طوسی (متوفای ۶۷۱ق) از حکما و متکلمان شیعه در قرن هفتم هجری
- سید اسماعیل صدر (متوفای ۱۳۳۸ق) از مراجع تقلید قرن چهاردهم قمری و سرسلسله خاندان صدر
- سید حسن صدر (متوفای ۱۳۵۴ق) مشهور به محدث کاظمینی فقیه از مراجع تقلید شیعه
- سید حسین حسینی میلانی (متوفای ۱۳۲۹ق) از عالمان شیعه در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری و پدر سید محمدهادی میلانی
- سید عبدالله شبر (متوفای ۱۲۴۲ق) از عالمان شیعه در قرن سیزدهم هجری قمری و نویسنده تفسیر شبر
- فرهاد میرزا معتمدالدوله (متوفای ۱۳۰۵ق) از دولتمردان عصر قاجار و عموی ناصرالدین شاه و نویسنده کتاب قمقام زخار
- محمد بن عمر جعابی معروف به ابن جعابی (متوفای ۳۵۵ق) از محدثان شیعه
- ابوالبرکات عمر بن احمد بن محمد بن عمر علوی حسنی (متوفای ۶۱۰هق) از سادات
- ابوالحسن علی بن ابی‌بکر محمد بن علی جرجانی تاجر (متوفای ۶۰۴ق)
- ابوالحسن علی بن المرتضی بن علی علوی حسنی، معروف به الامیر سید، از فقیهان حنفی و مدرس در جامع السلطان
- ابوالحسن علی بن عبدالله بن احمد بن علی بن معمّر حسینی (متوفای ۵۹۵ق) نقیب سادات بغداد
- ابوالحسن علی بن عبدالله بن شاذان بُتّی (متوفای ۶۰۷ق)
- ابوالحسن علی بن عبدالله وصیف ملقب به ناشی (متوفای ۳۶۵ق) شاعر شیعه
- ابوالحسن علی بن مرتضی بن علی علوی اصفهانی بغدادی حنفی (متوفای ۵۸۱ یا ۵۸۸ق)، معروف به ابن‌مرتضی و ملقب به امیر سید، از سادات حسنی
- ابوالحسن محمد بن احمد بن داوود (م۳۶۸ق)، معروف به ابن داوود قمی، محدث و فقیه شیعه در قرن چهارم هجری قمری
- ابوالحسین عبیدالله بن علی بن ابوالغنائم معمر بن محمدحسینی (متوفای ۵۴۴ق) نقیب سادات در بغداد
- ابوالغنائم معمر بن محمد بن معمر بن احمد حسینی (متوفای ۴۹۰ق) نقیب سادات در هند
- ابوالفتح حیدرة بن ابوالغنائم معمر بن محمدحسینی عبیدلی (متوفای ۵۰۲ق) ملقب به مرتضی، نقیب سادات در بغداد
- ابوالفضل علی بن ناصر (متوفای ۵۱۵ق) از نوادگان محمد حنفیه و نقیب آستان کاظمین
- ابوالقاسم علی بن اسحاق بن خلف بغدادی معروف به زاهی، شاعر شیعه (متوفای ۳۵۲ یا ۳۶۱ق)
- ابوالقاسم علی بن افلح بن محمد عبسی، معروف به ابن‌افلح (متوفای ۵۳۷ق)، شاعر و کاتب دوره عباسی
- ابوجعفر یحیی بن ابی‌طالب محمد بن محمد علوی حسنی، معروف به ابن ابی‌زید (متوفای ۶۱۳ق)، نقیب سادات در بصره
- ابوسبحه از نوادگان امام کاظم(ع)
- ابوطالب علی بن محمد بن محسن بن یحیی بن جعفر (کذاب) بن امام علی هادی (متوفای ۵۰۰ق)، نقیب آستان کاظمین
- ابوعبدالله حسین بن احمد معروف به ابن حجاج (متوفای ۳۹۱ق) شاعر شیعه
- ابوعبدالله محمد بن ابی‌العز منصور بن جمیل جُبّی کاتب شاعر (متوفای ۶۱۶ق)، معاصر الناصر عباسی
- ابوعلی حسن بن محمد واسطی، معروف به ابن‌عبدوس (متوفای ۶۰۱ق)، از شعرا
- ابومحمد عبدالله بن هبة الله بن ابوالقاسم بزّاز معروف به ابن‌حلی (متوفای ۶۰۹ق)
- ابومنصور محمد بن محمد بن مبارک کرخی (متوفای ۵۹۸ق) از رجال شیعه
- ابومنصور محمد بن محمد مبارک کرخی (متوفای ۵۹۸ق)
- الملک العزیز فرزند (متوفای ۴۴۱ق) جلال‌الدوله دیلمی
- امیر علاءالدین ابوشجاع طبرس بن عبدالله ترکی (متوفای ۶۵۰ق)، از درباریان خلفای عباسی
- امیر علاءالدین تَنامِش از امرای دوره ناصر عباسی
- امیر یزدن ترکی (متوفای ۵۶۸ق) از امرای شیعه در دوره عباسی
- تاج‌الدین ابوسعد حسن بن محمد بغدادی کاتب، معروف به ابن‌حمدون (متوفای ۶۰۸ق) از ادیبان
- جعفر بن منصور دوانیقی فرزند دومین خلیفه عباسی
- جلال‌الدوله دیلمی (متوفای ۴۳۵ق) از امیران آل‌بویه
- حسین‌علی محفوظ (متوفای ۲۰۰۹م) خاورشناس و استاد ادبیات عراق
- زبیده همسر هارون عباسی پنجمین خلیفه عباسی (متوفای ۲۱۶ق)
- سید حیدر صدر (متوفای ۱۳۵۶ق) فرزند سید اسماعیل و پدر سید محمدباقر صدر
- سید مصطفی کاشانی (متوفای ۱۳۳۶ق) عالم شیعه و پدر سید ابوالقاسم کاشانی
- سید مهدی حیدری از بزرگ‌خاندان آل حیدری در عراق
- سید هبةالدین شهرستانی (متوفای ۱۳۸۶ق) از علمای قرن چهاردم قمری
- شریف ابومحمد قریش بن سبیع بن مهنا علوی مدنی (متوفای ۶۲۰ق) از سادات حسینی مدینه منوره
- شریف ابومحمدحسن بن علی بن مرتضی بن علی علوی حسینی، معروف به ابن امیر سید (متوفای ۶۳۰ق)
- شهاب‌الدین ابوالفوارس سعد بن محمد بن سعد بن صیفی تمیمی، معروف به حیص بیص (متوفای ۵۷۴ق)، شاعر مشهور عرب
- محمد خالصی‌زاده (متوفای ۱۳۸۳ق) فرزند شیخ مهدی خالصی، از عالمان مبارز در عراق علیه استعمار انگلیس
- ضیاءالدین ابن أثیر (متوفای ۵۵۸ق) ادیب، زبان‌شناس و نویسنده اهل عراق
- ضیاءالدین ابوالفتح نصرالله بن ابی‌الکرم محمد بن محمد شیبانی جزری موصلی معروف به ابن‌اثیر (متوفای ۶۳۷ه.ق)، از رجال اهل‌سنت و برادر مورخ مشهور عزالدین ابن‌اثیر، صاحب کتاب الکامل فی التاریخ
- ظهیرالدین ابوالفتح صدقة بن ابی‌الرضا محمد بن احمد (متوفای ۵۹۷ق)، نائب‌وزیر در دوره ناصر عباسی
- عمادالدین ابوطالب علی بن هبة الله بن محمد، معروف به ابن‌بخاری (متوفای ۵۹۳ق)، فقیه و قاضی‌القضات دوره الناصر عباسی
- فخرالدین مظفر ابن طراح (متوفای ۶۹۴ق)، از رجال دوره ایلخانی در عراق
- قطب‌الدین محمد بن جمالالدین قشتمر ناصری بغدادی (متوفای ۶۲۱ق) از امرای دوره عباسی
- قوام‌الدین ابوالفوارس نصر بن ناصر مدائنی کاتب (متوفای ۶۰۵ق)
- قوام‌الدین ابوالقاسم علی بن صدقه بغدادی (متوفای ۵۵۲ق)، وزیر مقتفی بامرالله عباسی
- قوام‌الدین ابوطالب یحیی بن سعید بن هبة الله واسطی بغدادی، معروف به ابن‌زباده (متوفای ۵۹۴ق)، کاتب و شاعر قرن ششم هجری
- کافی‌الدین ابوعبدالله حسین بن علی بن نمای حلی (متوفای ۶۱۸ق)، شاعر و ادیب شیعه
- مجدالدین ابوطالب عبدالله بن احمد بن علی بن معمّر حسینی بغدادی (متوفای ۵۸۱ق)، نقیب سادات بغداد
- مشرف‌الدوله دیلمی از حاکمان آل‌بویه در عراق
- معزالدوله دیلمی (متوفای ۳۵۶ق) از حاکمان آل‌بویه
- ملا قربانعلی زنجانی (متوفای ۱۳۲۸ق) فقیه شیعه قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری
- موسی بن ابراهیم بن موسی بن جعفر(ع)، برادرزاده امام رضا(ع)
- مؤیدالدین ابوالحسن محمد بن محمد قمی وزیر (متوفای ۶۴۳ق)
- مؤیدالدین ابوالحسن محمد بن محمد مقدادی قمی (متوفای ۶۳۰ق)، وزیر الناصر عباسی
- مؤیدالدین ابوطالب محمد بن احمد اسدی بغدادی، معروف به ابن‌علقمی (متوفای ۶۵۶ق)، وزیر شیعه مذهب مستعصم بالله، آخرین خلیفه عباسی
- نصیرالدین ابوالحسن ناصر بن مهدی علوکی حسنی مازندرانی، معروف به ابن‌وزیر (متوفای ۶۱۷ق) وزیر الناصر عباسی
- یحیی بن محمد نقیب علویین بصره (متوفای ۶۱۳ق).[۲] [۳] [۴] [۵] [۶]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۳۵ق، ص۲۲۵-۲۳۰.
- ↑ مقدس، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ۱۳۸۸ش، ص۲۷۳و۲۷۴.
- ↑ قمی، اماکن زیارتی و سیاحتی عراق، ۱۳۷۹ش، ص۵۸و۵۹.
- ↑ آل‌یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۳۵ق، ص۲۲۵-۲۳۰.
- ↑ قائدان، عتبات عالیات عراق، ۱۳۸۳ش، ص۱۷۷-۱۸۰.
- ↑ فقیه بحرالعلوم، زیارتگاه‌های عراق، ص۳۲۸-۳۳۴.
منابع
- آل یاسین، محمدحسن، تاریخ المشهد الکاظمی، کاظمین، العتبة الکاظمیة المقدسة، ۱۴۳۵ق.
- قائدان، اصغر، عتبات عالیات عراق، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش.
- فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، زیارتگاه‌های عراق، ترجمه: احمد خامه‌یار، تهران، سازمان حج و زیارت.
- قمی، محمدرضا، اماکن زیارتی و سیاحتی عراق، تهران، مشعر، ۱۳۷۹ش.
- مقدس، احسان، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، تهران، مشعر، ۱۳۸۸ش.